Πλήθος άμεσων ή έμμεσων αναφορών περιέχει για την Τοπική Αυτοδιοίκηση το Αναπτυξιακό Σχέδιο της Κυβέρνησης για την «μετά-μνημονίου» εποχή.
Μια σημαντική μεταρρύθμιση -που βρίσκεται σε εξέλιξη- είναι το νέο Λογιστικό Σχέδιο με στόχο την κοινή εφαρμογή για όλους τους φορείς Γενικής Κυβέρνησης αντικαθιστώντας τα πέντε διαφορετικά λογιστικά σχέδια που ισχύουν σήμερα για το κράτος, τα συνταξιοδοτικά ταμεία, τα νοσοκομεία, την τοπική αυτοδιοίκηση και τους φορείς δημοσίου δικαίου. Η έγκριση του νέου Λογιστικού Σχεδίου θα ενισχύσει τη διαφάνεια των δημοσιονομικών εκθέσεων και των δημοσιονομικών καταστάσεων, ενώ η χρήση μιας ενιαίας οικονομικής ταξινόμησης τόσο για τον προϋπολογισμό όσο και για λογιστικούς σκοπούς θα καταστήσει τις πληροφορίες πιο κατανοητές σε όλα τα ενδιαφερόμενα μέρη, παρέχοντας ένα κοινό σημείο αναφοράς. Το νέο Λογιστικό Σχέδιο θα χρησιμοποιηθεί για τον κρατικό προϋπολογισμό του 2019, ενώ τα επόμενα βήματα της μεταρρύθμισης περιλαμβάνουν την κατάρτιση ολοκληρωμένων λογιστικών κανόνων και την επέκταση του Λογιστικού Σχεδίου σε όλους τους φορείς της Γενικής Κυβέρνησης μέχρι την 1η Ιανουαρίου 2023.
Η Αυτοδιοίκηση αναμένεται να βρεθεί και στο επίκεντρο του νέου στρατηγικού σχεδιασμού για στοχευμένες προσλήψεις στο Δημόσιο. Ο σχετικός προγραμματισμός έχει στόχο να καλύψει συγκεκριμένες ανάγκες, όπως για παράδειγμα τις υποστελεχωμένες αυτοδιοικητικές υπηρεσίες σε ΟΤΑ με μικρό πληθυσμό ή νησιωτικούς. Επί τούτου, προβλέπεται η σύσταση Τεχνικής Ομάδας Εργασίας Νησιωτικών Δήμων, δηλαδή μια μονάδα υποστήριξης για την προετοιμασία των μελετών και την παρακολούθηση της υλοποίησης των σχεδίων.
Οσον αφορά την χρηματοδότηση των ΟΤΑ, αναφέρονται:
• Ειδικά Προγράμματα Ενίσχυσης Οργανισμών Τοπικής Αυτοδιοίκησης –
Πρόγραμμα Φιλόδημος Ι και ΙΙ με 2 δισ. ευρώ:
Πρόγραμμα χορήγησης επενδυτικών δανείων σε Τοπικές Αρχές (Δήμοι – Περιφέρειες).
Θα παρέχει δάνεια στις τοπικές αρχές από το Ταμείο Παρακαταθηκών και Δανείων (CDLF) μέσω γραμμής χρηματοδότησης της ΕΤΕπ. Θα χρηματοδοτήσει έργα για παροχή καθαρού νερού, αποχέτευσης, προστασίας από πλημμύρες, ανάκτησης από φυσικές καταστροφές, αποκατάστασης γεωργικών εκτάσεων, κατασκευής αγροτικών δρόμων και κατασκευής ή αποκατάστασης δημοτικών κτιρίων.
• Πρόγραμμα Εφαρμογής Τοπικού Χωροταξικού Σχεδίου: Πρόκειται για ένα πρόγραμμα που θα χορηγήσει Επενδυτικά Δάνεια στους Δήμους για την προετοιμασία των Τοπικών Χωροταξικών Σχεδίων υπό την ευθύνη του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας, συμπληρώνοντας έτσι τον χωροταξικό σχεδιασμό για όλη τη χώρα και διασφαλίζοντας τη νομική και θεσμική ασφάλεια των επενδύσεων. Χρηματοδοτείται από την ΕΤΕπ και από εθνικούς πόρους.
Δεν αλλάζει κάτι πάντως ως προς την στρατηγική της συγκέντρωσης των ταμειακών διαθέσιμων, καθώς στο Αναπτυξιακό Σχέδιο υπάρχει αναφορά περί συγκέντρωσης των ταμειακών διαθεσίμων όλων των Φορέων Γενικής Κυβέρνησης -άρα και των Δήμων και των Περιφερειών- με την μεταφορά των ταμειακών υπολοίπων να εκτιμάται να ολοκληρωθεί τον Δεκέμβριο του 2021, σύμφωνα με το σχετικό χρονοδιάγραμμα.
Αναφορικά με την διαχείριση αποβλήτων επιβεβαιώνεται ότι το «Εθνικό Σχέδιο Διαχείρισης Αποβλήτων» και το «Εθνικό Στρατηγικό Σχέδιο για την Πρόληψη Αποβλήτων» που ήδη εφαρμόζονται, σε συνδυασμό με τα 13 «Περιφερειακά Σχέδια Διαχείρισης Αποβλήτων» και το «Εθνικό Σχέδιο Διαχείρισης Επικίνδυνων Αποβλήτων» (που εγκρίθηκε το 2016), αποτελούν το συνολικό νομοθετικό πλαίσιο για την την ενίσχυση της κυκλικής οικονομίας στον τομέα της διαχείρισης αποβλήτων.
Για τις κοινωνικές δομές παιδικής φροντίδας, το αναπτυξιακό σχέδιο προβλέπει αύξηση του αριθμού των βρεφονηπιακών σταθμών, από 2.800 μονάδες το 2018 καλύπτοντας 100.000 παιδιά, σε 5.000 μονάδες το 2019-2020 για 145.000 παιδιά. Θα ωφεληθούν οι εργαζόμενοι γονείς αλλά και εκείνοι που πλήττονται περισσότερο από τη φτώχεια και την ανεργία.
Ύδρευση
Περαιτέρω προβλέψεις, υπάρχουν για την διαχείριση των υδάτινων πόρων και υπηρεσίες ύδρευσης. Αναλυτικότερα:
Το νερό είναι κοινωνικό αγαθό, θεμελιώδες για την ποιότητα ζωής, για υγιή οικοσυστήματα αλλά και για σημαντικές οικονομικές δραστηριότητες. Η λειψυδρία, ιδιαίτερα στις νησιωτικές περιοχές, η επιδείνωση της ποιότητας νερού λόγω της μόλυνσης και της υπεράντλησης, καθώς και οι καθυστερήσεις των επενδύσεων στην αποδοτική χρήση του νερού και στην επεξεργασία λυμάτων είναι προβλήματα που αντιμετωπίζουν πολλές περιοχές της Ελλάδας. Η επικύρωση των 2ων Σχεδίων Διαχείρισης Λεκανών Απορροής Ποταμών (ΣΔΛΑΠ) της χώρας το Δεκέμβριο του 2017, παρείχε ένα ολοκληρωμένο πλαίσιο για την επίτευξη των περιβαλλοντικών στόχων της Οδηγίας Πλαίσιο για τους Υδάτινους Πόρους (2000/60/EC), συμπεριλαμβανομένων μέτρων για τη μείωση της μόλυνσης, την ενίσχυση των αποθεμάτων νερού, όπου αυτό χρειάζεται, μέσω τοπικά εστιασμένων δράσεων, καθώς και την ενίσχυση της αποδοτικής χρήσης του νερού. Σε συνδυασμό με τα ΣΔΛΑΠ, η κυβέρνηση στοχεύει στη διασφάλιση της οικονομικής βιωσιμότητας των υπηρεσιών ύδρευσης, μέσω ενός λειτουργικού και διαφανούς πλαισίου για την κοστολόγηση και τιμολόγησή τους, το οποίο διασφαλίζει επιπλέον ισότιμη και προσιτή πρόσβαση σε όλους, καθώς και βιώσιμες επενδύσεις στη βελτίωση της αποδοτικότητας του νερού και στον έλεγχο των διαρροών.
Η Κοινή Υπουργική Απόφαση 135275/22.05.2017 έθεσε αυτές τις αρχές που πλέον υλοποιούνται με:
• Αναβάθμιση του πληροφοριακού συστήματος για το κόστος των υπηρεσιών ύδρευσης και την τιμολόγηση για όλους τους παρόχους ύδρευσης ([Δημοτικές Επιχειρήσεις Ύδρευσης και Αποχέτευσης (ΔΕΥΑ), Οργανισμοί Έγγειων Βελτιώσεων (ΓΟΕΒ) και μεμονωμένοι Δήμοι]. Το σύστημα, που θα τεθεί σε λειτουργία το Μάιο του 2018, θα ενισχύσει τη διαφάνεια στην τιμολόγηση της ύδρευσης και τη λογοδοσία των παρόχων υπηρεσιών ύδρευσης απέναντι στους αστικούς και αγροτικούς καταναλωτές και την κοινωνία συνολικά.
• Αξιολόγηση των Σχεδίων
Επιχειρηματικότητας για τους παρόχους υπηρεσιών ύδρευσης των μητροπολιτικών περιοχών της Αθήνας και της Θεσσαλονίκης (ΕΥΔΑΠ ΚΑΙ ΕΥΑΘ Α.Ε.) μέχρι το Μάιο του 2018, εστιάζοντας στις προγραμματισμένες επενδύσεις για βελτιώσεις υποδομών, ασφάλεια ύδρευσης και αποδοτικότητα συνολικά.
• Σχέδια για τη βελτίωση, μέσω έξυπνων δικτύων, της υδροδότησης σε όλη τη χώρα, με στόχο τη μείωση των απωλειών δικτύου και της μη ελεγχόμενης χρήσης ύδατος.
Για τη συλλογή και αποχέτευση αστικών λυμάτων, περίπου 1 δισεκατομμύριο ευρώ από ευρωπαϊκούς και εθνικούς πόρους διατέθηκαν για την ανάπτυξη των υποδομών σε περιοχές με παραπάνω από 2.000 κατοίκους, συμβάλλοντας στη μείωση της πίεσης στους υδάτινους πόρους και στην ευθυγράμμιση με τις απαιτήσεις της Οδηγίας 91/271/EEC.
Ολόκληρο το αναπτυξιακό σχέδιο της κυβέρνησης ΕΔΩ
