Στο «μάτι» των εισπρακτικών μηχανισμών έχουν μπει τα τελευταία χρόνια οι τραπεζικές θυρίδες.
Το σχέδιο που έχει «καταστρώσει» η Ανεξάρτητη Αρχή Δημοσίων Εσόδων προβλέπει για φέτος «σαφάρι» ελέγχων και άνοιγμα τραπεζικών θυρίδων.
Στο στόχαστρο των φορολογικών αρχών μπαίνουν θυρίδες μεγαλοοφειλετών με στόχο να αυξηθούν τα έσοδα στα δημόσια ταμεία. Σύμφωνα με το σχέδιο προβλέπεται βελτίωση του φορολογικού πλαισίου προκειμένου να μπορούν να ανοίγουν πολύ γρήγορα οι τραπεζικές θυρίδες οφειλετών του δημοσίου για να κατάσχεται το περιεχόμενό τους.
Αρκετοί πολίτες προσφεύγουν και δη τα τελευταία χρόνια μετά τα capital control στη φύλαξη των πολύτιμων αντικειμένων τους κυρίως έργα τέχνης, χρυσαφικά, χρήματα κλπ. σε τραπεζική θυρίδα στην τράπεζα.
Το ερώτημα είναι πόσο ασφαλείς είναι οι τραπεζικές θυρίδες; Απάντηση σε αυτό δίνει στο in.gr η Ένωση Εργαζομένων Καταναλωτών Ελλάδας.
Ποιος μπορεί να ανοίξει θυρίδα
Σύμφωνα με τον Κώδικα Τραπεζικής Δεοντολογίας, θυρίδα σε τραπεζικό ίδρυμα μπορεί να «ανοίξει» πελάτης της τράπεζας και να ορίσει πληρεξούσιους που θα έχουν επίσης πρόσβαση στη θυρίδα του. Η Τράπεζα λαμβάνει και εξακριβώνει τα στοιχεία ταυτότητας των μισθωτών της θυρίδας και των πληρεξουσίων τους. Έχει το δικαίωμα να αρνείται την εκμίσθωση θυρίδας σε πρόσωπα για τα οποία υπάρχουν ενδείξεις ότι ενέχονται σε παράνομες οικονομικής φύσεως δραστηριότητες.
Ουσιαστικά ο πελάτης της τράπεζας, συνάπτει σύμβαση μίσθωσης κατά τη διάταξη του άρθρου 574 Αστικού Κώδικα. Κατά τη σύμβαση τα δύο μέρη αναλαμβάνουν τις εξής υποχρεώσεις για όσο χρόνο διαρκεί: ο μεν εκμισθωτής (Tράπεζα) να παραχωρήσει στο μισθωτή (πελάτη) τη χρήση θυρίδας για την εναπόθεση σ` αυτήν πολύτιμων κινητών πραγμάτων, όπως τιμαλφή, χρεόγραφα κ.λπ., ο δε μισθωτής να καταβάλει το συμφωνημένο μίσθωμα.
Απαγορεύεται ο πελάτης, να φυλάσσει επικίνδυνα αντικείμενα όπως εκρηκτικές ύλες κ.λπ., όρο για τον οποίο ενημερώνεται από την Τράπεζα κατά τη σύναψη της σύμβασης.
Ποιοι έχουν πρόσβαση
Κάθε θυρίδα, αποτελεί προσωπικό χώρο του μισθωτή, και είναι απαραβίαστη από την Τράπεζα και οποιονδήποτε τρίτο. Η Τράπεζα, δε γνωρίζει το είδος και την αξία των αντικειμένων των θυρίδων και δεν διαθέτει με κανένα τρόπο πρόσβαση σε αυτές. Η Τράπεζα διατηρεί κλειδί, το οποίο δύναται να ανοίξει μια θυρίδα μόνο συνδυαστικά με το μοναδικό κλειδί που έχει στα χέρια του ο μισθωτής της θυρίδας.
Ο μισθωτής της θυρίδας ή ο πληρεξούσιός του, έχει ελεύθερη πρόσβαση στη θυρίδα του, κατά τις ώρες λειτουργίας του συγκεκριμένου καταστήματος και παραμένει μόνος του στο χώρο όπου βρίσκεται η θυρίδα, χωρίς παρουσία υπαλλήλου της Τράπεζας ή τρίτου.
Πότε δεσμεύεται η θυρίδα
Οι τράπεζες δεν μπορούν να δεσμεύουν το περιεχόμενο των θυρίδων, ούτε να αρνούνται την πρόσβαση του πελάτη, εκτός αν υπάρχει σχετική απόφαση ή εισαγγελική παραγγελία.
Σε περίπτωση θανάτου του μισθωτή, είναι δυνατή, με συγκεκριμένη διαδικασία και παρουσία τρίτων προσώπων (εφόρου, συμβολαιογράφου κ.λπ.), να ανοιχθεί η θυρίδα από τους κληρονόμους του θανόντος , αφού έχουν προσκομίσει τα απαραίτητα δικαιολογητικά.
Μοναδικός κάτοχος των αντικειμένων της θυρίδας, είναι ο πελάτης-μισθωτής της θυρίδας. Η Τράπεζα δεν μπορεί με κανένα τρόπο να παρέμβει σε αυτά. Έχει ωστόσο την υποχρέωση από τη σύμβαση μίσθωσης, να τηρεί όλους τους όρους καταλληλότητας και ασφάλειας σχετικά με τη φύλαξη των θυρίδων. Σε περίπτωση που η Τράπεζα δεν εκπληρώνει τις υποχρεώσεις της αυτές, ευθύνεται κατά του μισθωτή ενδοσυμβατικά, βάσει της μεταξύ τους σύμβασης μίσθωσης (574 ΑΚ). Ο μισθωτής ενδεχομένως να έχει και δικαίωμα αποζημίωσης.
Τέλος, το περιεχόμενο δεν προστατεύεται όπως οι καταθέσεις, σε περίπτωση πτώχευσης της τράπεζας καθώς δεν καλύπτεται από εγγύηση του ΤΕΚΕ. Επίσης δεν αποζημιώνεται ο μισθωτής σε περίπτωση κλοπής καθώς δεν μπορεί να αποδείξει την αξία των αντικειμένων που υπήρχαν στη θυρίδα.
Παρ΄ όλα αυτά, ενδέχεται να ασφαλίζει μια Τράπεζα το περιεχόμενο της θυρίδας από κλοπή, πυρκαγιά κ.λπ., αλλά αυτό θα πρέπει να προβλέπεται στη σύμβαση.
Είναι σημαντικό όποιος πρόκειται να ανοίξει θυρίδα να διαβάζει πολύ προσεκτικά τους όρους της σχετικής σύμβασης μίσθωσης.
Μέχρι τώρα δεν επιβάλλεται κατάσχεση στο περιεχόμενο των θυρίδων λόγω χρεών, όπως γίνεται με τους τραπεζικούς λογαριασμούς. Η ΑΑΔΕ, φαίνεται να έχει πρόθεση να αλλάξει αυτό το καθεστώς, σύντομα και πιθανότατα μέσα στο επόμενο έτος.