Χωρίς καμία πολιτική προετοιμασία βρίσκεται η γερμανική κυβέρνηση προκειμένου να αντιμετωπίσει το ενδεχόμενο μιας όξυνσης της πολιτικής και οικονομικής κρίσης στον ευρωπαϊκό Νότο τους επόμενους τρεις μήνες.
Διπλωματικές πηγές του “Κεφαλαίου” στο Βερολίνο εξηγούν πως η 5μηνη καθυστέρηση του σχηματισμού μιας αδύναμης τελικά κυβέρνησης “Μεγάλου Συνασπισμού” άφησε πίσω κάθε ουσιαστική συζήτηση μεταξύ Βερολίνου και Παρισίων πάνω στο σχέδιο του νέου Γάλλου προέδρου, Εμανουέλ Μακρόν, για την επόμενη μέρα της Ε.Ε.
Ενώ, όμως, οι Γερμανοί ασχολούνταν προπαντός με τα εσωτερικά πολιτικά τους θέματα, άναψε πάλι το φιτίλι της πολιτικής και -ενδεχομένως- οικονομικής έκρηξης στις νοτιοευρωπαϊκές χώρες. Οι ευρωσκεπτικιστές (Κίνημα Πέντε Αστέρων, Λέγκα του Βορρά) πήραν πρωτιά στις εκλογές στην Ιταλία, ενώ η κυβέρνηση Ραχόι στην Ισπανία κατέρρευσε.
Παρ’ όλα αυτά, στο Βερολίνο εξακολουθούν να κρατούν αποστάσεις από τις εξελίξεις νότια των συνόρων τους.
Κρίσιμο τρίμηνο
Το επόμενο τρίμηνο, σε κάθε περίπτωση, παραδέχονται διπλωματικές πηγές του “Κ” στη γερμανική πρωτεύουσα, θα είναι κρίσιμο για τις εξελίξεις σε Ρώμη, Μαδρίτη, αλλά και Αθήνα.
Σύμβουλοι της ελληνικής κυβέρνησης επί ευρωπαϊκών θεμάτων σημειώνουν στο “Κ” πως, υπό αυτές τις συνθήκες, το Βερολίνο θα σταθεί ευνοϊκά στο ελληνικό ζήτημα στο πλαίσιο των έως τώρα αποφάσεων του Eurogroup (σ.σ.: χωρίς μέτρα περαιτέρω μείωσης του χρέους πέραν εκείνων που έχουν αποφασιστεί), προκειμένου να μη διακινδυνεύσει απώλειες στις τοπικές εκλογές της Βαυαρίας τον ερχόμενο Οκτώβριο. Έπειτα από αυτές δεν θα πρέπει να αποκλείονται άλλες πρωτοβουλίες.
Οι ίδιες πηγές αναφέρουν στο “Κ” πως αυτήν τη στιγμή συμφέρει την Αθήνα η σημερινή μεταβατική κατάσταση σε Ρώμη και Μαδρίτη, καθώς αυτή πιέζει τους ευρωπαϊκούς θεσμούς να κλείσουν γρήγορα την 4η αξιολόγηση του ελληνικού Μνημονίου.
Ωστόσο, δεν συμφέρει καθόλου την Αθήνα (ούτε το Βερολίνο) να συνεχιστεί η εν λόγω αναταραχή από το ερχόμενο φθινόπωρο.
Γι’ αυτό ίσως -σύμφωνα με τις ίδιες πηγές- ο Γερμανός ΥΠΟΙΚ, Όλαφ Σολτς, δήλωσε πως τα τελικά δεδομένα για το ελληνικό χρέος θα υπάρχουν έως το τέλος Ιουνίου και μετά θα ληφθούν οι αποφάσεις.
Η Bundesbank για την Ελλάδα
Η επίσπευση αυτή δεν σημαίνει πως υπάρχει κάποια ήδη ειλημμένη απόφαση στο Βερολίνο ως προς την κατεύθυνση αυτών των αποφάσεων, όπως αφήνουν να εννοηθεί κύκλοι του γερμανικού ΥΠΟΙΚ με τους οποίους ήρθε σε επαφή το “Κ”.
Εξάλλου, κύκλοι της ομοσπονδιακής γερμανικής τράπεζας, της Bundesbank, αρνήθηκαν να ξεκαθαρίσουν θέση τους σε σχέση την επόμενη μέρα της εξόδου της Ελλάδας από το Μνημόνιο. Στην τελευταία μηνιαία έκθεση της εν λόγω τράπεζας, όμως, καταγράφεται εναντίωση για μια “αναγκαία” μείωση του ελληνικού δημόσιου χρέους “σύντομα” (πέραν όσων έχουν συμφωνηθεί μεταξύ κυβέρνησης και “θεσμών”).
Παράλληλα, από την Bundesbank τονίζουν πως “μια εκτεταμένη θωράκιση” της ελληνικής οικονομίας “από τις αντιδράσεις των αγορών μετά το πέρας του προγράμματος” (σ.σ.: τρίτου Μνημονίου) θα μπορούσε να αποδυναμώσει περαιτέρω το μεταρρυθμιστικό μομέντουμ”.
Κύκλοι της Bundesbank διευκρίνισαν στο “Κ” πως με τον όρο “εκτεταμένη θωράκιση από τις αντιδράσεις των αγορών μετά το πέρας του προγράμματος” οι συντάκτες της εν λόγω έκθεσης εννοούν “τις δυνατότητες ενός αποθεματικού ταμειακών διαθεσίμων” και “ενός προληπτικού προγράμματος του ESM (PCCL) για την περίοδο μετά το τέλος του τρέχοντος προγράμματος στήριξης”.
Οι συντάκτες της έκθεσης της Bundesbank, σύμφωνα με τις ίδιους κύκλους, “θέλουν να επισημάνουν ότι τα μέσα αυτά έχουν δύο πλευρές. Αφενός, θα προστατεύουν (σ.σ.: την Ελλάδα) από ακατάλληλες ή ανεπιθύμητες αντιδράσεις των κεφαλαιαγορών. Από την άλλη πλευρά, θα μπορούσαν να αποδυναμώσουν τα πρώιμα σημάδια των κεφαλαιαγορών, τα οποία θα μπορούν να πειθαρχήσουν τους παράγοντες χάραξης της πολιτικής”.
Με άλλα λόγια, με τέτοιες “θωρακίσεις” η κυβέρνηση της χώρας δεν παίρνει τα “μηνύματα” των διεθνών αγορών όποτε αυτή παρεκκλίνει από την πορεία των μεταρρυθμίσεων.
CDU – SPD “κλείνουν το μάτι” στην Ελλάδα
Προς την κατεύθυνση της υπέρβασης του “κάβου” των περικοπών των συντάξεων το 2019 χωρίς εκλογές στην Ελλάδα, κάθε άλλο παρά τυχαίες είναι δύο δηλώσεις Γερμανών βουλευτών του “Μεγάλου Συνασπισμού” την περασμένη εβδομάδα.
Ο Έκχαρντ Ρέμπεργκ, από το κόμμα της Μέρκελ (CDU), δήλωσε στη “Sueddeutsche Zeitung” πως “στην ουσία δεν υφίσταται ανάγκη και οικονομικής συμμετοχής του ΔΝΤ”. Χωρίς τη συμμετοχή του ΔΝΤ, διευκολύνεται μια εναλλακτική διαχείριση του μετώπου των συντάξεων.
Παράλληλα, ο βουλευτής των Σοσιαλδημοκρατών, Άχιμ Ποστ, δήλωσε πως, “παρά την αναγκαιότητα των μεταρρυθμίσεων” στην Ελλάδα, η σημερινή “γενική απεργία δείχνει το πόσο πολύ οι άνθρωποι ζουν υπό την πίεση των μέτρων λιτότητας”. Γι’ αυτό είναι “ακόμα πιο σημαντικό να βρεθεί σύντομα μια δίκαιη λύση για την Ελλάδα, η οποία θα επιτρέψει την επιτυχή ολοκλήρωση του προγράμματος και θα δώσει στην Ελλάδα νέες προοπτικές ανάπτυξης και απασχόλησης”.
Δήλωση στο “Κεφάλαιο”
Κλέμενς Φούεστ, Πρόεδρος του IFO
“Τα κράτη της Βόρειας Ευρώπης λίγα μπορούν να κάνουν αυτήν τη στιγμή για να αντιδράσουν στην κρίση στην Ιταλία.
Η πλειοψηφία της Λέγκας του Βορρά και του Κινήματος Πέντε Αστέρων και το κυβερνητικό πρόγραμμά τους έχουν οδηγήσει σε απώλεια εμπιστοσύνης στις αγορές. Η απώλεια εμπιστοσύνης είναι επίσης δικαιολογημένη, επειδή τα κόμματα αυτά ανακοίνωσαν μαζική διεύρυνση του δημόσιου χρέους.
Αυτή η κρίση μπορεί να αναχαιτιστεί μόνο με τη μεταβολή της θέσης της Λέγκας του Βορρά και του Κινήματος Πέντε Αστέρων”.
*Αναδημοσίευση από το “Κεφάλαιο” που κυκλοφορεί.