Οι ηγέτες των κρατών της Ευρωπαϊκής Ένωσης θα προσπαθήσουν να ξεπεράσουν τις βαθιές τους διαιρέσεις απέναντι στο μεταναστευτικό πρόβλημα, όπως και για την μεταρρύθμιση της ζώνης του ευρώ κατά την διάρκεια μίας τεταμένης συνόδου κορυφής σήμερα και αύριο στις Βρυξέλλες, που έλαβε κρίσιμο χαρακτήρα και για την πολιτική επιβίωση της Αγγελα Μέρκελ.
“Αυτή η σύνοδος των συνόδων”, σύμφωνα με την έκφραση ευρωπαίου αξιωματούχου που αναφέρεται στην βαριά της ατζέντα, θα επισφραγίσει δύο εβδομάδες υψηλής έντασης με επίκεντρο τα πλοία που μεταφέρουν διασωθέντες στην Μεσόγειο πρόσφυγες και μετανάστες, στα οποία έχει κλείσει τα ιταλικά λιμάνια ο λαϊκιστής, ακροδεξιός υπουργός Εσωτερικών της Ιταλίας.
Θα χαρακτηρισθεί επίσης από την ευάλωτη θέση στην οποία έχει περιέλθει η Αγγελα Μέρκελ το πολιτικό κύρος της οποίας πλήττεται από το μεταναστευτικό ζήτημα: ο υπουργός των Εσωτερικών της και εκπρόσωπος της δεξιάς πτέρυγας του κυβερνητικού συνασπισμού απειλεί με επαναπροωθήσεις από τα γερμανικά σύνορα των προσφύγων που έχουν καταγραφεί σε άλλη χώρα της Ευρωπαϊκής Ενωσης.
“Η συζήτηση για τις μεταναστευτικές ροές οξύνεται όλο και περισσότερο”, τόνισε ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Ντόναλντ Τουσκ, φοβούμενος ότι η απουσία ευρωπαϊκής λύσης θα τροφοδοτήσει με περισσότερα επιχειρήματα λαϊκιστικά κινήματα “με προφανείς τάσεις αυταρχισμού”.
Η ανάγκη για ενότητα της ΕΕ είναι όλο και περισσότερο επείγουσα στην συγκυρία των αυξημένων εντάσεων με τις Ηνωμένες Πολιτείες του Ντόναλντ Τραμπ, οι διαφορές με τον οποίο ξεπερνούν το πλαίσιο των εμπορικών συναλλαγών και των δασμών”, προειδοποίησε ο Ντόναλντ Τουσκ.
“Το διακύβευμα είναι πολύ υψηλό. Και ο χρόνος πιέζει” προειδοποιεί στην επιστολή – πρόσκληση προς τους ηγέτες των 28, όπου υπενθυμίζει ωστόσο ότι οι αφίξεις στις ευρωπαϊκές ακτές έχουν μειωθεί κατά θεαματικό τρόπο σε σχέση με την κορύφωση της προσφυγικής κρίσης το φθινόπωρο 2015.
Οι σημερινές συνομιλίες μεταξύ των 27 χωρίς την βρετανίδα πρωθυπουργό Τερέζα Μέι θα φέρει στο προσκήνιο και τις διαιρέσεις που παραμένουν ως προς το μέλλον της ευρωζώνης και την θέσπιση κοινού προϋπολογισμού. Η ιδέα, που ανήκει στον πρόεδρο της Γαλλίας Εμανουέλ Μακρόν, συναντά μεγάλη αντίσταση.
Στο πλαίσιο αυτό, η συζήτηση για το Brexit, με την έξοδο του Ηνωμένου Βασιλείου από την Ευρωπαϊκή Ενωση να απέχει μόλις εννέα μήνες, θα περάσει μοιραία σε δεύτερο πλάνο.
“Μοιραίο πλήγμα” για την ΕΕ
Θα είναι μία “σύνοδος κορυφής αποφασιστικής σημασίας”, προειδοποίησε ο πρόεδρος του ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου Αντόνιο Ταγιάνι, σε χθεσινή του άρθρο στην εφημερίδα The Guardian. “Διότι η απουσία συμφωνίας για την διαχείριση της μεταναστευτικής κρίσης θα μπορούσε να καταφέρει το μοιραίο πλήγμα στο ευρωπαϊκό οικοδόμημα”, επέμεινε απευθύνοντας έκκληση για μεταρρύθμιση του καθεστώτος του ασύλου στην ευρωπαϊκή Ένωση.
Η σύνοδος των Βρυξελλών επρόκειτο αρχικά να επιτρέψει την απεμπλοκή του θέματος της μεταρρύθμισης του καθεστώτος ασύλου που εκκρεμεί εδώ και δύο χρόνια. Αλλά ο στόχος αυτός εγκαταλείφθηκε, καθώς οι διαφωνίες ήσαν εξαιρετικά ισχυρές για την μεταρρύθμιση του Κανονισμού του Δουβλίνου που αναθέτει στην χώρα πρώτης εισόδου στο έδαφος της Ενωσης την ευθύνη για την διαχείριση των αιτήσεων για άσυλο.
Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή προτείνει την άρση της ισχύος της ρύθμισης αυτής σε περιόδους κρίσης, με την εισαγωγή της κατανομής των προσφύγων στις χώρες της Ενωσης, “όμως, χώρες όπως η Ουγγαρία και η Πολωνία, με την υποστήριξη της Αυστρίας, ανθίστανται περνώντας σε μετωπική επίθεση, ενώ η Ιταλία απαιτεί αντίθετα ένα μόνιμο σύστημα κατανομής προσφύγων.
Απέναντι στο αδιέξοδο, ο Ντόναλντ Τουσκ θα προτείνει σήμερα τους ηγέτες των χωρών της ΕΕ να επικεντρωθούν σε έναν στόχο που δημιουργεί συναίνεση: την συνέχιση της καταπολέμησης των αφίξεων παράτυπων μεταναστών.
Θα θέσει στο τραπέζι των συζητήσεων μία νέα πρόταση, για την δημιουργία “κέντρων αποβίβασης εκτός της Ευρώπης” για τους πρόσφυγες και μετανάστες που διασώζονται στην θάλασσα, ένα σχήμα που θα βάλει τέλος “στο οικονομικό μοντέλο των διακινητών”, σύμφωνα με το σχέδιο του τελικού ανακοινωθέντος της συνόδου.
Η αποβίβαση των μεταναστών εκτός του εδάφους της Ευρωπαϊκής Ενωσης θα απάλλασσε τις χώρες της Ενωσης από το διπλωματικό μπρα ντε φερ για την υποδοχή των πλοίων που μεταφέρουν διασωθέντες.
Το σχέδιο επί του οποίου θα κληθούν να συμφωνήσουν σήμερα οι ευρωπαίοι ηγέτες θα καλεί επίσης τα κράτη μέλη να λάβουν μέτρα κατά των “δευτερογενών ροών”, που βρίσκεται στο επίκεντρο των πολιτικών συζητήσεων στην Γερμανία. Στο σχήμα αυτό περιλαμβάνονται οι διμερείς συμφωνίες όπως είναι η επιδίωξη της Αγγελα Μέρκελ, που τελεί υπό την ασφυκτική πίεση των βαυαρών Χριστιανοκοινωνιστών.
Αύριο, η γερμανίδα καγκελάριος θα υπερασπισθεί μαζί με τον Εμανουέλ Μακρόν τον κοινό τους οδικό χάρτη για την μεταρρύθμιση της ευρωζώνης.
Ομως, η πρόταση για την θέσπιση του κοινού προϋπολογισμού, ήδη αμβλυμένη σε σχέση με τις αρχικές φιλοδοξίες της Γαλλίας, συναντά ισχυρή αντίσταση από τα κράτη μέλη, με επικεφαλής την Ολλανδία, και δεν αναμένεται να αναφέρεται στο κείμενο των συμπερασμάτων της ευρωπαϊκή συνόδου.