Η πλειοψηφία των επιχειρήσεων, σε παγκόσμιο επίπεδο, δεν έχει προβεί ακόμα στις απαραίτητες μεταρρυθμίσεις για την καταπολέμηση της φοροαποφυγής με βάση τις υποδείξεις του σχεδίου του διεθνή Οργανισμού Οικονομικής Συνεργασίας και Ανάπτυξης (ΟΟΣΑ), σύμφωνα με όσα αναφέρει η ετήσια έρευνα που διεξήγαγε η Deloitte για 5η συνεχομένη χρονιά με τίτλο “2018 BEPS global survey: The Global Tax Reset”.
Πιο συγκεκριμένα, η έρευνα της Deloitte που πραγματοποιήθηκε σε 447 στελέχη επιχειρήσεων από 39 διαφορετικές χώρες, συμπεριλαμβανόμενης και της Ελλάδας, κατέδειξε πως ενώ οι επιχειρήσεις εστιάζουν τη προσοχή τους στα θέματα φορολογικής διακυβέρνησης και αναμένουν σημαντικές επιπτώσεις από το σχέδιο “Base Erosion and Profit Shifting” (BEPS), δεν έχουν ακόμα εφαρμόσει σημαντικές αλλαγές στις επιχειρήσεις τους. Σύμφωνα με τις απαντήσεις των ερωτηθέντων ο λόγος της μη εφαρμογής των συγκεκριμένων αλλαγών είναι πως πολλά από τα νομοθετικά μέτρα πρόκειται να τεθούν σε ισχύ την περίοδο 2019-2020.
Η φορολογική διακυβέρνηση αποτελεί ζήτημα που αφορά ολόκληρο τον οργανισμού, έχει χαρακτήρα κοινωνικής και εταιρικής ευθύνης για τις επιχειρήσεις και δεν πρέπει να αντιμετωπίζεται ως μια διαδικασία του αντίστοιχου τμήματος των εκάστοτε επιχειρήσεων. Με την πάροδο των χρόνων, η αυξανόμενη πίεση για φορολογική διαφάνεια έχει οδηγήσει τους διευθύνοντες συμβούλους και διευθυντές οικονομικών των επιχειρήσεων να είναι υποχρεωμένοι να γνωρίζουν ακριβώς με ποιο τρόπο επιτυγχάνονται τα κέρδη των οργανισμών τους. Στο επερχόμενο διάστημα τα διοικητικά συμβούλια θα πρέπει να λάβουν δραστικές αποφάσεις για τον τρόπο που παρουσιάζουν και αποτυπώνουν τα οικονομικά τους αποτελέσματα, αλλά και τον τρόπο με τον οποίο θα αντιμετωπίσουν τις συνεχώς αυξανόμενες απαιτήσεις για φορολογική διαφάνεια.
Προετοιμασμένοι αλλά όχι έτοιμοι
Σε ποσοστό που αγγίζει το 68%, τα στελέχη αναμένουν σημαντικές νομοθετικές τροποποιήσεις στις χώρες τους. Η συγκεκριμένη προσμονή δεν μεταφράζεται απαραίτητα και στο επίπεδο ετοιμότητας, καθώς το 59% των ερωτηθέντων δηλώνει πως έχει αναπτύξει διαδικασίες για την αντιμετώπιση των επερχόμενων αλλαγών στην φορολόγηση των εταιρειών. Παράλληλα, μόλις το 31% των επιχειρήσεων έχει εξασφαλίσει νέους πόρους για τα φορολογικά τμήματα με στόχο την προετοιμασία τους για τις μελλοντικές αλλαγές και τροποποιήσεις που θα υπάρξουν, ποσοστό κατά 2% μεγαλύτερο σε σχέση με την περσινή έρευνα.
Ανησυχία σχετικά με την εφαρμογή των νέων διαδικασιών
Στη σχεδόν απόλυτη πλειοψηφία τους, το 91% των στελεχών θεωρεί πως οι επιπλέον ελεγκτικές διαδικασίες που επιφέρει το νέο σχέδιο πρόκειται να επιβαρύνουν τον τρόπο που διενεργείται η φορολογική συμμόρφωση των επιχειρήσεων. Σε μεγάλο ποσοστό (69%) τα στελέχη πιστεύουν ότι οι αλλαγές και οι κατευθύνσεις που επιφέρει το σχέδιο BEPS, θα αυξήσουν τον αριθμό των επιχειρήσεων που θα επιτύχουν την φορολογική συμμόρφωση. Η ανησυχία των στελεχών εστιάζεται στην εσωτερική καθοδήγηση που θα έχουν οι επιχειρήσεις από τις κυβερνήσεις και τους αρμόδιους φορείς για να μπορέσουν να λειτουργήσουν με βάση το νέο σχέδιο, καθώς το 48% εκφράζεται με δυσπιστία. Επιπλέον ανησυχητικά χαμηλό (21%) είναι και το ποσοστό των στελεχών που πιστεύουν ότι οι χώρες θα μπορέσουν να ακολουθήσουν και να εφαρμόσουν με συνοχή τις οδηγίες, ενώ παράλληλα εμφανίζονται δύσπιστοι σχετικά με την εφαρμογή των οδηγιών από τις αρμόδιες αρχές.
Αύξηση των φορολογικών ελέγχων στις επιχειρήσεις
Σε αντίθεση με την διάχυτη ανησυχία των στελεχών για τον τρόπο εφαρμογής των νέων διαδικασιών, σε ποσοστό 86% συμφωνούν πως οι φορολογικές δομές και διαδικασίες των επιχειρήσεων βρίσκονται υπό αυστηρότερο και λεπτομερή έλεγχο από τις αρμόδιες αρχές σε σχέση με τον προηγούμενο χρόνο. Επιπλέον, θετικό είναι το γεγονός πως το 85% των ερωτηθέντων θεωρεί πως οι φορολογικές υπηρεσίες θα αυξήσουν ακόμα περισσότερο τους ελέγχους ως αποτέλεσμα των νέων διαδικασιών που θα επιφέρει το BEPS. Τέλος, ιδιαίτερο ενδιαφέρον παρουσιάζει το μεγάλο ποσοστό, της τάξεως του 80%, των στελεχών που θεωρεί πως στα επόμενα χρόνια όλες οι χώρες θα έχουν υιοθετήσει τις νέες διαδικασίες ελέγχου, αυξάνοντας παράλληλα την συνεργασία τους για την αντιμετώπιση της φορολογικής διαφάνειας.
Έλλειψη συντονισμού και διπλασιασμός της φορολογικής επιβάρυνσης
Παρόλο που υπάρχει παγκόσμια συμφωνία μεταξύ των χωρών σχετικά με την εφαρμογή νομοθετικών αλλαγών και την ύπαρξη νέων αυστηρότερων διαδικασιών για την επίτευξη της φορολογικής διαφάνειας, ορισμένες χώρες εφαρμόζουν μονομερή μέτρα με στόχο την προστασία της υπάρχουσας φορολογικής τους βάσης. Η συγκεκριμένη τακτική έχει ως αποτέλεσμα μια μεγάλη μερίδα των στελεχών σε ποσοστό 59% να θεωρεί πως θα συνεχίσουν να γίνονται μονομερείς αλλαγές από πλευράς των χωρών, χωρίς να υπάρχει ο απαραίτητος συντονισμός και ταυτόχρονα το 78% πιστεύει πως οι συγκεκριμένες αλλαγές θα επιφέρουν διπλή φορολογική επιβάρυνση. Επιπλέον, σε ποσοστό 69%, οι ερωτηθέντες πιστεύουν πως ακόμα και χωρίς τις μονομερείς αλλαγές από πλευράς των χωρών, το σχέδιο BEPS θα φέρει ως αποτέλεσμα διπλή φορολογική επιβάρυνση στις επιχειρήσεις σε σχέση με σήμερα.