1. Ιατρικά Λάθη σε Δημόσια Νοσοκομεία – Αποζημίωση επί Μονίμου Αναπηρίας (τετραπληγία) – Ηθική Βλάβη 750.000 ευρώ
2. Ηθική Βλάβη Εμμέσως Ζημιωθέντων – Απορριπτέα (1)
(βλ. σχετικά Σχόλια – Παρατηρήσεις – contra Νομολογία)
Με την 3993/2004 απόφαση του Διοικητικού Εφετείου Αθηνών κρίθηκε τελεσιδίκως ότι η μητέρα του εκκαλούντος υπέστη υψηλή τετραπληγία και κατέστη ανάπηρη εξαιτίας παράβασης των υποχρεώσεων των γιατρών – οργάνων του εφεσιβλήτου, τις οποίες είχαν λόγω της ιδιότητας τους και κατά τους κανόνες της ιατρικής επιστήμης, μετά την χειρουργική επέμβαση στην οποία υποβλήθηκε, στην Α΄ Ορθοπεδική Κλινική του νοσοκομείου του εφεσιβλήτου, για την αντιμετώπιση αρθρίτιδας αριστερού ισχίου από την οποία έπασχε.
Μετά από αγωγή που άσκησε η μητέρα του εκκαλούντος κατά του εφεσιβλήτου νοσοκομείου, αναγνωρίσθηκε με την προαναφερθείσα απόφαση του Διοικητικού Εφετείου Αθηνών, η υποχρέωση του νοσοκομείου να της καταβάλει, νομιμοτόκως, για την προαναφερθείσα αιτία, ως αποζημίωση για την αποκατάσταση της ζημίας της (δαπάνη νοσηλείας στο νοσοκομείο), το ποσό των 11.865,74€ και, ως χρηματική ικανοποίηση για την αποκατάσταση της ηθικής βλάβης που υπέστη, το ποσό των 750.000 ευρώ.
Στη συνέχεια, εκκαλών άσκησε κατά του εφεσιβλήτου αγωγή, με την οποία ζήτησε (μετά τη μετατροπή του αιτήματός της σε αναγνωριστικό), να αναγνωρισθεί η υποχρέωση αυτού να του καταβάλει, νομιμοτόκως, κατά το άρθρο 932 Α.Κ., το ποσό των 200.000€, ως χρηματική ικανοποίηση για την ηθική του βλάβη που υποστήριξε ότι υπέστη, λόγω της σωματικής βλάβης (υψηλής τετραπληγίας) που προκλήθηκε στη μητέρα του, εξαιτίας παράνομων παραλείψεων των γιατρών – οργάνων του εφεσιβλήτου, κατά τα προαναφερθέντα. Η αγωγή αυτή απορρίφθηκε από το πρωτοδικείο ως αβάσιμη και κατόπιν αυτού ο ενάγων – εκκαλών άσκησε έφεση.
Κατά την έννοια των διατάξεων των άρθρων 105 του ΕισΝΑΚ και 297, 298, 299, 928, 929 και 932 του ΑΚ, οι οποίες εφαρμόζονται αναλόγως και στην περίπτωση ευθύνης του Δημοσίου ή ΝΠΔΔ, τα τελευταία υποχρεούνται να αποκαταστήσουν κάθε θετική ή αποθετική ζημία, ενώ τα δικαστήρια της ουσίας δύνανται, επί πλέον, να επιδικάσουν σε βάρος τους εύλογη χρηματική ικανοποίηση λόγω ηθικής βλάβης. Αντιθέτως, εκείνος που ζημιώθηκε εμμέσως από την αδικοπραξία, δηλαδή εκείνος στον οποίο προκλήθηκε ζημία από την προσβολή έννομου αγαθού, περιουσιακού ή μη, τρίτου προσώπου, έχει αξίωση αποζημίωσης ή χρηματικής ικανοποίησης, μόνο όταν αυτό προβλέπεται ειδικώς από διάταξη νόμου (βλ. άρθρα 928 εδάφιο δεύτερο, 929 εδάφιο δεύτερο, 932 εδάφιο τρίτο του Α.Κ).
Ενόψει των ανωτέρω, το διοικητικό εφετείο απέρριψε την έφεση αφού έκρινε ότι ο εκκαλών δεν δικαιούται κατά νόμο χρηματική ικανοποίηση λόγω ηθικής βλάβης, εξαιτίας της αναπηρίας που υπέστη η μητέρα του, διότι, παρά τον ιδιαιτέρως στενό συγγενικό δεσμό που τον συνδέει με την παθούσα, η ηθική βλάβη είναι έμμεση και δεν αποκαθίσταται.
Σχόλια – Παρατηρήσεις
1.Ηθική Βλάβη Εμμέσως Ζημιωθέντων – Απορριπτέα
Contra Νομολογία Βλέπε κατωτέρω :
Η Σύζυγος, συνεπεία του εις Τροχαίον Ατύχημα θανάτου του Συζύγου της, υπέστη ΝΕΥΡΙΚΟ ΚΛΟΝΙΣΜΟ (ΣΟΚ). Επί μακρόν παρακολουθείται από Γιατρούς, απεπειράθη να αυτοκτονίσει δυό φορές, κ.λ.π, κ.λ.π Ειδικώτερα, έγινε δεκτόν ότι η ενάγουσα, συνεπεία αιφνίδιας θανατώσεως του συζύγου της, ηλικίας κατά το χρόνο του ατυχήματος 50 ετών, υπέστη ισχυρότατο ψυχικό ΣΟΚ. Συγκεκριμένα, διαταράχθηκε ο ψυχικός της κόσμος, άρχισε να καταλαμβάνεται από απελπισία και κατάθλιψη, αϋπνία και ανορεξία, εμφανίζει δε και τάσεις αυτοκατασροφής, αφού αποπειράθηκε να αυτοκτονήσει δύο φορές, με αποτέλεσμα να κλονισθεί σοβαρά η υγεία της. Για το λόγο αυτό κατέστη επιβεβλημένη η παρακολούθησή της από ιατρούς ειδικότητας νευρολόγου – ψυχιάτρου, ενώ παράλληλα υποβάλλεται σε θεραπευτική αγωγή μέχρι σήμερα, χωρίς να έχει αποθεραπευθεί. Λόγω της βλάβης αυτής της υγείας της, δικαιούται χρηματική ικανοποίηση για ΗΘΙΚΗ ΒΛΑΒΗ, αφού είναι αμέσως και όχι εμμέσως ζημειωθείσα στην ψυχική της υγεία, σύμφωνα με όσα εκτέθηκαν στη μείζονα σκέψη της παρούσας. Επεδικάσθησαν (ΤΟΤΕ) 2.000.000 – Αίτημα 7.000.000. Απόφ. Μον.Πρ.Λαρ.366/1977, ΣΕΣυγκΔ 2000/334
Επιδικάσθηκε ποσό 44.000 ευρώ στην μητέρα και 29.000 ευρώ στον πατέρα του παθόντος που παρέμεινε επί διετία σε κατάσταση άγρυπνου κώματος (εμμέσως ζημιωθέντες), καθότι εκ του λόγου αυτού υπέστησαν οι ίδιοι μεγάλη ταλαιπωρία, θλίψη και στενοχώρια, καθώς και αβάσταχτο πόνο που έφθασε στα όρια της ψυχικής συντριβής, απορριπτομένου του σχετικού λόγου εφέσεως ως αβασίμου.
Εφ.Λαρ.919/2005, ΣΕΣυγκΔ 2006/282
Ο σοβαρός τραυματισμός του γονέα μπροστά στα μάτια του τέκνου του συνιστά σωματική κάκωση του ιδίου του τέκνου, λόγω του ψυχικού σοκ, που υφίσταται από το διαδραματιζόμενο μπροστά του γεγονός, και των έντονων αισθημάτων στεναχώριας που δοκιμάζει από το συμβάν. Συνεπώς το τέκνο υφίσταται άμεση ηθική βλάβη και δικαιούται χρηματική ικανοποίηση, η οποία δεν αφορά τον τραυματισμό του οικείου του προσώπου αλλά το ίδιο. Επιδικάσθηκε σχετικό κονδύλιο ύψους 3.000 ευρώ. Μον.Πρ.Πατρ.441/2007, ΣΕΣυγκΔ 2007/358.
Τρίτα πρόσωπα δεν δικαιούνται κατά νόμο χρηματική ικανοποίηση έστω και αν αυτά, λόγω στενού συγγενικού δεσμού, δοκιμάζουν ψυχική στενοχώρια, όπως οι γονείς τραυματισθέντος ανηλίκου. Διαφορετική είναι, όμως, η περίπτωση όπως εν προκειμένω κρίθηκε, όταν τραυματίζεται σοβαρά ανήλικο τέκνο μπροστά στα μάτια του πατέρα ή της μητέρας του και αυτοί, από το ψυχικό σοκ, που αναμφισβήτητα υφίστανται, από τα διαδραματιζόμενα μπροστά τους γεγονότα και την έντονη στενοχώρια που δοκιμάζουν από το συμβάν, που συνιστά σωματική κάκωση των ιδίων, υφίστανται άμεση ηθική βλάβη και δικαιούνται Ηθική Βλάβη, (η οποία δεν αφορά τον τραυματισμό του οικείου). Προϋπόθεση για να γίνει δεκτή στην ουσία της τέτοια αξίωση του οικείου, επιβάλλεται όπως η ηθική βλάβη, την οποία αυτός υφίσταται, να υπερβαίνει εκείνες τις συνέπειες τις οποίες οι οικείοι υφίστανται σε τέτοιες περιπτώσεις. Εν προκειμένω επιδικάσθηκε το ποσό των 2.000 ευρώ σε καθένα από τους γονείς ανήλικης.
