Εάν συνταξιοδοτηθούν εγκαίρως
Κερδισμένοι μπορούν να βγουν οι ελεύθεροι επαγγελματίες που θα συνταξιοδοτηθούν πριν αλλάξει ο υπολογισμός των συντάξεων και πριν γίνει πράξη η αύξηση των εισφορών τους με το νέο ασφαλιστικό νομοσχέδιο.
Οσοι μάλιστα βρίσκονται στις ηλικίες των 60 και 62 ετών αλλά δεν έχουν τον απαιτούμενο χρόνο ασφάλισης σπεύδουν και υποβάλουν ταυτόχρονα αιτήσεις αναγνώρισης πλασματικού χρόνου μαζί με τις αιτήσεις συνταξιοδότησής τους, όπως αναλύει το «money-money.gr».
Αν χρωστούν, μπορούν να συμψηφίσουν τις οφειλές τους με τη σύνταξη που θα πάρουν σε 40 δόσεις, αρκεί το χρέος τους να μην ξεπερνά τις 20.000 ευρώ, και από αυτά τα 14.200 ευρώ να είναι μόνο εισφορές και τα υπόλοιπα 5.800 ευρώ οι προσαυξήσεις.
ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑ 1: Οφειλή 18.000 ευρώ. Οι 13.000 ευρώ από εισφορές και 5.000 ευρώ προσαυξήσεις. Γίνεται συμψηφισμός για 18.000 ευρώ σε 40 δόσεις που κρατούνται από τη σύνταξη. Εστω η σύνταξη βγαίνει στα 800 ευρώ. Τα 18.000 ευρώ δια του 40 μας κάνουν 450 ευρώ. Αυτή θα είναι η δόση που θα κρατείται από τη σύνταξη και θα συμψηφίζεται με την οφειλή. Δηλαδή το καθαρό ποσό σύνταξης είναι 350 ευρώ για 40 μήνες. Όταν σβήσει η οφειλή, η σύνταξη θα πάει στα 800 ευρώ.
ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑ 2: Οφειλή 22.000 ευρώ, εκ των οποίων 17.000 ευρώ οι εισφορές και 5.000 οι προσαυξήσεις. ΔΕΝ γίνεται συμψηφισμός, παρά μόνο αν ο ασφαλισμένος πληρώσει εφάπαξ τις 2.000 ευρώ και εν συνεχεία αν οι εισφορές είναι πάνω από 14.200 ευρώ, να ξαναπληρώσει μέχρι να κατεβάσει τη διαφορά. Αν λοιπόν καταβάλλει τα 2.000 ευρώ το χρέος πέφτει στις 20.000 ευρώ και μπαίνει στη διαδικασία συμψηφισμού. Για να τρέξει όμως η διαδικασία, θα πρέπει από τα 20.000 ευρώ τα 14.200 ευρώ να είναι καθαρές εισφορές και τα υπόλοιπα προσαυξήσεις. Εστω ότι η σύνταξη θα είναι 1.000 ευρώ. Γίνεται συμψηφισμός και για 40 μήνες θα κρατούνται 450 ευρώ, οπότε η σύνταξη θα είναι 550 ευρώ, και μετά τους 40 μήνες θα πάει στα 1.000 ευρώ.
Για τα πλασματικά έτη θα καταβάλουν τώρα ελάχιστη εισφορά 167,8 ευρώ το μήνα. Με το νέο ασφαλιστικό το κόστος αυξάνεται και ο κάθε μήνας αναγνώρισης θα υπολογίζεται με το 20% του ετήσιου εισοδήματος τους (αναγόμενο σε μηνιαία βάση)
Το κέρδος από την έξοδο στη σύνταξη με εξαγορές πλασματικού χρόνου, είναι διπλό καθώς στον ΟΑΕΕ υπάρχουν μυστικά στις αναγνωρίσεις ετών ασφάλισης που οδηγούν σε καλύτερη σύνταξη, ανάλογα με το τι αναγνωρίζεται από τους ασφαλισμένους. Και αυτό γιατί, ο κάθε αναγνωριζόμενος χρόνος κατατάσσεται σε συγκεκριμένη ασφαλιστική κατηγορία αλλά και σε συγκεκριμένο χρονικό διάστημα. Για παράδειγμα ο πλασματικός χρόνος παιδιών προστίθεται στο τέλος των ετών ασφάλισης, ενώ ο χρόνος από κενά ασφάλισης, σπουδές και στρατιωτική θητεία θα συνυπολογιστεί ως συντάξιμος στην αρχή της ασφάλισης και εξ αυτού του λόγου «μετακινούνται» οι επόμενες ασφαλιστικές κατηγορίες και τελικά πριμοδοτούνται με υψηλότερη απόδοση στη σύνταξη.
Οι παλαιοί μέχρι το 1992 ασφαλισμένοι, μπορούν να αναγνωρίσουν μόνο τη στρατιωτική τους θητεία για να συμπληρώσουν 15ετία ή 35ετία ως το 2010.
Από το 2011 και μετά για να κάνουν αναγνωρίσεις θα πρέπει να έχουν οπωσδήποτε 12 έτη πραγματικής ασφάλισης οπότε μπορούν να αξιοποιήσουν τους εξής πλασματικούς χρόνους:
- παιδιών.
- στρατιωτικής θητείας.
- σπουδών (τα χρόνια πτυχίου κάθε σχολής ΑΕΙ, ΤΕΙ, ΤΕΛ, και επαγγελματικές σχολές).
- κενών διαστημάτων ασφάλισης.
- αποδεδειγμένη άσκηση επαγγέλματος πριν την εγγραφή στα Μητρώα των πρώην Ταμείων ΤΕΒΕ-ΤΑΕ-ΤΣΑ.
Αν υπάρχει διαδοχική ασφάλιση σε ταμεία μισθωτών και συντρέχουν οι προϋποθέσεις τότε αναγνωρίζονται επίσης:
- Ο χρόνος γονικής άδειας ανατροφής παιδιών, εφόσον όμως η ασφαλισμένη απέκτησε παιδί και πήρε τη γονική άδεια κατά το διάστημα της ασφάλισής της στο ΙΚΑ ανεξάρτητα αν στη συνέχεια ασφαλίστηκε στον ΟΑΕΕ.
- Ο χρόνος επιδότησης λόγω ασθενείας και ο χρόνος
επιδότησης λόγω τακτικής ανεργίας. Και εδώ η προϋπόθεση είναι το διάστημα ασθένειας ή ανεργίας να υπάρχει κατά την ασφάλιση στο ΙΚΑ. Από την ανεργία αναγνωρίζονται 300 μέρες (μετά το 2011) και 200 μέρες πριν από τα 2011 αρκεί το διάστημα ανεργίας να ήταν στη δεκαετία 2000-2009 - Ο χρόνος απουσίας από την εργασία λόγω κύησης και λοχείας εφόσον η ασφαλισμένη ήταν στο ΙΚΑ κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης.
Οι νέοι μετά το 1993 ασφαλισμένοι μπορούν να αναγνωρίσουν πλασματικούς χρόνους, αλλά για να συνταξιοδοτηθούν με τις προϋποθέσεις που ισχύουν από την 1/1/2013 και μετά, δηλαδή για σύνταξη είτε στα 62 με 40 έτη ασφάλισης, είτε στα 67 ‘η 62 (μειωμένη) με λιγότερα έτη.
Ο συνολικός χρόνος που μπορεί να αναγνωριστεί για θεμελίωση και προσαύξηση της σύνταξης είναι:
- Μέχρι 4 έτη για όσους χρειάζονται συντάξιμο χρόνο για να συμπληρώσουν 35 έτη το 2011 και συνολικά 36, ώστε να βγούν είτε στα 60 αν τα έκλεισαν πριν τις 19/8/2015, είτε με το νέο όριο ηλικίας (60,3 μήνες ως 62) αν κλείνουν τα 60 μετά τις 19/8/2015 θεμελιώσουν συνταξιοδοτικό δικαίωμα εντός του
- Μέχρι 5 έτη για όσους χρειάζονται συντάξιμο χρόνο για να συμπληρώσουν 35 έτη το 2012 και συνολικά 37, ώστε να βγούν στα 60-62.
- Μέχρι 6 έτη για όσους χρειάζονται συντάξιμο χρόνο για να συμπληρώσουν 35 έτη από το 2013 και μετά, πλην όμως ο συνολικός τους χρόνος για σύνταξη θα πρέπει να είναι 40 έτη και η ηλικία εξόδου το 62ο έτος.
- Μέχρι 7 έτη για όσους θεμελιώνουν δικαίωμα από 1/1/2014 και εφεξής, και συνταξιοδοτούνται επίσης με 40 χρόνια στα 62.
Ουσιαστικά τα πλασματικά συμφέρουν όσους θέλουν να συμπληρώσουν 35 έτη ως το 2012, και έχουν ήδη κλείσει τα 60, ή τα 62.
Σε περίπτωση που δεν θεμελιωθεί συνταξιοδοτικό δικαίωμα με αναγνωρίσεις πλασματικών ετών τότε οι εισφορές που έχουν καταβληθεί δεν επιστρέφονται.
- Ασφαλισμένος που την 31/12/10 είχε συμπληρώσει 34 έτη ασφάλισης μπορεί να αναγνωρίσει ένα έτος από στρατιωτική θητεία προκειμένου να συμπληρώσει την 35ετία και να πάρει σύνταξη στα 60.
- Ασφαλισμένος που είναι σήμερα 62 ετών και είχε το 2012, 32 έτη ασφάλισης με διακοπή έκτοτε, μπορεί να αναγνωρίσει 5 έτη οπότε θα συμπληρώσει 37 και θα βγεί στη σύνταξη. Μπορεί επίσης να αναγνωρίσει 3 έτη για να κατοχυρώσει την 35ετία, αλλά για να πάει σύνταξη θα πρέπει να ασφαλιστεί εκ νέου με εργασία για άλλα 2 χρόνια. Διαφορετικά, θα περιμένει ως τα 67!
- Αν θεμελιώνεται συνταξιοδοτικό δικαίωμα χωρίς την προσμέτρηση αναγνωρισμένων χρόνων, δεν είναι δυνατή η αναγνώριση, ούτε για προσαύξηση σύνταξης. Ασφαλισμένος που το 2015 είναι 60 ετών και είχε 35 έτη ασφάλισης το 2012 μπορεί να αναγνωρίσει 2 έτη για θεμελίωση και άλλα 3 για προσαύξηση σύνταξης. Αν όμως έχει σήμερα 37 έτη ασφάλισης δεν μπορεί να αναγνωρίσει πλασματικό χρόνο ούτε για προσαύξηση.
Οι ασφαλισμένοι του ΟΑΕΕ δύνανται, μετά από σχετική αίτησή τους να αναγνωρίσουν ως χρόνο ασφάλισης το χρονικό διάστημα αποδεδειγμένης άσκησης επαγγελματικής δραστηριότητας, στα πρώην Ταμεία ΤΕΒΕ, ΤΑΕ, ΤΣΑ για τον οποίο δεν έχουν καταβληθεί οι αναλογούσες ασφαλιστικές εισφορές. Η εξαγορά γίνεται με την καταβολή ασφαλιστικής εισφοράς ίσης με την εισφορά του κλάδου σύνταξης της πέμπτης ασφαλιστικής κατηγορίας του ΟΑΕΕ, όπως ισχύει κάθε φορά.
Για όσες περιπτώσεις αναγνωριζόμενων χρόνων το ποσό εξαγοράς καθορίζεται στο 20% του 25πλασίου του ημερομισθίου ανειδίκευτου εργάτη, (167,8 ευρώ/μήνα) ο αναγνωριζόμενος χρόνος κατατάσσεται στην ασφαλιστική κατηγορία (κλάδο σύνταξης) που προσεγγίζει το ποσό της εξαγοράς.
Βάσει της κλίμακας που σήμερα ισχύει η κατάταξη γίνεται ως εξής:
- Για το πρώην ΤΕΒΕ στην Ε κατηγορία
- Για το πρώην ΤΑΕ στην Γ κατηγορία
- Για το πρώην ΤΣΑ στην ενιαία κατηγορία
- Για τον ΟΑΕΕ στην 1η κατηγορία
Ειδικά για τον πλασματικό χρόνο παιδιών, κατά τον υπολογισμό του ποσού σύνταξης με διατάξεις πρώην ΤΕΒΕ κατατάσσεται τελευταίος σε ημερολογιακή σειρά, μετά δηλαδή την κατάταξη κάθε άλλου πραγματικού ή πλασματικού συντάξιμου χρόνου.
Αναγνώριση κενών διαστημάτων ασφάλισης:
Απαιτείται να υπάρχει τουλάχιστον ένας μήνας κενό ασφάλισης από τον ένα σε άλλο φορέα. Κενό ασφάλισης μπορεί να θεωρηθεί οποιοδήποτε χρονικό διάστημα, μετά την υπαγωγή για πρώτη φορά στην ασφάλιση, οποιουδήποτε φορέα κύριας ή επικουρικής ασφάλισης ή το Δημόσιο.
Το κόστος αναγνώρισης είναι 167,8 ευρώ το μήνα. Η επιλογή του φορέα αναγνώρισης ανήκει στον ασφαλισμένο. Μπορεί δηλαδή να συμφέρει από πλευράς προσαύξησης η αναγνώριση κενού ασφάλισης 2 ετών στο ΤΕΒΕ παρά στο ΤΑΕ, ή στο ΙΚΑ αν υπήρξε διαδοχική ασφάλιση σε ταμείο μισθωτών.
Η αναγνώριση της στρατιωτικής θητείας
Για να συμπληρωθεί η 35ετία το 2010 ο χρόνος στρατιωτικής θητείας αναγνωρίζεται με την εισφορά που πληρώνουν οι ασφαλισμένοι με μόνη έκπτωση 15% αν το ποσό της εξαγοράς πληρωθεί εφάπαξ. Αν η θητεία αναγνωριστεί για να συμπληρωθεί ο χρόνος ασφάλισης για σύνταξη από το 2011 και μετά, υπάρχει «στάνταρ» έκπτωση 30% +15% αν πληρωθεί εφάπαξ. Ειδικά στον ΟΑΕΕ αν δεν θεμελιωθεί – τελικά – συνταξιοδοτικό δικαίωμα το ποσό, που αντιστοιχεί στην έκπτωση 30% πρέπει να επιστραφεί. Αν το συνταξιοδοτικό δικαίωμα θεμελιώνεται μετά την 1/1/2015, δηλαδή σύνταξη στα 62 με 40 έτη ασφάλισης ή στα 67 με λιγότερα έτη ασφάλισης η αναγνώριση της στρατιωτικής θητείας έχει έκπτωση 50%. Σε κάθε περίπτωση όμως το μηνιαίο ποσό δεν μπορεί να είναι χαμηλότερο από ατ 167,85 ευρώ που είναι η βάση υπολογισμού εξαγοράς των περισσότερων πλασματικών χρόνων.
Παράδειγμα: Θεμελίωση συνταξιοδοτικού δικαιώματος το 2012 με αναγνώριση ενός έτους στρατιωτικής υπηρεσίας. Εισφορά κλάδου σύνταξης κατά το χρόνο της αίτησης 315,59 €. Ποσό εξαγοράς για εφάπαξ καταβολή:
315,59 Χ 12 = 3787,08 – 30% = 2650,95 – 15% = 2253,31€
Σε κάθε περίπτωση η εισφορά εξαγοράς ανά μήνα δεν μπορεί να υπολείπεται του 20% του 25πλασίου του ημερομισθίου του ανειδίκευτου εργάτη, δηλαδή όχι κατώτερο των 167,8 ευρώ το μήνα.
Επιλογή συμφερότερου τρόπου υπολογισμού σύνταξης
Οσοι βγαίνουν στη σύνταξη από τον ΟΑΕΕ και έχουν κατοχυρώσει δικαίωμα ως το 2012, δηλαδή έχουν συμπληρώσει 35ετία ως το 2012 μπορούν να επιλέξουν το συμφερότερο τρόπο υπολογισμού της σύνταξης ανάμεσα στον ΟΑΕΕ και τα πρώην ταμεία ΤΕΒΕ, ΤΑΕ, ΤΣΑ. Στον ΟΑΕΕ η σύνταξη υπολογίζεται με συντελεστή 2% επί του ποσού των ασφαλιστικών κατηγοριών για κάθε έτος ασφάλισης. Ενώ στο ΤΕΒΕ ο συντελεστής είναι 3%. Και επιπλέον το πρώην ΤΕΒΕ καταβάλλει το πρίμ των 220 ευρώ, ενώ κάτι ανάλογο δεν ισχύει ούτε στο ΤΑΕ, ούτε στο ΤΣΑ.
Με 3 έτη σπουδών
Με 3 έτη λόγω παιδιών
Με 2,5 έτη λόγω στρατιωτικής θητείας