Οι νομικές οντότητες θα φέρουν ευθύνη για ορισμένες δραστηριότητες νομιμοποίησης εσόδων
Στις 7 Ιουνίου 2018, το Συμβούλιο (σε επίπεδο πρέσβεων) επιβεβαίωσε τη συμφωνία που επετεύχθη μεταξύ της βουλγαρικής Προεδρίας και του Κοινοβουλίου όσον αφορά νέους κανόνες σχετικά με τη χρήση του ποινικού δικαίου για την καταπολέμηση της νομιμοποίησης εσόδων από παράνομες δραστηριότητες.
Η νέα οδηγία αποσκοπεί στην αναχαίτιση και τη φραγή της πρόσβασης εγκληματιών σε χρηματοδοτικούς πόρους, συμπεριλαμβανομένων εκείνων που χρησιμοποιούνται για τρομοκρατικές δραστηριότητες.
Οι κύριοι στόχοι των νέων κανόνων είναι:
- θέσπιση ελάχιστων κανόνων σχετικά με τον ορισμό των αξιόποινων πράξεων και των κυρώσεων που σχετίζονται με τη νομιμοποίηση εσόδων από παράνομες δραστηριότητες·
- άρση των εμποδίων για τη διασυνοριακή δικαστική και αστυνομική συνεργασία μέσω της πρόβλεψης κοινών διατάξεων για τη βελτίωση της διερεύνησης αδικημάτων που σχετίζονται με τη νομιμοποίηση εσόδων από παράνομες δραστηριότητες·
- ευθυγράμμιση των κανόνων της ΕΕ με διεθνείς υποχρεώσεις, ειδικότερα όσες απορρέουν από τη Σύμβαση του Συμβουλίου της Ευρώπης για το ξέπλυμα, την έρευνα, την κατάσχεση και δήμευση των προϊόντων που προέρχονται από εγκληματικές δραστηριότητες και τη χρηματοδότηση της τρομοκρατίας (Σύμβαση της Βαρσοβίας) και τις σχετικές συστάσεις της Ομάδας Χρηματοοικονομικής Δράσης (FATF).
Το τελικό συμβιβαστικό κείμενο που συμφωνήθηκε μεταξύ των θεσμικών οργάνων, ορίζει ότι:
- Η νομιμοποίηση εσόδων από παράνομες δραστηριότητες θα τιμωρείται με ποινή φυλάκισης 4 ετών κατ’ ανώτατο όριο
- Πρόσθετες κυρώσεις και μέτρα μπορούν να επιβάλλονται από δικαστές σε συνδυασμό με φυλάκιση (π.χ. προσωρινός ή οριστικός αποκλεισμός από την πρόσβαση σε δημόσια χρηματοδότηση, πρόστιμα κλπ.).
- Επιβαρυντικές περιστάσεις θα ισχύουν σε περιπτώσεις που συνδέονται με εγκληματική οργάνωση ή για αδικήματα που διαπράττονται κατά την άσκηση ορισμένων επαγγελματικών δραστηριοτήτων. Τα κράτη μέλη μπορούν επίσης να καθορίζουν τέτοιες επιβαρυντικές περιστάσεις βάσει της αξίας των περιουσιακών στοιχείων ή των χρημάτων που νομιμοποιούνται από παράνομες δραστηριότητες ή της φύσης του αδικήματος (π.χ. διαφθορά, σεξουαλική εκμετάλλευση, διακίνηση ναρκωτικών, κλπ.)
- Οι νομικές οντότητες θα πρέπει επίσης να φέρουν ευθύνη για ορισμένες δραστηριότητες νομιμοποίησης εσόδων και μπορούν να αντιμετωπίζουν φάσμα κυρώσεων (π.χ. αποκλεισμός από κρατικές ενισχύσεις, υπαγωγή σε δικαστική εποπτεία, δικαστική εκκαθάριση, κλπ.)
Ο συμβιβασμός περιλαμβάνει επίσης σαφέστερους κανόνες για τον καθορισμό του κράτους μέλους δικαιοδοσίας και τη συνεργασία μεταξύ των ενδιαφερομένων κρατών μελών για διασυνοριακές υποθέσεις, καθώς και την ανάγκη συμμετοχής της Eurojust.
Επόμενα βήματα
Το κείμενο θα υποβληθεί σε αναθεώρηση από τους γλωσσομαθείς νομικούς πριν από την τυπική έγκριση από το Συμβούλιο και το Κοινοβούλιο. Στη συνέχεια, τα κράτη μέλη θα έχουν περιθώριο έως 24 μήνες για να μεταφέρουν τις νέες διατάξεις στην εθνική τους νομοθεσία.
Ιστορικό
Η πρόταση υποβλήθηκε από την Επιτροπή τον Δεκέμβριο του 2016 μαζί με πρόταση κανονισμού σχετικά με την αμοιβαία αναγνώριση των αποφάσεων δέσμευσης και δήμευσης. Και τα δύο κείμενα είναι μέρος του σχεδίου της ΕΕ για την ενίσχυση της καταπολέμησης της χρηματοδότησης της τρομοκρατίας και των οικονομικών εγκλημάτων.
Η οδηγία αυτή συμπληρώνει επίσης, όσον αφορά τις πτυχές ποινικού δικαίου, την οδηγία σχετικά με την πρόληψη της χρησιμοποίησης του χρηματοπιστωτικού συστήματος για τη νομιμοποίηση εσόδων από παράνομες δραστηριότητες ή για τη χρηματοδότηση της τρομοκρατίας, η οποία εγκρίθηκε επίσημα τον Μάιο του 2018.