Οσοι αναβάλουν την απόφαση μεταβίβασης ενός ακινήτου με δωρεά ή γονική παροχή για το νέο έτος κινδυνεύουν να βρεθούν αντιμέτωποι με πρόσθετες επιβαρύνσεις της τάξεως ακόμη και του… 112% –ποσοστό το οποίο μεταφράζεται ακόμη και σε 4.550 ευρώ επιπλέον– στο συνολικό κόστος. Αυτό θα συμβεί αν το ακίνητο που θέλουν να μεταβιβάσουν βρίσκεται σε περιοχή στην οποία ανακοινώθηκε αύξηση στην τιμή ζώνης. Οσοι, από την άλλη, σπεύσουν να μεταβιβάσουν ένα περιουσιακό στοιχείο το οποίο βρίσκεται σε περιοχή στην οποία έγινε μείωση τιμής ζώνης θα χάσουν την ευκαιρία να μειώσουν το κόστος ακόμη και στο μισό, χάνοντας ακόμη και πάνω από 6.610 ευρώ.
Με την απόφασή του να ανακοινώσει τις νέες αντικειμενικές αξίες των ακινήτων αλλά να τις ενεργοποιήσει από τις αρχές του 2019, το υπουργείο Οικονομικών βάζει εκατοντάδες χιλιάδες ιδιοκτήτες στη διαδικασία να «ψαχτούν» όσον αφορά το συνολικό κόστος μεταβίβασης των περιουσιακών τους στοιχείων. Αυτό θα αποτυπωθεί με… ουρές στα συμβολαιογραφικά γραφεία από το φθινόπωρο, καθώς η απάντηση στο ερώτημα «τι με συμφέρει να κάνω» δεν είναι εύκολη. Προϋποθέτει γνώση του τρόπου υπολογισμού της συμβολαιογραφικής αμοιβής, των εξόδων του υποθηκοφυλακείου ή του κτηματολογίου και φυσικά του φόρου γονικών παροχών ή δωρεών.
Από την επεξεργασία 20 διαφορετικών παραδειγμάτων προκύπτει ότι οι διαφορές στο κόστος –είτε προς τα πάνω στις περιοχές όπου έγινε αύξηση των αντικειμενικών αξιών είτε προς τα κάτω για τις ζώνες όπου έγινε μείωση– προκύπτει ότι οι διαφορές μπορεί να είναι τεράστιες.
Προφανώς, το ζήτημα δεν αφορά μόνο τις μεταβιβάσεις με χαριστική αιτία (γονικές παροχές, δωρεές) αλλά και τις αγοραπωλησίες. Εκατοντάδες συμβόλαια θα «παγώσουν» για το νέο έτος (σ.σ. ο φόρος μεταβίβασης και ο ΦΠΑ στα νεόδμητα ακίνητα υπολογίζονται επί της υψηλότερης τιμής, είτε είναι η αναγραφόμενη στο συμβόλαιο είτε είναι η εμπορική), ενώ άλλοι θα… κυνηγούν τους συμβολαιογράφους για να μην αλλάξει ο χρόνος. Τέτοιες στιγμές έχουν να ζήσουν στα συμβολαιογραφικά γραφεία από το μακρινό και προμνημονιακό 2007, όταν και έγινε η τελευταία τροποποίηση των αντικειμενικών αξιών (σ.σ. το 2016 έγινε οριζόντια μείωση, η οποία μάλιστα ίσχυσε και αναδρομικά).
Το παράδειγμα είναι αποκαλυπτικό: Στην ΚΕ Ζώνη του 1ου διαμερίσματος στον Δήμο Αθηναίων, η τιμή ζώνης αυξήθηκε από τα 1.750 ευρώ στις 3.050 ευρώ. Ετσι, τα μεταβιβαστικά έξοδα ενός ακινήτου 100 τετραγωνικών σε αυτή την περιοχή, θα αυξηθούν από 3.269 ευρώ σε 5.697 ευρώ (σ.σ. προστίθενται η αμοιβή του συμβολαιογράφου με τον ΦΠΑ και η δαπάνη του κτηματολογίου), ενώ ο φόρος γονικών παροχών υπερδιπλασιάζεται από 3.519 σε 7.447 ευρώ. Η ποσοστιαία συνολική επιβάρυνση φτάνει στο 112% και μεταφράζεται σε πρόσθετη δαπάνη 3.928 ευρώ, την οποία θα επωμιστεί ο ιδιοκτήτης αν αναβάλει τη γονική παροχή για μετά την 1/1.
Να σημειωθεί ότι οι δωρεές και οι γονικές παροχές μπήκαν και πάλι στο «μικροσκόπιο» των ιδιοκτητών όχι μόνο λόγω των αλλαγών στα έξοδα και φόρους μεταβίβασης αλλά και λόγω του συμπληρωματικού ΕΝΦΙΑ. Τις νέες επιβαρύνσεις από τις ανατιμήσεις στις τιμές ζώνης οι ενδιαφερόμενοι θα επιδιώξουν να τις μετριάσουν μεταβιβάζοντας ένα τμήμα της περιουσίας τους στα παιδιά τους. Αυτό το «σπάσιμο» βοηθάει, καθώς το αφορολόγητο του συμπληρωματικού φόρου είναι (προς το παρόν) ατομικό και όχι οικογενειακό.
Στις περιοχές με μείωση στις τιμές ζώνης, η υπομονή θα ανταμειφθεί. Στην Α΄ Ζώνη στο Πόρτο Ράφτη, όπου η τιμή ζώνης υποχώρησε από 4.150 σε 3.150 ευρώ ανά τ.μ., το συνολικό κόστος γονικής παροχής (μαζί με φόρους) μειώνεται κατά 45% ή κατά 6.610 ευρώ.
