Τρεις βασικές ανατροπές στο θεσμικό πλαίσιο που διέπει τη μεσολάβηση και τη διαιτησία φέρνει το πολυνομοσχέδιο το οποίο κατέθεσε την περασμένη Παρασκευή στη Βουλή η κυβέρνηση.
Πιο συγκεκριμένα, το ν/σ προβλέπει την δυνατότητα μονομερούς προσφυγής των εργαζομένων στη διαιτησία εφόσον αποδέχτηκαν την πρόταση μεσολάβησης που αρνήθηκε εργοδότης.
Δεύτερον, ο μεσολαβητής μεταξύ εργαζομένων–εργοδοτών θα εξετάζει και την εξέλιξη της αγοραστικής δύναμης προκειμένου να εκδώσει την απόφαση του.
Τρίτον, ο ίδιος (δηλ. ο μεσολαβητής) μπορεί να απόσχει από 3 έως 6 μέρες από την υποβολή πρότασης μεσολάβησης, προκειμένου εργαζόμενοι και εργοδότες να διαβουλευθούν μεταξύ τους.
Πιο αναλυτικά, οι διατάξεις που αφορούν τη μεσολάβηση και τη διαιτησία, οι οποίες αλλάζουν, διαμορφώνονται –βάσει των νέων διατάξεων– ως εξής (σ.σ. υπογραμμισμένες οι αλλαγές):
• ” Είναι δυνατή η προσφυγή στη διαιτησία μονομερώς στις εξής περιπτώσεις:
α) από οποιοδήποτε μέρος, εφόσον το άλλο μέρος αρνήθηκε τη μεσολάβηση
β) από οποιοδήποτε μέρος αποδέχτηκε την πρόταση του μεσολαβητή που απέρριψε το άλλο μέρος”.
• “Ο μεσολαβητής καλεί τα μέρη σε κοινές συζητήσεις, προβαίνει σε κατ’ ιδίαν ακρόαση των μερών επί των αιτιολογημένων προτάσεων και αντιπροτάσεών τους για την κατάρτιση συλλογικής σύμβασης εργασίας, που καταχωρούνται συνοπτικά σε Πρακτικό Μεσολάβησης εξετάζει την οικονομική κατάσταση και εξέλιξη της ανταγωνιστικότητας της παραγωγικής δραστηριότητας στην οποία αναφέρεται η συλλογική διαφορά και την εξέλιξη της αγοραστικής δύναμης του μισθού και προβαίνει σε εξέταση προσώπων και σε οποιαδήποτε έρευνα σχετική με τους όρους εργασίας, συνεπικουρούμενος από έναν ή περισσότερους πραγματογνώμονες της επιλογής του”.
• “Αν τα μέρη δεν καταλήξουν σε συμφωνία μέσα σε προθεσμία είκοσι (20) εργάσιμων ημερών από την επομένη της ημέρας ανάληψης των καθηκόντων του μεσολαβητή, προθεσμία η οποία δύναται να παραταθεί με συμφωνία των μερών, ο μεσολαβητής κοινοποιεί στα μέρη αιτιολογημένη πρόταση μεσολάβησης. Στην πρόταση μεσολάβησης αναφέρονται:
i) τα μέρη που θα δεσμεύονται από την προτεινόμενη συλλογική σύμβαση εργασίας και οι εκπρόσωποι αυτών που μετείχαν στη διαδικασία μεσολάβησης,
ii) ο τρόπος προσφυγής στη μεσολάβηση,
iii) τα θέματα που τέθηκαν σε διαπραγμάτευση στη διαδικασία μεσολάβησης,
iv) τα στοιχεία, υπομνήματα κ.λπ. με τα οποία τα μέρη τεκμηρίωσαν τις προτάσεις και αντιπροτάσεις τους
v) τα ζητήματα στα οποία επήλθε συμφωνία,
vi) τα ζητήματα στα οποία διατηρήθηκε η διαφωνία και επί των οποίων αιτιολογεί την ουσιαστική κρίση της πρότασής του και
vii) ρητή διατύπωση όλων των όρων της προτεινόμενης συλλογικής σύμβασης εργασίας, χωρίς παραπομπές σε άλλες ρυθμίσεις.
Ο μεσολαβητής έχει δικαίωμα, με αιτιολογημένη απόφασή του, να απόσχει από την υποβολή πρότασης τάσσοντας προθεσμία στα μέρη για συνέχιση των διαβουλεύσεων, η οποία δεν μπορεί να είναι μικρότερη από 3 ούτε μεγαλύτερη από 6 εργάσιμες ημέρες και η οποία δύναται να παραταθεί με συμφωνία των μερών. Το παραπάνω δικαίωμα παρέχεται άπαξ στον μεσολαβητή. Αν τα μέρη δεν καταλήξουν σε συμφωνία ή αν παρέλθει άπρακτη η προθεσμία που τέθηκε, ο μεσολαβητής κοινοποιεί στα μέρη αιτιολογημένη πρόταση μεσολάβησης.