Με το άρθρο 38 του Ν.4488/2017 «Ηλεκτρονική αναγγελία οικειοθελούς αποχώρησης μισθωτού» ορίζονται οι νέες ρυθμίσεις σχετικά με την ηλεκτρονική υποβολή των εντύπων οικειοθελούς αποχώρησης μισθωτού (Ε5), καταγγελίας σύμβασης εργασίας αορίστου χρόνου, με ή χωρίς προειδοποίηση (Ε6), λήξης σύμβασης ορισμένου χρόνου ή έργου (Ε7). Ειδικότερα στην εν λόγω διάταξη ορίζονται τα εξής:
«1. Ο εργοδότης υποχρεούται να αναγγέλλει, με ηλεκτρονική υποβολή των σχετικών εντύπων που προβλέπονται στην υπουργική απόφαση 29502/85/1-9-2014 (ΦΕΚ Β΄2390) στο πληροφοριακό σύστημα του Υπουργείου Εργασίας, Κοινωνικής Ασφάλισης και Κοινωνικής Αλληλεγγύης «ΕΡΓΑΝΗ», κάθε περίπτωση οικειοθελούς αποχώρησης μισθωτού ή καταγγελίας σύμβασης εργασίας αορίστου χρόνου ή λήξη σύμβασης εργασίας ορισμένου χρόνου ή έργου το αργότερο τέσσερις (4) εργάσιμες ημέρες από την ημέρα αποχώρησης του μισθωτού ή καταγγελίας της σύμβασης εργασίας αορίστου χρόνου ή λήξης της σύμβασης εργασίας ορισμένου χρόνου ή έργου, αντίστοιχα.
2. H αναγγελία οικειοθελούς αποχώρησης του μισθωτού θα πρέπει να συνοδεύεται υποχρεωτικά είτε από ηλεκτρονικά σαρωμένο έντυπο υπογεγραμμένο από τον εργοδότη και τον εργαζόμενο είτε από εξώδικη δήλωση του εργοδότη προς τον εργαζόμενο, με την οποία τον ενημερώνει ότι έχει χωρίσει οικειοθελής αποχώρησή του και ότι αυτή θα αναγγελθεί στο πληροφοριακό σύστημα «ΕΡΓΑΝΗ».
Στην τελευταία περίπτωση, η εξώδικη δήλωση του εργοδότη επιδίδεται στον εργαζόμενο το αργότερο τέσσερις (4) εργάσιμες ημέρες από την οικειοθελή του αποχώρηση και η αναγγελία γίνεται την επόμενη ημέρα από την επίδοση της εξώδικης δήλωσης.
Αν ο εργοδότης δεν τηρήσει εμπρόθεσμα τις υποχρεώσεις αναγγελίας οικειοθελούς αποχώρησης, συμπεριλαμβανόμενης της υποβολής συνοδευτικών εγγράφων της παρούσας, η σύμβαση εργασίας θεωρείται ότι λύθηκε με άτακτη καταγγελία του εργοδότη».
Η διάταξη αυτή τυγχάνει εφαρμογής από την ημερομηνία δημοσιεύσεως του νόμου, 13/09/2017 και εξής, ενώ για τα έντυπα Ε5, Ε6 και Ε7 που υπεβλήθησαν πριν από την ημερομηνία αυτή ισχύει το προηγούμενο νομικό καθεστώς.
Με τη διάταξη αυτή του άρθρου 38, η προθεσμία των οκτώ (8) ημερών για την ηλεκτρονική υποβολή της αναγγελίας οικειοθελούς αποχώρησης μισθωτού ή της καταγγελίας σύμβασης εργασίας αορίστου χρόνου ή της λήξης σύμβασης εργασίας ορισμένου χρόνου ή έργου, ορίζεται πλέον στις τέσσερις (4) εργάσιμες ημέρες από την επομένη της αποχώρησης του μισθωτού ή της καταγγελίας της σύμβασης εργασίας του ή της λήξης της σύμβασης εργασίας του ορισμένου χρόνου ή έργου, αντίστοιχα.
Επίσης κατά το στάδιο υποβολής στο πληροφοριακό σύστημα (ΠΣ) «Εργάνη» του εντύπου Ε5 «αναγγελία οικειοθελούς αποχώρησης μισθωτού», η επισύναψη του αρχείου του ηλεκτρονικά σαρωμένου εντύπου Ε5 και όχι άλλου εγγράφου, με την υπογραφή του εργαζομένου καθίσταται υποχρεωτική.
Στην περίπτωση που ο εργαζόμενος δεν υπογράψει το έντυπο αυτό για οποιονδήποτε λόγο, ο Εργοδότης, για να τεκμηριώσει το γεγονός της οικειοθελούς αποχώρησης, οφείλει να του επιδώσει εντός (4) τεσσάρων εργάσιμων ημερών από την επομένη της εκούσιας αποχώρησής του εξώδικη δήλωση, με την οποία θα τον ενημερώνει ότι έχει χωρίσει οικειοθελής αποχώρησή του και ότι αυτή θα αναγγελθεί στο πληροφοριακό σύστημα «ΕΡΓΑΝΗ». Η αναγγελία στο ΕΡΓΑΝΗ πρέπει υποχρεωτικά να γίνει την επόμενη εργάσιμη ημέρα από την επίδοση της εξώδικης δήλωσης με επισύναψη της ηλεκτρονικά σαρωμένης «Εξώδικης Δήλωσης» και της «Έκθεσης Επίδοσης».
Στις περιπτώσεις που ο εργοδότης δεν τηρήσει τις υποχρεώσεις υποβολής του εντύπου Ε5 που απορρέουν από την εν λόγω διάταξη, θεωρείται ότι η εργασιακή σύμβαση του ασφαλισμένου λύθηκε με άτακτη καταγγελία σύμβασης.
Προϊσχύουσες ρυθμίσεις
Με τις προϊσχύουσες διατάξεις του Ν.2556/1997 άρθρο 2, του Ν.3996/2011 και την υπ΄ αριθμ. Β105619/17-3-1998 εγκύκλιο της Γενικής Διεύθυνσης Εργατικού Δυναμικού του ΟΑΕΔ, οι εργοδότες υποχρεούντο από 1/4/1998 να αναγγέλλουν κάθε περίπτωση οικειοθελούς αποχώρησης του μισθωτού εντός οκτώ (8) ημερών από την ημερομηνία της οικειοθελούς αποχώρησης. Επίσης, με τις προϊσχύουσες ρυθμίσεις, κατά την ηλεκτρονική υποβολή του εντύπου Ε5 (αναγγελία οικειοθελούς αποχώρησης μισθωτού), η επισύναψη του αρχείου του ηλεκτρονικά σαρωμένου εντύπου με την υπογραφή του εργαζομένου ήταν προαιρετική.
Εκπρόθεσμη υποβολή του εντύπου Ε5
Το ΠΣ «ΕΡΓΑΝΗ» δεν παρέχει την δυνατότητα ηλεκτρονικής υποβολής των σχετικών εντύπων πέραν των προβλεπόμενων στο άρθρο 38, του Ν.4488/2017 προθεσμιών, η δε αναβάθμιση της λειτουργίας του στο πλαίσιο εφαρμογής της διάταξης του άρθρου 38 συντελέστηκε από 28/09/2017. Κατά συνέπεια εκπρόθεσμη ηλεκτρονική υποβολή των εντύπων από την ημερομηνία αυτή και εξής δεν είναι εφικτή.
Κατά τα λοιπά,διατηρείται και με τις ρυθμίσεις του άρθρου 38, η δυνατότητα εκπρόθεσμης υποβολής του εντύπου Ε5, όπως άλλωστε και των εντύπων Ε6 και Ε7, με προσέλευση στην αρμόδια Υπηρεσία του ΟΑΕΔ.
Επί εκπρόθεσμης υποβολής χρησιμοποιούνται τα προτυπωμένα, από το σύστημα ΕΡΓΑΝΗ, σχετικά έντυπα.
Επισημαίνεται πάντως ότι η λύση της εργασιακής σχέσης, με εκπρόθεσμη υποβολή χειρόγραφου εντύπου Ε5 εκ μέρους των υπόχρεων ηλεκτρονικής υποβολής εργοδοτών, θεωρείται και στην περίπτωση αυτή ως άτακτη καταγγελία της εργασιακής σύμβασης, ακόμη και αν το έντυπο διαθέτει την υπογραφή του μισθωτού (Εγκύκλιος ΟΑΕΔ 91869/21-12-2017).
Οικειοθελής αποχώρηση εργαζόμενου με σύμβαση ορισμένου χρόνου
Επί Οικειοθελούς αποχώρησης εργαζόμενου με σύμβαση ορισμένου χρόνου συμπληρώνεται το έντυπο Ε5 με ιδιαίτερη επισήμανση στη συμπλήρωση εκτός των άλλων της παρ. Ε του εντύπου αυτού στην οποία παρατίθενται προς συμπλήρωση τα εξής στοιχεία:
«Ε. ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΟΙΚΕΙΟΘΕΛΟΥΣ ΑΠΟΧΩΡΗΣΗΣ ΜΙΣΘΩΤΟΥ
- ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΜΟΣ ΕΡΓΑΖΟΜΕΝΟΥ ΩΣ ΠΡΟΣ ΤΗΝ ΙΔΙΟΤΗΤΑ ΤΟΥ: ΕΡΓΑΤΗΣ ….ΥΠΑΛΛΗΛΟΣ…..
- ΣΧΕΣΗ ΕΡΓΑΣΙΑΣ (ΤΥΠΟΣ ΑΠΑΣΧΟΛΗΣΗΣ)
– ΟΡΙΣΜΕΝΟΥ ΧΡΟΝΟΥ ΑΠΟ… ΕΩΣ……
– ΑΟΡΙΣΤΟΥ ΧΡΟΝΟΥ»
Μη υπόχρεοι ηλεκτρονικής υποβολής εντύπων στο ΠΣ ΕΡΓΑΝΗ
Από 1/3/2013 εφαρμόζεται υποχρεωτικά η διαδικασία της ηλεκτρονικής υποβολής του εντύπου Ε5, όπως άλλωστε και των εντύπων Ε6 και Ε7, στο ΠΣ ΕΡΓΑΝΗ πλην των περιπτώσεων εργοδοτών που αντιμετωπίζουν αντικειμενική αδυναμία πρόσβασης στο ΠΣ ΣΕΠΕ-ΟΑΕΔ-ΕΦΚΑ, λόγω μη απογραφής τους στο Μητρώο Εργοδοτών ΕΦΚΑ και συνακόλουθα σε επιχειρήσεις χωρίς ΑΜΕ και κωδικούς πρόσβασης στο ΟΠΣ ΕΦΚΑ για υποβολή ΑΠΔ, π.χ. εργοδότες που διαθέτουν μόνον κωδικούς ΑΜΟΕ (Αριθμός Μητρώου Οικοδομοτεχνικού Έργου) ή εργοδότες που έχουν απογραφεί στο ΟΠΣ ΕΦΚΑ χωρίς ΑΦΜ (π.χ. διαχειριστές πολυκατοικιών (Εγκύκλιος Υπουργείου Εργασίας, Κοινωνικής Ασφάλισης και Κοινωνικής Αλληλεγγύης 37917/122/25-8-2015).
Για τις περιπτώσεις αυτές συνεχίζεται η διαδικασία κατάθεσης των εντύπων αυτών, ισχυουσών των προθεσμιών και της διαδικασίας που αφορούν τη χειρόγραφη υποβολή, με προσέλευση στην αρμόδια υπηρεσία του ΣΕΠΕ ή και του ΟΑΕΔ, μέχρι τον ηλεκτρονικό συγχρονισμό του ΠΣ ΣΕΠΕ – ΟΑΕΔ – ΕΦΚΑ . Για τις συγκεκριμένες περιπτώσεις εργοδοτών παραμένει σε ισχύ η διαδικασία κατάθεσης των χειρόγραφων εντύπων Ε5, Ε6, Ε7 με προσέλευση στην αρμόδια Υπηρεσία του ΟΑΕΔ, εντός της τεθείσας προθεσμίας των οχτώ (8) ημερών. Στις περιπτώσεις παρέλευσης των 8 ημερών είναι δυνατή η εκπρόθεσμη υποβολή των χειρόγραφων εντύπων Ε5, Ε6, Ε7 με εφαρμογή των προβλεπόμενων από την κείμενη νομοθεσία κυρώσεων περί εκπρόθεσμης υποβολής των εντύπων αυτών.
Aν σε οποιαδήποτε από τις παραπάνω περιπτώσεις, ο εργοδότης έχει απογραφεί στο Μητρώο Εργοδοτών ΕΦΚΑ, διαθέτει ΑΜΕ επιχείρησης και κωδικούς πρόσβασης στο ΟΠΣ ΕΦΚΑ για υποβολή ΑΠΔ, τότε έχει δυνατότητα πρόσβασης στο ΠΣ ΕΡΓΑΝΗ και είναι υπόχρεος στην ηλεκτρονική υποβολή. Ως εκ τούτου, η ένταξη στις εξαιρέσεις της ηλεκτρονικής υποβολής σχετίζεται αποκλειστικά και μόνον με τη δυνατότητα πρόσβασης και όχι με την οικονομική δραστηριότητα του εργοδότη ή την ειδικότητα του εργαζόμενου(Εγκύκλιος ΟΑΕΔ 91869/21-12-2017).
Το κείμενο αποτελεί απόσπασμα από άρθρο του κ. Πέτρου Ραπανάκη, με τίτλο «Διαχείριση θεμάτων οικειοθελούς αποχώρησης μισθωτού» που δημοσιεύθηκε στο τεύχος Ιουνίου 2018 του περιοδικού Epsilon7.
