Με καταιγιστικό ρυθμό σβήνονται πλέον πρόστιμα που έχει επιβάλλει στους φορολογούμενους η εφορία για τυπικούς και όχι ουσιαστικούς λόγους. Η Διεύθυνση Επίλυσης Διαφορών της Ανεξάρτητης Αρχής Δημοσίων Εσόδων προχώρησε πρόσφατα σε νέα διαγραφή προστίμου το οποίο είχε επιβληθεί σε φορολογούμενο για ανούσιο λόγο και αιτία. Τι έκανε; Απλώς συμπλήρωσε τα στοιχεία των παιδιών του στη φορολογική του δήλωση.
Ο θεσμός της Διεύθυνσης Επίλυσης Διαφορών θεωρείται πλέον πετυχημένος. Πριν ο φορολογούμενος προσφύγει στα διοικητικά δικαστήρια που συνεπάγεται χρόνο και κόστος, είναι υποχρεωμένος να υποβάλλει ενδικοφανή προσφυγή στη Διεύθυνση Επίλυσης Διαφορών. Αν η ΔΕΔ δεν του απαντήσει εντός 90 ημερών τότε θεωρείται ότι η προσφυγή του έχει απορριφθεί σιωπηρώς και έτσι μπορεί να προσφύγει στα διοικητικά δικαστήρια.
Το 2014 υποβλήθηκαν στη ΔΕΔ 717 ενδικοφανείς προσφυγές, το 2015 ο αριθμός τους διαμορφώθηκε στις 1.947, το 2016 υποβλήθηκαν 2.514 και το 2017 έφτασαν σε αριθμό ρεκόρ, δηλαδή στις 3.754. Μάλιστα από τα πρώτα στοιχεία του 2018 φαίνεται ότι οι ενδικοφανείς προσφυγές θα κάνουν φέτος νέο ρεκόρ.
Ενδιαφέρον παρουσιάζουν και τα στοιχεία για την τύχη των προσφυγών. Μπορεί κάποιος να πει ότι ναι μεν υποβάλλονται προσφυγές αλλά ελάχιστοι φορολογούμενοι τελικά δικαιώνονται. Η πραγματικότητα είναι διαφορετική. Το 2014 έγιναν δεκτές, μερικών ή στο σύνολό τους 1.346 προσφυγές (είχαν υποβληθεί κυρίως πριν το 2014), το 2015 έγιναν δεκτές 490 , το 2016 άλλες 1.381. Με άλλα λόγια ακόμη και οι μισοί φορολογούμενοι δικαιώνονται γεγονός που μεταφράζεται σε μεγάλο βαθμό απουσίας της ΔΕΔ από πρακτικές και προσεγγίσεις προς όφελος της φορολογικής διοίκησης και σε βάρος των φορολογούμενων.
Η πιο πρόσφατη απόφαση δικαίωσης φορολογούμενου αφορά διαγραφή προστίμου. Ο φορολογούμενος προχώρησε στην υποβολή τροποποιητικής φορολογικής δήλωσης για το φορολογικό έτος 2014 μόνο και μόνο για να συμπληρώσει τα στοιχεία των προστατευόμενων τέκνων του. Με δεδομένο ότι το φορολογικό έτος 2014 η ύπαρξη προστατευόμενων τέκνων δεν επηρέαζε το ύψος του οφειλόμενου φόρου (δεν ήταν συνδεδεμένη με το αφορολόγητο όριο μισθωτών και συνταξιούχων) η συμπλήρωση των σχετικών στοιχείων δεν άλλαζε το αποτέλεσμα της εκκαθάρισης. Στον φορολογούμενο είχε επιβληθεί από τη Δημόσια Οικονομική Υπηρεσία Τριπόλεως πρόστιμο ύψους 100 ευρώ το οποίο, όπως αναφέρθηκε, διέγραψε με απόφασή της η Διεύθυνση Επίλυσης Διαφορών.
Στο σκεπτικό της απόφασης αναφέρεται ότι “η τροποποιητική δήλωση φορολογίας εισοδήματος φορολογικού έτους 2014, υποβλήθηκε χωρίς να μεταβληθεί κανένα στοιχείο-κωδικός, δεν δύναται , υπό το φως των αρχών της χρηστής διοίκησης και της νομιμότητας, να επισύρει επιβολή προστίμου”.
Η διαγραφή προστίμου που επιβλήθηκε για… ψύλλου πήδημα είναι η πιο πρόσφατη σε μια σειρά διαγραφών που έχει πραγματοποιήσει η ΔΕΔ. Έχουν προηγηθεί αποφάσεις της ΔΕΔ με τις οποίες διεγράφησαν πρόστιμα για:
-Τη διόρθωση του Αριθμού Μητρώου Κοινωνικής Ασφάλισης των προστατευόμενων τέκνων. Γονείς οι οποίοι έκαναν λάθος στον ΑΜΚΑ των παιδιών τους και υπέβαλαν τροποποιητική δήλωση για να τον διορθώσουν. Η ορθή δήλωση του ΑΜΚΑ είναι υποχρεωτική προκειμένου η εκκαθάριση του φόρου για μισθωτούς, συνταξιούχους και αγρότες να γίνεται με βάση την ορθή έκπτωση φόρου που οδηγεί στο αφορολόγητο όριο. Παράλληλα ο ΑΜΚΑ είναι υποχρεωτικός προκειμένου να χορηγηθεί το επίδομα τέκνων με βάση το ύψος του εισοδήματος.
– Τη διόρθωση ή τη συμπλήρωση του αριθμού τραπεζικού λογαριασμού που αναγράφεται στη φορολογική δήλωση προκειμένου να επιστραφεί φόρος εισοδήματος αν προκύπτει επιστροφή μετά την εκκαθάριση. Αν δεν συμπληρωθεί ή δηλωθεί λανθασμένα τότε δεν μπορεί να επιστραφεί ο φόρος εισοδήματος που αναλογεί σε φορολογούμενους που τους παρακρατήθηκε περισσότερος φόρος από αυτόν που τους αναλογεί.
– Τη διαγραφή της συζύγου από τη φορολογική δήλωση στην περίπτωση διαζυγίου ή διάστασης συζύγων. Με βάση τη φορολογική νομοθεσία τα ζευγάρια που χωρίζουν ή βρίσκονται σε διάσταση έχουν δικαίωμα να υποβάλλουν ξεχωριστές φορολογικές δηλώσεις
-Την υποβολή εκπρόθεσμης φορολογικής δήλωσης όχι με υπαιτιότητα του. φορολογούμενου αλλά επειδή δεν είχε εκδώσει έγκαιρα ο εργοδότης ή ο ασφαλιστικός φορέας τη βεβαίωση αποδοχών.
Χαρακτηριστική είναι η περίπτωση περίπου 80.000 συνταξιούχων του δημοσίου στους οποίους το Γενικό Λογιστήριο του Κράτους εξέδωσε λανθασμένες βεβαιώσεις αποδοχών και κρατήσεων και προσυμπλήρωσε λανθασμένα και τις φορολογικές τους δηλώσεις. Τελικά εκδόθηκαν νέες βεβαιώσεις με τα σωστά ποσά. Ωστόσο, για να μην επιβληθούν πρόστιμα για την υποβολή τροποποιητικών δηλώσεων από τους “παθόντες” συνταξιούχους χρειάστηκε η παρέμβαση της Ανεξάρτητης Αρχής Δημοσίων Εσόδων. Οι φορολογούμενοι, αν και ταλαιπωρούνται για την υποβολή τροποποιητικών δηλώσεων χωρίς να είναι οι ίδιοι υπεύθυνοι, τουλάχιστον δεν επιβαρύνονται και με πρόστιμο.
