Ειρηνοδικείο Αιγιαλείας, αρ. απόφασης 51/2018: Η απόφαση εξεδόθη επί αγωγής κατά εταιρείας κινητής τηλεφωνίας για χρηματική ικανοποίηση λόγω της ηθικής βλάβης που υπέστη ο καταναλωτής από την αυθαίρετη μονομερή μεταβολή-αύξηση του ποσού του παγίου του λογαριασμού του κινητής τηλεφωνίας εκ μέρους της εταιρείας κινητής. Σημειωτέον ότι περιουσιακή ζημία δεν ζητήθηκε δεδομένου του ότι τα ποσά των δύο μονομερών αυξήσεων του παγίου εκ μέρους της εταιρείας κινητής τηλεφωνίας ουσιαστικά επεστράφησαν στον καταναλωτή κατόπιν ενεργειών του (Καταγγελία σε Συνήγορο Καταναλωτή, Καταγγελία σε Ε.Ε.Τ.Τ., κοινοποίηση Αγωγής) δια συμψηφισμού τους σε επόμενους λογαριασμούς.
Κρίθηκε, γενομένης δεκτής σχετικής αντενστάσεως, ότι η μονομερής μεταβολή των όρων της σύμβασης (μονομερής εκ μέρους της εταιρείας αύξηση του ποσού του παγίου του λογαριασμού και μάλιστα δύο φορές εντός του 18μήνου του συμβατικού χρόνου) αντίκειται στο πνεύμα των κρατούντων συναλλακτικών ηθών και είναι καταχρηστική ως πρακτική μολονότι ο καταναλωτής είχε υπογράψει τους Γενικούς Όρους Συναλλαγών της εταιρείας κινητής στους οποίους αναφερόταν ότι αυτή έχει δικαίωμα να αναπροσαρμόζει τα τιμολόγιά της σύμφωνα με το νόμο και τους κανόνες του υγιούς ανταγωνισμού. Κρίθηκε επιπλέον, γενομένης δεκτής σχετικής αντενστάσεως, ότι η καταχρηστικότητα του συγκεκριμένου όρου δεν αίρεται από την παρεχόμενη δυνατότητα στον καταναλωτή να καταγγείλει τη σύμβαση μέσα σε ορισμένη προθεσμία, όπως στην προκειμένη περίπτωση που η αντίδικος εταιρεία έδινε τη δυνατότητα στον καταναλωτή να αποχωρήσει αζημίως από τη σύμβαση εντός μηνός από την μονομερή αλλαγή της τιμολόγησης του προγράμματος εκ μέρους της.
Όσο αφορά το ζήτημα της ηθικής βλάβης και της προσβολής της προσωπικότητας η απόφαση έκρινε ότι ο καταναλωτής δεν υπέστη ηθική βλάβη γιατί οι διαμαρτυρίες του έγιναν δεκτές από την αντίδικο εταιρεία κινητής με την εκ μέρους της επιστροφή σε αυτόν των παρανόμως επιπλέον χρεωθέντων χρηματικών ποσών, επιπλέον επειδή ανανέωσε με την ίδια εταιρεία κινητής την συνεργασία του συνάπτοντας νέο συμβόλαιο, ενώ εάν είχε βιώσει τα συναισθήματα λύπης κλπ που αναλυτικά εκθέτει στην αγωγή θα είχε στραφεί σε άλλη εταιρεία κινητής. Επιπλέον δέχεται η απόφαση ότι παρότι υπάλληλος της αντιδίκου εταιρείας κινητής τηλεφωνίας μίλησε μειωτικά λέγοντας στον καταναλωτή-δικηγόρο σε τηλεφωνική επικοινωνία “αφήστε τα δικηγορίστικα” φράση η οποία υποδηλώνει μειωτικό προσδιορισμό για αυτόν και το λειτούργημα το οποίο ασκεί ως Δικηγόρος-Συλλειτουργός της Δικαιοσύνης, η απρεπής αυτή συμπεριφορά θεραπεύτηκε γιατί εν συνεχεία ο Προϊστάμενός της του ζήτησε συγνώμη.
Πρέπει να σημειωθεί ότι η απόφαση δεν απαντά στο ζήτημα της ηθικής βλάβης λόγω της ταλαιπωρίας που υπέστη ο καταναλωτής από τις διαδικασίες Αγωγής και Καταγγελιών στην Εταιρεία Κινητής, στο Συνήγορο του Καταναλωτή, και στην ΕΕΤΤ, το οποίο αναλυτικά εκτέθηκε τόσο με την αγωγή όσο και με τις προτάσεις.
Πρέπει επιπλέον να τονιστεί ότι δεν μοιάζει πειστικό το επιχείρημα της αποφάσεως ότι ο καταναλωτής δεν υπέστη ηθική βλάβη και δεν βίωσε συναισθήματα λύπης κλπ επειδή εν τέλει έμεινε στην ίδια εταιρεία κινητής και δεν στράφηκε σε άλλη, δεδομένου του ότι ενδελεχώς ανέπτυξε τόσο στην αγωγή όσο και στις προτάσεις του ότι και οι τρεις εταιρείες που δραστηριοποιούνται στο χώρο εφαρμόζουν τις ίδιες πρακτικές (προκύπτει εύκολα και με αναζήτηση στον google), πράγμα που σημαίνει ότι και άλλη εταιρεία να επέλεγε θα αντιμετώπιζε τα ίδια προβλήματα, περαιτέρω δε η παραμονή του στην ίδια εταιρεία απλά κρίθηκε συμφέρουσα εκ μέρους του, θεωρώντας τη συγκεκριμένη ως τη λιγότερο αναξιόπιστη από τις τρεις δραστηριοποιούμενες στο χώρο, αυτό όμως επ’ ουδενί σημαίνει ότι δεν βίωσε τα συναισθήματα λύπης κλπ που στην αγωγή και στις προτάσεις του αναλυτικά εκθέτει.
Επίσης η απόφαση δεν δίνει βαρύνουσα σημασία, όπως θα έπρεπε κατά τη γνώμη μου, στο ότι η εταιρεία κινητής τηλεφωνίας επέστρεψε τα παρανόμως χρεωθέντα ποσά όχι από μόνη της παρά ΜΟΝΟ κατόπιν καταγγελιών σε αρμόδιες αρχές εκ μέρους του καταναλωτή.
Η απόφαση αυτή, η οποία δεν είναι τελεσίδικη, ανοίγει το δρόμο για όποιον θελήσει να διεκδικήσει τα ποσά που καταχρηστικά του χρέωσαν οι εταιρείες κινητής τηλεφωνίας τα προηγούμενα χρόνια μέσω μονομερών αυξήσεων του παγίου ποσού της σύμβασης. Κατά τη γνώμη μου, επειδή προφανέστατα η δικαστική οδός μπορεί να είναι κοστοβόρα για τη διεκδίκηση μικρών ποσών, όπως εν προκειμένω, η λύση μπορεί να δοθεί μεσω καταγγελιών σε Συνήγορο του Καταναλωτή κ στην ΕΕΤΤ.
Επισημαίνεται ότι σύμφωνα με το νέο Κανονισμό Γενικών Αδειών, ο οποίος δημοσιεύτηκε στο ΦΕΚ την 6-12-2017 απαγορεύονται οι αυξήσεις για όσο διάστημα βρίσκεται σε ισχύ το συμβόλαιο κάθε καταναλωτή, είτε πρόκειται για αυξήσεις στο μηνιαίο πάγιο, είτε αλλαγές π.χ. με μείωση των μηνυμάτων SMS που στέλνει ο πελάτης μέσω του συγκεκριμένου συμβολαίου ή μείωση των δεδομένων για πρόσβαση στο Διαδίκτυο. Οι εταιρείες μπορούν να προχωρήσουν σε αλλαγές των όρων του συμβολαίου, μόνο όταν αυτό λήξει.
Γράφει ο Ανδρέας Φλώρος, Δικηγόρος Αιγίου