Ι. Αμοιβές που δίνονται σε μέλη του Δ.Σ. από τα κέρδη της Ανώνυμης Εταιρείας
Γενικά
Σύμφωνα με την παρ. 1 του άρθρου 24 του ν. 2190/1920, «Πάσα επί των κερδών χορηγουμένη εις μέλη του Διοικητικού Συμβουλίου αμοιβή, δέον να λαμβάνηται εκ του απομένοντος υπολοίπου των καθαρών κερδών μετά την αφαίρεσιν των κρατήσεων δια τακτικόν αποθεματικόν και του απαιτουμένου ποσού προς διανομήν του πρώτου μερίσματος υπέρ των μετόχων, ίσου τουλάχιστον προς 6% επί του καταβεβλημένου εταιρικού κεφαλαίου».
Φορολογική αντιμετώπιση
Οι αμοιβές που καταβάλλονται με οποιαδήποτε μορφή στα μέλη Δ.Σ., διαχειριστές και εργατοϋπαλληλικό προσωπικό από τα κέρδη του νομικού προσώπου ή της νομικής οντότητας, θεωρούνται ως εισόδημα από μερίσματα σύμφωνα με τις διατάξεις της παρ. 1 του άρθρου 36 του ν. 4172/2013, και υπόκειται σε παρακράτηση φόρου με συντελεστή δέκα τοις εκατό (15%) με βάση τις διατάξεις των άρθρων 62 και 64 του ίδιου πιο πάνω νόμου. Με την παρακράτηση φόρου εξαντλείται η φορολογική υποχρέωση, για τη συγκεκριμένη αμοιβή, των φυσικών προσώπων μελών ΔΣ, σύμφωνα με τις διατάξεις των παρ. 2 και 3 των άρθρων 36 και 64 αντίστοιχα (βλ. σχετ. εγκ. ΠΟΛ.1042/26.1.2015 και Δ12Α 1046040 ΕΞ 2014/14.3.2014).
Ασφαλιστική αντιμετώπιση
Σύμφωνα με τις διατάξεις της περ. δ’ της παραγράφου 3 του άρθρου 38 του ν.4387/2016, τα πρόσωπα που διορίζονται ως μέλη Δ.Σ. Ανωνύμων Εταιρειών και λαμβάνουν αμοιβή, τα πρόσωπα που διορίζονται ως μέλη Διοικητικού Συμβουλίου Α. Ε. και λαμβάνουν αμοιβή, καταβάλλουν ασφαλιστικές εισφορές σύμφωνα με τα προβλεπόμενα για τους μισθωτούς, υπολογιζομένων επί της αμοιβής κατ’ αποκοπή. Όπως διευκρινίστηκε με την εγκύκλιο με αριθ. 4/2017 του Ε.Φ.Κ.Α., οι ασφαλιστικές εισφορές υπολογίζονται επί της όποιας μορφής αμοιβής λαμβάνουν τα ανωτέρω πρόσωπα λόγω της συγκεκριμένης ιδιότητάς τους.
Οι αμοιβές των μελών Δ.Σ. των Ανωνύμων Εταιρειών από τα κέρδη της εταιρείας, καταβάλλονται σε αυτά αποκλειστικά λόγω της συμμετοχής τους στο Δ.Σ., ως αντάλλαγμα για τις υπηρεσίες που παρέχουν στην εταιρεία, και ανεξάρτητα της συμμετοχής τους ή μη στο εταιρικό κεφάλαιο. Συνεπώς, οι αμοιβές αυτές, ανεξάρτητα από το γεγονός ότι βάσει της φορολογικής νομοθεσίας χαρακτηρίζονται ως μερίσματα, συνυπολογίζονται με τις λοιπές αμοιβές που λαμβάνουν τα ανωτέρω πρόσωπα για τον υπολογισμό των ασφαλιστικών εισφορών σύμφωνα με τα προβλεπόμενα στο άρθρο 38 παράγραφος 3 περίπτωση δ’ του ν. 4387/2016 (σ.σ. τα ποσοστά των ασφαλιστικών εισφορών για τις εν λόγω αμοιβές ανέρχονται σε 12,72% για τον ασφαλισμένο και σε 21.38% για τον εργοδότη, ήτοι σε συνολικό ποσοστό 34,10%, βλ. σχετ. υπ. Εργασίας Φ. 10043/44043/55/ 2018).
Συμπέρασμα
Οι εν λόγω αμοιβές πρέπει να απεικονιστούν στην Α.Π.Δ. και να ασφαλιστούν βάσει του άρθρου 38 του ν. 4387/2016, ενώ φορολογικά θεωρούνται ως εισόδημα από μερίσματα και πρέπει να δηλωθούν στο αρχείο βεβαιώσεων από μερίσματα με κωδ. 1 (βλ. ΠΟΛ.1045/2018).
ΙΙ. Αμοιβές που δίνονται από τα κέρδη της Ανώνυμης Εταιρείας σε μέλη του Δ.Σ. που ταυτόχρονα συμμετέχουν στο εταιρικό κεφάλαιο σε ποσοστό τουλάχιστον 3% και συνάμα λαμβάνουν μερίσματα
Γενικά
Σύμφωνα με την παρ. 1 του άρθρου 24 του ν. 2190/1920, «Πάσα επί των κερδών χορηγουμένη εις μέλη του Διοικητικού Συμβουλίου αμοιβή, δέον να λαμβάνηται εκ του απομένοντος υπολοίπου των καθαρών κερδών μετά την αφαίρεσιν των κρατήσεων δια τακτικόν αποθεματικόν και του απαιτουμένου ποσού προς διανομήν του πρώτου μερίσματος υπέρ των μετόχων, ίσου τουλάχιστον προς 6% επί του καταβεβλημένου εταιρικού κεφαλαίου».
Φορολογική αντιμετώπιση
Οι αμοιβές που καταβάλλονται με οποιαδήποτε μορφή στα μέλη Δ.Σ., διαχειριστές και εργατοϋπαλληλικό προσωπικό από τα κέρδη του νομικού προσώπου ή της νομικής οντότητας, θεωρούνται ως εισόδημα από μερίσματα σύμφωνα με τις διατάξεις της παρ. 1 του άρθρου 36 του ν. 4172/2013, και υπόκειται σε παρακράτηση φόρου με συντελεστή δέκα τοις εκατό (15%) με βάση τις διατάξεις των άρθρων 62 και 64 του ίδιου πιο πάνω νόμου. Με την παρακράτηση φόρου εξαντλείται η φορολογική υποχρέωση, για τη συγκεκριμένη αμοιβή, των φυσικών προσώπων μελών ΔΣ, σύμφωνα με τις διατάξεις των παρ. 2 και 3 των άρθρων 36 και 64 αντίστοιχα (βλ. σχετ. εγκ. ΠΟΛ.1042/26.1.2015 και Δ12Α 1046040 ΕΞ 2014/14.3.2014).
Ασφαλιστική αντιμετώπιση
Στις περιπτώσεις που για τα ανωτέρω φυσικά πρόσωπα συντρέχει παράλληλα υποχρέωση υπαγωγής τους στην ασφάλιση του πρώην Ο.Α.Ε.Ε. (μέλη Δ.Σ. Ανωνύμων Εταιρειών με αντικείμενο επιχείρησης επαγγελματική, βιοτεχνική ή εμπορική δραστηριότητα εφόσον είναι μέτοχοι κατά ποσοστό 3% τουλάχιστον), έχουν εφαρμογή οι διατάξεις της παρ. 1 του άρθρου 36 του ν.4387/2016. Για τον υπολογισμό των ασφαλιστικών εισφορών βάσει του άρθρου 39 του ν.4387/2016, λαμβάνεται υπόψη το εισόδημα που έχει δηλωθεί από μερίσματα, αφού προηγουμένως αφαιρεθούν τυχόν ποσών που έχουν δηλωθεί ως μερίσματα για τα οποία όμως έχουν καταβληθεί ασφαλιστικές εισφορές βάσει του άρθρου 38 του ν.4387/2016 (βλ. σχετ. υπ. Εργασίας Φ. 10043/44043/55/ 2018).
Προβληματισμός
Μέχρι και σήμερα δεν υφίσταται η τεχνική δυνατότητα «σύζευξης» των συστημάτων, ώστε να υπολογίζεται πρώτα το ασφαλιστέο εισόδημα από μισθωτή εργασία, π.χ. εντός του 2017 και η τυχόν επιπρόσθετη εισοδηματική βάση ασφαλιστέου εισοδήματος από ελεύθερο επάγγελμα ή αυτοαπαχολούμενου της προηγ. χρήσης, ούτε η συστημική δυνατότητα «φρένου» όταν ένας ασφαλισμένος πιάνει το μηνιαίο πλαφόν αθροιστικά ή μόνο από την εργασία του βάσει του άρθρου 38 του ν. 4387/2016 (βλ. και παλαιότερο άρθρο του Ανδ. Κουτσόλαμπρου με τίτλο Προβλήματα του νέου ασφαλιστικού, αλλά και της έκπτωσης των εισφορών που πρέπει να λυθούν άμεσα).
Επίσης, δεν είμαστε σε θέση να γνωρίζουμε αν μπορούν να υπολογιστούν ορθά οι ασφαλιστικές εισφορές για τις ανωτέρω περιπτώσεις από τα στοιχεία που διαθέτει ο Ε.Φ.Κ.Α. είτε από το μητρώο του ή από τα αρχεία που λαμβάνει από την Α.Α.Δ.Ε.
