Το σχέδιο των αλλαγών που φέρνουν τα πάνω κάτω στο χάρτη της αγοράς
Τα δύσκολα για τους ιδιοκτήτες ακινήτων, δεν πέρασαν. Είναι μπροστά. Δεν είναι μόνο ο ΕΝΦΙΑ που θα έρθει το Σεπτέμβριο και θα είναι φουσκωμένος για περίπου 1 εκατ. φορολογούμενους άλλα και οι αλλαγές στη φορολογία των ακινήτων που θα συνοδευτούν με δυο ακόμη αναπροσαρμογές στις αντικειμενικές αξίες για να ευθυγραμμιστούν με τις τιμές της αγοράς. Ως απώτερο χρονικό περιθώριο για την ολοκλήρωση της διαδικασίας εξίσωσης ορίστηκε το πρώτο εξάμηνο του 2020, ενώ οι απαραίτητες αλλαγές να έρθουν σε δύο δόσεις: μία το 2019 και μία άλλη το 2020.
Στο στόχαστρο θα βρεθούν μία ακόμη φορά οι εκατοντάδες περιοχές ανά την ελληνική επικράτεια στις οποίες οι τιμές ζώνης διατηρήθηκαν και μετά την πρόσφατη τροποποίηση στο επίπεδο των 550-650 ευρώ. Η κυβέρνηση έκανε μικρές προσαρμογές της τάξεως των 50-100 ευρώ, μεταθέτοντας ουσιαστικά την ευθύνη των αυξήσεων στην επόμενη κυβέρνηση. Αυτή τη φορά, η κυβέρνηση που θα υποχρεωθεί να υλοποιήσει το «μεταμνημονιακό προαπαιτούμενο» –διά του νεοσύστατου «αυτοτελούς τμήματος εκτιμήσεων και προσδιορισμού αξιών ακινήτων– θα τροποποιήσει όλες τις μεταβλητές που καθορίζουν την αντικειμενική αξία ενός περιουσιακού στοιχείου και όχι μόνο τις τιμές ζώνης. Αυτό σημαίνει ότι επίκεινται αλλαγές:
1. Στους χάρτες του αντικειμενικού συστήματος αξιών οι οποίοι έχουν παραμείνει αμετάβλητοι εδώ και περισσότερα από 10 χρόνια, παρά το γεγονός ότι οι συνθήκες στην κτηματαγορά έχουν αλλάξει άρδην κυρίως λόγω του μετρό, της Αττικής Οδού αλλά και άλλων μεγάλων έργων υποδομής.
2. Στους συντελεστές εμπορικότητας, οι οποίοι πέραν της οριζόντιας αλλαγής που έγινε το 2016 ουσιαστικά παραμένουν σε εξωπραγματικά επίπεδα για περισσότερα από 10 χρόνια δεδομένου ότι έχουν αλλάξει άρδην οι συνθήκες στους εμπορικούς δρόμους.
3. Στους συντελεστές παλαιότητας, οι οποίοι επίσης αλλοιώνουν σε μεγάλο βαθμό τη φορολογητέα αξία των ακινήτων. Είναι ενδεικτικό ότι εφαρμόζεται ο ίδιος συντελεστής παλαιότητας σε ένα ακίνητο 50 ετών με ένα ακίνητο 26 ετών.
4. Στις τιμές ζώνης, οι οποίες μετά και την τελευταία αναπροσαρμογή εξακολουθούν να απέχουν από τις εμπορικές αξίες σε πολλές περιοχές. Εκτιμητές ακινήτων αναφέρουν ότι η πλήρης εξίσωση των αντικειμενικών αξιών με τις εμπορικές θα επέλθει μόνο αν υπάρξουν αυξήσεις σε περιοχές περιοχές της χώρας. Από την άλλη, σε πολλές ακριβές περιοχές χρειάζονται μειώσεις οι οποίες δεν έγιναν κατά την πρόσφατη αναθεώρηση των αντικειμενικών αξιών.
Στις λεγόμενες «φθηνές» περιοχές των 500-700 ευρώ, η τεχνοκρατική λογική όριζε ότι έπρεπε να γίνουν πολύ μεγάλες ανατιμήσεις καθώς: η τιμή ζώνης αντιπροσωπεύει την τιμή ενός νεόδμητου ακινήτου στον πρώτο όροφο μιας πολυκατοικίας. Ως εκ τούτου, η τιμή αυτή δεν μπορεί να είναι η τιμή ζώνης της εφορίας πρακτικά σε καμία περιοχή ανά την Ελλάδα. Ο λόγος για τον οποίο το υπουργείο Οικονομικών έκανε τη συγκεκριμένη παρέμβαση ήταν αμιγώς πολιτικός: Ο στόχος ήταν να μην υπάρξει επιβάρυνση στον ΕΝΦΙΑ των ακινήτων που βρίσκονται στις φθηνότερες περιοχές της χώρας και κυρίως στην επαρχία. Αυτή η «προστασία» πρέπει να αντιστραφεί μέσα στην επόμενη διετία. Η διαδρομή για την εξίσωση των αντικειμενικών αξιών με τις εμπορικές πρέπει να γίνει κατά 50% μέσα στο 2019 και το υπόλοιπο 50% μέχρι τον Ιούνιο του 2020.