ΣτΠ: Να τεθεί τέρµα στην πρακτική χωρισµού των νεογέννητων από τις µητέρες τους λόγω µόνο της έλλειψης εγγράφων ταυτοποίησης
Ο Συνήγορος έλαβε αναφορές σχετικά µε νεογέννητα βρέφη, τα οποία χωρίζονταν από τις µητέρες τους, επειδή αυτές δεν διέθεταν ταυτοποιητικά έγγραφα, κατά την έξοδό τους από το νοσοκοµείο, µετά τον τοκετό.
Τα βρέφη παρέµεναν στο νοσοκοµείο και στη συνέχεια, κατόπιν αιτήµατος της κοινωνικής υπηρεσίας του νοσηλευτικού ιδρύµατος και εντολής της Εισαγγελίας Ανηλίκων Αθηνών, τοποθετούνταν σε ίδρυµα, για φιλοξενία.
Ως επιδιωκόµενος σκοπός του χωρισµού των βρεφών από τις µητέρες τους, προβαλλόταν η έκδοση εγγράφων των µητέρων, ώστε να προστατευθούν τα βρέφη από το ενδεχόµενο εµπορίας και παράνοµης υιοθεσίας.
Ωστόσο, σε καµία περίπτωση δεν είχε προηγηθεί κοινωνική έρευνα για την επιβεβαίωση της ύπαρξης τέτοιου κινδύνου.
Η άγνοια των µητέρων και των εµπλεκόµενων υπηρεσιών για τη δυνατότητα αξιοποίησης του θεσµού της δωρεάν νοµικής συνδροµής και οι καθυστερήσεις των δικαστηρίων, µέχρι την έκδοση των απαραίτητων δικαστικών αποφάσεων για τη σύνταξη εγγράφων αστικής κατάστασης, είχαν ως αποτέλεσµα η παραµονή των βρεφών στο ίδρυµα να χρονίζει, ενώ υπήρξε και περίπτωση τοποθέτησης παιδιού σε υποψήφια θετή οικογένεια µετά την πάροδο έτους.
Ο Συνήγορος, διερευνώντας την έκταση του φαινόµενου, πραγµατοποίησε επανειληµµένες επικοινωνίες και ενηµερώσεις µε εµπλεκόµενα νοσοκοµεία, την Εισαγγελία Ανηλίκων Αθηνών, την Εισαγγελία Πρωτοδικών Αθηνών, την Εισαγγελία Αρείου Πάγου, το Υπουργείο Υγείας και το Υπουργείο Εργασίας, Κοινωνικής Ασφάλισης και Κοινωνικής Αλληλεγγύης.
Επειδή το µέτρο του χωρισµού των νεογνών από τις µητέρες και τοποθέτησής τους σε ίδρυµα είναι εξαιρετικά σκληρό, στερείται προφανούς συνάφειας και βρίσκεται σε προφανή δυσαναλογία µε τον επιδιωκόµενο σκοπό της προστασίας του παιδιού από ενδεχόµενες συνέπειες της έλλειψης τακτοποιηµένης αστικοδηµοτικής κατάστασης της µητέρας, ο Συνήγορος ζήτησε τη λήψη πιο πρόσφορων και λιγότερο παρεµβατικών µέτρων.
Συγκεκριµένα, πρότεινε στο αρµόδιο Υπουργείο Υγείας να ενεργήσει προς τους φορείς αρµοδιότητάς του, ώστε αφενός να µην διακόπτεται ο βιολογικός και νοµικός δεσµός του βρέφους µε τη µητέρα που το γέννησε, αφετέρου να υποβοηθείται η τελευταία στη διαδικασία έκδοσης ταυτοποιητικών εγγράφων για τον εαυτό της και το µωρό, µε στόχο τη διασφάλιση του δικαιώµατος του παιδιού στην ταυτότητα και στην προστασία από αθέµιτες ενέργειες (εµπορία, παράνοµη διακίνηση κ.ά.) σε βάρος του.
Ήδη, ο ν.4554/2018 περιλαµβάνει ρυθµίσεις (άρθρο 62 παρ.1 έως 13), µε τις οποίες εισάγεται παράλληλη -επιπρόσθετα εξασφαλιστική- διαδικασία για την καταγραφή των γεννήσεων από µητέρες χωρίς ταυτοποιητικά έγγραφα εντός των νοσοκοµείων και για τη ληξιαρχική καταχώρησή τους στη συνέχεια, προκειµένου -µε την κινητοποίηση των εµπλεκόµενων επαγγελµατιών υγείας, πρόνοιας και δηµόσιας τάξης- να τεθεί τέρµα στην πρακτική χωρισµού των νεογέννητων από τις µητέρες τους, λόγω µόνο της έλλειψης εγγράφων ταυτοποίησης των τελευταίων.
