Σχεδόν διπλάσιες από τις διαγραφές, για πρώτη φορά από το 2012, οπότε υπάρχουν πλήρη στοιχεία στο Γενικό Εμπορικό Μητρώο (ΓΕΜΗ), ήταν το επτάμηνο του 2018 οι συστάσεις επιχειρήσεων.
Αν και ολοκληρωμένη εικόνα για την πορεία της επιχειρηματικότητας μπορεί να υπάρξει μόνο στο τέλος του έτους, καθώς, κανείς δεν μπορεί να αποκλείσει τον «απρόβλεπτο παράγοντα», οι πρώτες αυτές ενδείξεις μπορούν να χαρακτηριστούν τουλάχιστον ενθαρρυντικές. Οι εγγραφές, μάλιστα, υπερτερούν των διαγραφών σε όλες τις βασικές εταιρικές μορφές, με εξαίρεση τις εταιρείες περιορισμένης ευθύνης.
Τα στοιχεία
Από τα στοιχεία προκύπτει, βεβαίως, για μία ακόμη φορά ότι η πλειονότητα των νέων επιχειρήσεων που δημιουργούνται αλλά και αυτών που κλείνουν πρόκειται για ατομικές, επιχειρήσεις συχνά μικρής βιωσιμότητας που λειτουργούν ως πρόσκαιρο διέξοδο από την ανεργία, ενώ σημαντικό μερίδιο στις συστάσεις καταλαμβάνουν πλέον οι ιδιωτικές κεφαλαιουχικές εταιρείες (ΙΚΕ), συχνά για λόγους περιστολής του κόστους ίδρυσης και λειτουργίας.
Σύμφωνα, λοιπόν, με τα στοιχεία του Γενικού Εμπορικού Μητρώου το διάστημα από 1 Ιανουαρίου 2018-31 Ιουλίου 2018 συστάθηκαν 21.180 επιχειρήσεις, ενώ το ίδιο διάστημα διαγράφηκαν από το Γενικό Εμπορικό Μητρώο 10.783 επιχειρήσεις. Αυτό είναι το χαμηλότερο επίπεδο στο οποίο διαμορφώνονται οι διαγραφές σε επίπεδο επταμήνου την περίοδο 2012-2018. Είναι επίσης η πρώτη φορά εντός της περιόδου 2012-2018 που καταγράφεται τόσο μεγάλη αναλογία εγγραφών προς λουκέτα, είναι δηλαδή η πρώτη φορά που σε κάθε δύο ενάρξεις επιχειρήσεων αντιστοιχεί μία διακοπή.
Οι εγγραφές νέων επιχειρήσεων αυξήθηκαν μεν σε σύγκριση με πέρυσι και έφτασαν στο υψηλότερο σημείο από το 2015, παραμένουν, όμως, σε σχετικά χαμηλά επίπεδα συγκρινόμενες με την προ του δραματικού 2015 εποχή. Ειδικότερα, σε σύγκριση με το αντίστοιχο επτάμηνο του 2017 έχουν αυξηθεί κατά 5,7%, ενώ πολύ μεγαλύτερη είναι η αύξηση σε σύγκριση με το 2016 και το 2015.
Το 2016, μια χρονιά μετά το δραματικό για την ελληνική οικονομία καλοκαίρι του 2015, οι εγγραφές «κατέρρευσαν», υποχωρώντας στις 18.523, ενώ το 2015 διαμορφώθηκαν σε 20.151. Αξίζει, μάλιστα, να σημειωθεί ότι το 2016 οι διαγραφές τόσο στο επτάμηνο όσο και στο σύνολο του έτους ξεπέρασαν τις εγγραφές (κατά 6.604 σε επίπεδο έτους και κατά 1.383 σε επίπεδο επταμήνου). Αρνητικό ισοζύγιο στο σύνολο του έτους –και όχι σε επίπεδο επταμήνου– είχε καταγραφεί και το 2014 με τη διαφορά, ωστόσο, τότε να είναι πολύ μικρότερη, μόλις 135 επιχειρήσεις.
Οι προηγούμενες χρονιές
Τα επτάμηνα των ετών 2012, 2013 και 2014 οι εγγραφές ήταν κοντά ή και πάνω από τα επίπεδα των 25.000. Τις ίδιες χρονιές, ωστόσο, ήταν ιδιαιτέρως αυξημένα τα λουκέτα, σταθερά πάνω από 20.000 επιχειρήσεις.
Αυτό, βεβαίως, που μένει να αποδειχθεί μέχρι το τέλος του έτους είναι κατά πόσον θα συνεχιστούν η ανοδική τάση στις ενάρξεις και η καθοδική τάση στα λουκέτα, ποια θα είναι η βιωσιμότητα των νέων επιχειρήσεων και βεβαίως πόσες νέες θέσεις εργασίας δημιουργούν.
Μικρές και ατομικές οι περισσότερες επιχειρήσεις
Ουκ εν τω πολλώ το ευ. Αυτό δυστυχώς ισχύει σε αρκετά σημαντικό βαθμό για τις νέες επιχειρήσεις που ανοίγουν τα τελευταία χρόνια, τα χρόνια της κρίσης, καθώς εν μέρει αποτέλεσαν λύσεις ανάγκης, για μέρος του πληθυσμού που δεν μπορούσε να βρει εργασία.
Δεν είναι τυχαίο, λοιπόν, ότι και το 2018, για το διάστημα από τις αρχές του έτους μέχρι και την 31η Ιουλίου 2018, η πλειονότητα των νέων επιχειρήσεων είναι ατομικές. Σε σύνολο 21.180 εγγραφών, οι 8.335 πρόκειται για ατομικές επιχειρήσεις, δηλαδή το 39,3%. Οπως επίσης δεν είναι τυχαίο ότι ατομικές είναι και οι περισσότερες από τις επιχειρήσεις που έκλεισαν το επτάμηνο Ιανουαρίου – Ιουλίου 2018. Σε σύνολο 10.783 λουκέτων, οι 7.243 ήταν ατομικές, δηλαδή το 70%.
Αξίζει εδώ να υπενθυμίσουμε ότι σύμφωνα με τα στοιχεία που είχε παρουσιάσει αποκλειστικά η «Κ» (βλέπε φύλλο 6ης Μαΐου 2018) το 80,4% των επιχειρήσεων που συστάθηκαν αλλά και διαλύθηκαν την περίοδο 2012 – 2017 ήταν ατομικές. Το στοιχείο αποτελεί ισχυρή ένδειξη για το κίνητρο της δημιουργίας τους –εν προκειμένω η ανάγκη– και εξηγεί σε σημαντικό βαθμό τον θνησιγενή χαρακτήρα τους.
Η δεύτερη πιο δημοφιλής μορφή επιχειρήσεων –αλλά για διαφορετικούς λόγους– είναι η Ιδιωτική Κεφαλαιουχική Εταιρεία (ΙΚΕ). Στο εξεταζόμενο επτάμηνο συστάθηκαν 5.517 ΙΚΕ, ενώ το ίδιο διάστημα διαγράφηκαν μόλις 388. Σε μια περίοδο αυξημένου κόστους λειτουργίας λόγω των αυξημένων ασφαλιστικών – φορολογικών εισφορών αρκετοί επιλέγουν να περιορίσουν τουλάχιστον το κόστος ίδρυσης, καθώς οι ΙΚΕ προϋποθέτουν ως υποχρεωτικό καταβαλλόμενο κεφάλαιο σύστασης το συμβολικό ποσό του ενός ευρώ. Οι αυξημένες εισφορές που επέφερε ο νόμος Κατρούγκαλου ώθησε επίσης πολλούς ελεύθερους επαγγελματίες να κλείσουν τα μπλοκάκια και να ιδρύσουν ΙΚΕ.
Ενθαρρυντικό είναι, πάντως, το γεγονός ότι εντός του πρώτου επταμήνου του 2018 ιδρύθηκαν και 421 ανώνυμες εταιρείες, αν και την ίδια ώρα έκλεισαν 362.
