Οι καθυστερήσεις στις αναχωρήσεις και στις αφίξεις των πλοίων λόγω ελλιπούς προγραμματισμού των δρομολογίων, καθώς και συχνά λόγω βλαβών, δεν είναι σπάνιο φαινόμενο –αν και σε μικρότερο βαθμό σε σύγκριση με προηγούμενες δεκαετίες– ειδικά τους καλοκαιρινούς μήνες κατά τους οποίους η τουριστική κίνηση είναι αυξημένη. Ακόμη και αν οι διακοπές μας «χαλάσουν» λίγο εξαιτίας τέτοιων περιστατικών, χρήσιμο είναι να γνωρίζουμε ότι σε αρκετές περιπτώσεις δικαιούμαστε αποζημίωση.
Σε περίπτωση, λοιπόν, ακύρωσης ή καθυστέρησης του δρομολογίου για πάνω από 90 λεπτά, οι καταναλωτές που ταξιδεύουν με πλοίο εντός της Ευρωπαϊκής Ενωσης έχουν τις εξής επιλογές: είτε επιστροφή του ναύλου και, κατά περίπτωση, δωρεάν επιστροφή στο σημείο όπου ξεκίνησαν το ταξίδι τους, είτε μεταφορά, υπό περεμφερείς συνθήκες, στον τελικό προορισμό τους το ταχύτερο δυνατό και χωρίς επιπλέον επιβάρυνση. Επιπλέον, εάν η αναχώρηση καθυστερήσει πάνω από 90 λεπτά, στις περισσότερες περιπτώσεις δικαιούνται γεύματα και αναψυκτικά –ανάλογα με τον χρόνο αναμονής– και κατάλυμα στην περίπτωση που χρειαστεί να διανυκτερεύσουν.
Εάν η άφιξη στον τελικό προορισμό καθυστερήσει πάνω από μία ώρα, οι επιβάτες δικαιούνται αποζημίωση. Ανάλογα με την καθυστέρηση, η αποζημίωση είναι ίση με το 25% ή το 50% της τιμής του εισιτηρίου. Δεν θα λάβουν, ωστόσο, αποζημίωση εάν η καθυστέρηση οφείλεται σε ακραίες καιρικές συνθήκες ή φυσικές καταστροφές.
Παράπονα – καταγγελίες
Οι επιβάτες που θεωρούν ότι τα δικαιώματά τους δεν έχουν γίνει σεβαστά, μπορούν να υποβάλουν καταγγελία στον μεταφορέα εντός δύο μηνών από την ημερομηνία που σημειώθηκε το συμβάν. Ο μεταφορέας πρέπει να αντιδράσει εντός ενός μηνός και να δώσει στον καταγγέλλοντα την τελική απάντηση εντός δύο μηνών από την παραλαβή της καταγγελίας. Εάν η απάντηση δεν ικανοποιήσει τον καταγγέλλοντα, τότε μπορεί να επικοινωνήσει με τον εθνικό φορέα επιβολής της νομοθεσίας. Στην Ελλάδα είναι το υπουργείο Ναυτιλίας και Νησιωτικής Πολιτικής.
Ατυχήματα στη θάλασσα
Εάν επιβάτης του πλοίου τραυματιστεί σε ατύχημα στη θάλασσα, δικαιούται αποζημίωση από τον μεταφορέα ή τον ασφαλιστικό του φορέα. Σε περίπτωση θανάτου, αποζημίωση μπορούν να ζητήσουν τα εξαρτώμενα από αυτόν μέλη της οικογένειάς του. Αποζημίωση από τον μεταφορέα (την ακτοπλοϊκή εταιρεία δηλαδή) δικαιούται ο επιβάτης του πλοίου, εάν οι αποσκευές, τα οχήματα ή άλλα υπάρχοντά του χαθούν ή υποστούν φθορές σε ατύχημα στη θάλασσα.
Εάν ο επιβάτης είναι άτομο με μειωμένη κινητικότητα, η αποζημίωση για την απώλεια ή τη φθορά των αναπηρικών αμαξιδίων ή άλλου ειδικού εξοπλισμού πρέπει να καλύπτει το πλήρες κόστος επισκευής ή αντικατάστασής τους. Υπάρχει δικαίωμα προκαταβολής από τον μεταφορέα για την κάλυψη των άμεσων αναγκών σε περίπτωση τραυματισμού ή θανάτου που οφείλεται σε: ναυάγιο, ανατροπή, σύγκρουση, προσάραξη του πλοίου, έκρηξη ή πυρκαγιά στο πλοίο, ελάττωμα του πλοίου.
Σε περίπτωση απώλειας ή ζημίας σε ατύχημα στη θάλασσα, οι επιβάτες μπορούν να διεκδικήσουν αποζημίωση διά της δικαστικής οδού, σε οποιαδήποτε από τις παρακάτω χώρες: α) στη χώρα της κύριας επιχειρηματικής δραστηριότητας του μεταφορέα ή της μόνιμης κατοικίας του, β) στη χώρα αναχώρησης ή προορισμού, β) στη χώρα μόνιμης κατοικίας τους εφόσον ο μεταφορέας ασκεί επιχειρηματική δραστηριότητα στη χώρα αυτή και υπόκειται στη δικαιοδοσία αυτής της χώρας, γ) στη χώρα στην οποία συνάφθηκε η ταξιδιωτική σύμβαση, εφόσον ο μεταφορέας ασκεί επιχειρηματική δραστηριότητα στη χώρα αυτή και υπόκειται στη δικαιοδοσία της.
Αν οι αποσκευές χάθηκαν ή υπέστησαν φθορά, θα πρέπει ο επιβάτης να ενημερώσει γραπτώς τον μεταφορέα. Ιδανικά αυτό θα πρέπει γίνεται είτε κατά την αποβίβαση από το πλοίο, είτε κατά την παραλαβή των αποσκευών. Το αργότερο, θα πρέπει να ενημερώσει ο επιβάτης τον μεταφορέα εντός 15 ημερών από την αποβίβαση ή την παράδοση, καθώς σε διαφορετική περίπτωση, χάνει το δικαίωμα στην αποζημίωση.
Η Κομισιόν συστήνει στους καταναλωτές ότι θα πρέπει να προσφεύγουν στα δικαστήρια εντός δύο ετών από το συμβάν – αν και η στιγμή έναρξης της περιόδου αυτής μπορεί να διαφέρει ανάλογα με τη φύση της απώλειας ή της ζημίας.
