ΣτΕ Β΄ Τμ. 281/2018
Δικαίωμα περιουσίας – Δημοτικό τέλος καθαριότητας και φωτισμού – Αρχές της ισότητας και της ανταποδοτικότητας – Καθορισμός συντελεστών βάσει όχι της χρήσης αλλά της έκτασης των χώρων
Δικαίωμα περιουσίας – Δημοτικό τέλος καθαριότητας και φωτισμού – Αρχές της ισότητας και της ανταποδοτικότητας – Καθορισμός συντελεστών βάσει όχι της χρήσης αλλά της έκτασης των χώρων
(Α) Το ενιαίο δημοτικό τέλος καθαριότητας και φωτισμού, ως ανταποδοτικό (βλ. 60/2010 7μ., 609/2004 7μ. κ.ά.), πρέπει να επιμερίζεται μεταξύ των υποχρέων αναλόγως του βαθμού χρήσεως των παρεχομένων υπηρεσιών. Σύμφωνα με το καθιερωθέν με το ν. 25/1975 σύστημα υπολογισμού, το συνολικό ποσό της δαπάνης των δημοτικών υπηρεσιών καθαριότητας και φωτισμού, για την κάλυψη των οποίων επιβάλλεται το επίμαχο τέλος, επιμερίζεται μεταξύ των υποχρέων όχι κατόπιν βεβαιώσεως ως προς έναν έκαστο του βαθμού της υπ’ αυτού χρήσεως των παρεχομένων υπηρεσιών, αλλά με έμμεσο τρόπο επί τη βάσει, προκειμένου περί στεγασμένων χώρων, της επιφανείας του εξυπηρετουμένου ακινήτου σε συνδυασμό με συντελεστή, ο οποίος καθορίζεται, κατ’ εξουσιοδότηση του ιδίου νόμου, με απόφαση του οικείου δημοτικού ή κοινοτικού συμβουλίου αναλόγως, κατ’ αρχήν, της χρήσεως των εξυπηρετουμένων ακινήτων, ενώ περαιτέρω παρέχεται η δυνατότητα προσδιορισμού μειωμένου εμβαδού δια την πέραν των 1.000 και έως 6.000 τετραγωνικών μέτρων επιφανείας και επιβάλλεται ηλαττωμένος συντελεστής για το πέραν των 6.000 τετραγωνικών μέτρων εμβαδόν
(Β) Εν προκειμένω, το Δημοτικό Συμβούλιο του Δήμου Κερατσινίου-Δραπετσώνας με την προσβαλλομένη απόφασή του, κατά τον καθορισμό των συντελεστών του ενιαίου ανταποδοτικού τέλους για τους επαγγελματικούς χώρους διέκρινε μεταξύ, αφ’ ενός, επιχειρήσεων, των οποίων οι χώροι δεν υπερβαίνουν τα 6.000 τ.μ., για τους οποίους όρισε έναν μόνον συντελεστή 4,70 ευρώ ανά τ.μ., και, αφ’ ετέρου, επιχειρήσεων των οποίων το συνολικό εμβαδόν των χώρων τους υπερβαίνει τα 6.000 τ.μ., για τις οποίες επιχειρήσεις, (χαρακτηριζόμενες ως “μεγάλες επιχειρήσεις”) όρισε για μεν την έκταση μέχρι τα 6.000 τ.μ. στεγασμένων χώρων συντελεστή ύψους 8,05 ευρώ ανά τ.μ., για δε το πέραν των εξ χιλιάδων (6.000) τετρ. μέτρων εμβαδόν στεγασμένων χώρων συντελεστή 4,83 ευρώ ανά τ.μ. (που ισούται με το 60% του συντελεστού 8,05).
Μόνον για τις τράπεζες και τα σούπερ μάρκετ καθορίσθηκαν με την προσβαλλομένη απόφαση συντελεστές με κριτήριο την χρήση τους (συντελεστής 8,05 ευρώ ανά τ.μ. για την έκταση 1-6.000 τ.μ. των εν λόγω επαγγελματικών χώρων και συντελεστής 4,83 τ.μ. ανά τ.μ. για την έκταση 6.000 τ.μ. και άνω των χώρων αυτών). Έτσι, όμως, όσον αφορά τους στεγασμένους επαγγελματικούς χώρους, με εξαίρεση τις τράπεζες και τα σούπερ μάρκετ, οι συντελεστές του ενιαίου ανταποδοτικού τέλους καθορίσθηκαν από το Δημοτικό Συμβούλιο όχι βάσει του προβλεπομένου από το νόμο κριτηρίου της χρήσεως των εν λόγω χώρων, αλλά βάσει της εκτάσεως αυτών, η οποία, όμως, κατά τις ανωτέρω εξουσιοδοτικές διατάξεις, συνιστά μόνον παράγοντα που δικαιολογεί την μείωση των καθοριζομένων για τους χώρους επαγγελματικής χρήσεως επί μέρους βασικών συντελεστών.
Ως εκ τούτου, ο ανωτέρω καθορισμός για τους λοιπούς -πλην των τραπεζών και σούπερ μάρκετ- επαγγελματικούς χώρους διαφορετικών συντελεστών υπολογισμού του επιδίκου τέλους βάσει όχι της χρήσεως αυτών, αλλά βάσει της εκτάσεώς τους (“μεγάλες επιχειρήσεις”) δεν συνάδει με τις εξουσιοδοτικές διατάξεις του άρθρου 1 του ν. 25/1975, ερμηνευόμενες υπό το φώς των αρχών της ίσης μεταχειρίσεως και της ανταποδοτικότητας.
Εξ άλλου, αν ήθελε θεωρηθεί ότι ως «μεγάλες επιχειρήσεις» δεν νοούνται οι μεγάλες με βάση την καταλαμβανόμενη από τις εγκαταστάσεις τους έκταση, αλλά οι οικονομικώς πλέον εύρωστες, τότε και πάλι το κριτήριο αυτό δεν είναι νόμιμο για τον καθορισμό του ύψους συντελεστή ανταποδοτικού τέλους, τούτο δε ανεξαρτήτως του ότι ως κριτήριο οι «μεγάλες» επιχειρήσεις είναι εντελώς αόριστο. Συνεπώς, για τον ανωτέρω λόγο, βασίμως προβαλλόμενο με την κρινομένη αίτηση, πρέπει να ακυρωθεί η προσβαλλομένη απόφαση, καθ’ ό μέρος επέβαλε στους επαγγελματικούς χώρους με συνολική έκταση στεγασμένων εγκαταστάσεων άνω των 6.000 τ.μ. (πλην των τραπεζών και σούπερ μάρκετ), για μεν το εμβαδόν τους μέχρι 6.000 τ.μ. συντελεστή αυξημένο -σε σχέση με τους λοιπούς επαγγελματικούς χώρους- κατά 3,35 ευρώ, για δε το πέραν των 6.000 τ.μ. εμβαδόν τους συντελεστή που υπολογίσθηκε επί τη βάσει του εν λόγω αυξημένου συντελεστή.