Χωρίς ορατό άμεσο όφελος για τις ελληνικές εξαγωγές, οι οποίες παραμένουν σε χαμηλά επίπεδα, είναι η συμφωνία οικονομικής συνεργασίας που υπεγράφη στα μέσα Ιουλίου μεταξύ της ΕΕ και της Ιαπωνίας και η οποία αναμένεται να τεθεί σε ισχύ μετά την ολοκλήρωση της προβλεπόμενης διαδικασίας από τα δύο συμβαλλόμενα μέρη. Αυτό αναμένεται να γίνει στις αρχές 2019, οπότε θα ξεκινήσει η εφαρμογή της.
Παρ’ όλα αυτά, ο μηδενισμός των δασμών σε σειρά προϊόντων από την ΕΕ και κατ’ επέκταση στην Ελλάδα ενδέχεται να επιδράσει θετικά στην παρουσία των ελληνικών προϊόντων στα ιαπωνικά ράφια. Ωστόσο, τα όποια οφέλη θα τα δουν οι εξαγωγείς σε βάθος δεκαετίας.
Την ίδια στιγμή, πάντως, η ευκολότερη πρόσβαση των ιαπωνικών αυτοκινητοβιομηχανιών στην ευρωπαϊκή αγορά κυρίως με τη σταδιακή μείωση των δασμών εκτιμάται ότι θα έχει αντίκτυπο στο “πορτοφόλι” και των Ελλήνων. Η μείωση δασμών, σύμφωνα με report του ΟΕΥ της ελληνικής Πρεσβείας στο Τόκιο, θα οδηγήσει σε μείωση της τιμής πώλησης των οχημάτων ιαπωνικής κατασκευής, επομένως σε ωφέλεια για τους Έλληνες καταναλωτές. Τυχόν αύξηση των πωλήσεων ιαπωνικών οχημάτων στην Ελλάδα θα συνεπάγεται αύξηση των εισαγωγών, περαιτέρω διεύρυνση του εμπορικού ελλείμματος και μεγαλύτερη εκροή συναλλάγματος.
Σε ό,τι αφορά τα ελληνικά εξαγώγιμα προϊόντα που επηρεάζονται από τη συμφωνία, ο ΟΕΥ της ελληνικής πρεσβείας εκτιμά ότι θα επιδράσει θετικά. Ωστόσο, ακριβείς εκτιμήσεις δεν είναι δυνατές να γίνουν έως ότου δοθούν στη δημοσιότητα οι προβλέψεις της Συμφωνίας ανά κατηγορία προϊόντος, όπως αναφέρεται στο report.
Ποια προϊόντα επηρεάζονται
Κονσέρβες φρούτων. Σήμερα ο δασμός κυμαίνεται από 12%-15% και θα μηδενισθεί εντός 6ετίας. Οι ελληνικές εξαγωγές ανήλθαν το 2017, αθροιστικά για τις διάφορες κατηγορίες φρούτων, σε 7,6 εκατ. ευρώ.
Οίνος: Στη συγκεκριμένη κατηγορία ο δασμός είναι σήμερα από 15% και πάνω. Στη Συμφωνία προβλέπεται μηδενισμός του δασμού από την πρώτη ημέρα ισχύος της. Οι ελληνικές εξαγωγές ανήλθαν το 2017 σε 600 χιλ. ευρώ, τρεις φορές πάνω σε σχέση με την αξία των ελληνικών εξαγωγών τέσσερα χρόνια πριν.
Τυρί: Ο δασμός σήμερα είναι 29,8%, ενώ η συμφωνία προβλέπει παροχή προστασίας στη φέτα. Το 2017 οι εξαγωγές τυριών ανήλθαν σε 262 χιλ. ευρώ και αφορούσαν κατά 90% φέτα.
Γιαούρτι: Ο δασμός σε αυτήν τη συγκεκριμένη κατηγορία είναι 29,8% + 915 γεν ή περ.7€/κιλό. H Συμφωνία δεν επηρεάζει το ύψος του δασμού και δεν αναμένεται κάποια αλλαγή τουλάχιστον την επομένη πενταετία. Ο πολύ υψηλός δασμός δεν επιτρέπει την ανάπτυξη των ελληνικών εξαγωγών, ενώ την τελευταία τριετία αναπτύχθηκε η αγορά στραγγιστού γιαουρτιού ελληνικού τύπου αποκλειστικά με εγχωρίως παραγόμενα προϊόντα. Οι ελληνικές εξαγωγές υποχώρησαν πέρυσι σε 33 χιλ. ευρώ από 64 χιλ. ευρώ που ήταν το 2016.
Προϊόντα σοκολάτας: Σήμερα ο δασμός είναι 29,8% ενώ η Συμφωνία προβλέπει τον σταδιακό μηδενισμό του σε βάθος 10ετίας.
Ζυμαρικά: Ο σημερινός δασμός 30 γεν/κιλό θα μηδενισθεί σε βάθος 10ετίας. Πέρυσι οι ελληνικές εξαγωγές ανήλθαν σε 2,3 εκατ. ευρώ.
Ελαιόλαδο: Ο εισαγωγικός δασμός είναι ήδη μηδενικός και δεν υφίστανται μη δασμολογικά εμπόδια, επομένως δεν θα υπάρξουν επιπτώσεις από τη Συμφωνία. Οι ελληνικές εξαγωγές υποχώρησαν πέρυσι σε 3,7 εκατ. ευρώ (πτώση κατά 15% σε σχέση με το 2016).
Αντίστοιχα στα υποδήματα ο δασμός που σήμερα είναι 27% θα μηδενιστεί στη 10ετία, όπως και στα τσιγάρα που σήμερα είναι 16%, στα κοσμήματα (σήμερα είναι 5,2%), στα δίχτυα (σήμερα είναι 5,3%), κ.λπ.
Ο ΟΕΥ της ελληνικής πρεσβείας στο Τόκιο εκτιμά πως η επιτευχθείσα συμφωνία θα λειτουργήσει θετικά για τα ελληνικά προϊόντα, δεδομένου ότι σε πολλές περιπτώσεις τα ανταγωνιστικά προϊόντα προέρχονται όχι από άλλες χώρες της ΕΕ, αλλά είτε από την Ιαπωνία είτε από άλλες γεωγραφικές περιοχές. Σε κάποιες περιπτώσεις, όπως στο κρασί, η Χιλή με δασμό 2% και η Αυστραλία με δασμό 7,8% είχαν ανταγωνιστικό πλεονέκτημα έναντι των ευρωπαϊκών προϊόντων, το οποίο τώρα όχι μόνον εξαλείφεται αλλά μάλιστα ο δασμός για αυτές τις χώρες διατηρείται, ενώ για τα προϊόντα ΕΕ μηδενίζεται.