Διορθώνει λάθη, ακυρώνει πρόστιμα και διαγράφει άδικους φόρους η Εφορία, μέσω της Διεύθυνση Επίλυσης Διαφορών (ΔΕΔ) της Ανεξάρτητης Αρχής Δημοσίων Εσόδων (ΑΑΔΕ)
Του Κωστή Πλάντζου
Αν και σε άλλες χώρες το δικαίωμα ακρόασης και ένστασης του πολίτη είναι θεσμός και αυτονόητο δικαίωμα, στην Ελλάδα αποτελεί είδηση το ότι πλέον αρχίζει να αποκτά σάρκα και οστά η διοικητική επανεξέταση και επίλυση από την ίδια τη διοίκηση -και όχι μόνο από τα δικαστήρια- προβλημάτων τα οποία έχει προκαλέσει με τα λάθη του το ίδιο το κράτος!
Με βάση τα επίσημα στοιχεία της ΑΑΔΕ:
α) 1 στους 2 φορολογούμενους που προσέφυγαν στην ΑΑΔΕ κατά αποφάσεων της Εφορίας (για ελέγχους, πρόστιμα, φόρους, δηλώσεις κ.λπ.) δικαιώνεται! Μέσα στο β’ τρίμηνο φέτος (Απρίλιος-Ιούνιος 2018) η ΔΕΔ δικαίωσε 966 πολίτες, υποχρεώνοντας τις ΔΟΥ να ακυρώσουν πρόστιμα και φόρους. Αντιθέτως. απέρριψε 1.046 προσφυγές πολιτών, επικυρώνοντας τις αποφάσεις των εφοριακών υπαλλήλων.
β) Από την αρχή της χρονιάς έχουν κατατεθεί 5.049 νέες προσφυγές πολιτών και επιχειρήσεων στη ΔΕΔ, ενώ εξετάστηκαν και έκλεισαν 5.256 υποθέσεις. Με τους ρυθμούς αυτούς, στη ΔΕΔ θα συρρεύσουν πάνω από 10.000 υποθέσεις μέσα στο 2018.
γ) Σχεδόν το σύνολο (91%) των προσφυγών εξετάστηκε έγκαιρα μέσα στο α΄ εξάμηνο, πριν από την καταληκτική προθεσμία των 120 ημερών που προβλέπει ο νόμος. Κι έτσι δεν κατέληξαν στα αζήτητα, ούτε απορρίφθηκαν σιωπηρώς, όπως παλαιότερα κατά κόρον συνέβαινε, αλλά κρίθηκαν επί της ουσίας.
δ) Μόλις το 38,6% των φορολογουμένων κατέφυγε τελικά στα δικαστήρια για να βρει καλύτερη λύση από αυτήν που έδωσε η ΔΕΔ. Αντιθέτως, στο α΄ εξάμηνο φέτος, για το 62% των περιπτώσεων οι διαφορές των πολιτών με την Εφορία έκλεισαν οριστικά με την απόφαση της ΔΕΔ.
Ευρωπαϊκή κανονικότητα
Η ΑΑΔΕ και η Διεύθυνση Επίλυσης Διαφορών δεν γράφουν, ούτε αλλάζουν τους νόμους. Μπορούν όμως να τους ερμηνεύουν με εγκυκλίους για να εφαρμόζονται ομοιόμορφα για όλους, περιορίζοντας λάθη, αδικίες ή αυθαιρεσίες. Τα στοιχεία δείχνουν ότι όλο και περισσότερος κόσμος ανακαλύπτει τη ΔΕΔ και καταφεύγει εκεί για να λύσει τα προβλήματά του με τις εφορίες. Με μια απλή αίτηση σε μια κόλλα χαρτί ή μέσω Ιντερνετ, χωρίς καν δικηγόρο και έξοδα, η ίδια η Εφορία αναγνωρίζει και αίρει λάθη ή παραλείψεις της, διαγράφοντας πρόστιμα και κυρώσεις που όχι σπάνια -λόγω της ακατάσχετης πολυνομίας αλλά και από κεκτημένη ταχύτητα υπό την πίεση της είσπραξης εσόδων- επέβαλε σε πολίτες ο φοροελεγκτικός μηχανισμός. Και όλα αυτά με πλήρη διαφάνεια, ισότητα και ισονομία, που εξασφαλίζονται από τη δημοσιότητα και το Διαδίκτυο, ώστε να ισχύουν για όλους τους φορολογούμενους, και όχι μόνο για όσους έχουν ένα στρατό από λογιστές και δικηγόρους και φτάνουν στη δικαίωση για προβλήματα που το κράτος τούς δημιούργησε.
Πώς λειτουργεί η ΔΕΔ
Ο νέος θεσμός της ενδικοφανούς προσφυγής (αντί δικαστικής) εισήχθη μετά την καταδίκη της χώρας μας από το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο γιατί οι διοικητικές δίκες καθυστερούσαν πολύ να δώσουν αποτέλεσμα.
Η ΔΕΔ είναι ειδική αποκεντρωμένη υπηρεσία, υπαγόμενη απευθείας στον διοικητή της ΑΑΔΕ.
Μια μεγάλη αλλαγή που επήλθε πέρυσι είναι ότι η απαίτηση καταβολής ποσοστού 50% της βεβαιωμένης φορολογικής διαφοράς από τον φορολογούμενο (που ήταν ένα εμπόδιο για να εξεταστεί η υπόθεσή του) μπορεί να εξοφληθεί και μετά την κατάθεση της ενδικοφανούς προσφυγής, μέχρι την έκδοση της απόφασης ή την πάροδο της προθεσμίας των 120 ημερών. Δεν αποτελεί δηλαδή πλέον προϋπόθεση και μπορεί, αν δικαιωθεί, να μην πληρώσει τελικά τίποτα, εκθέτει όμως τον φορολογούμενο σε κίνδυνο κατάσχεσης από την εφορία.
Η επανεξέταση των πράξεων της φορολογικής διοίκησης γίνεται από τη ΔΕΔ με έλεγχο των πραγματικών και νομικών ζητημάτων των υποθέσεων. Επίσης η ΔΕΔ εξετάζει και αιτήματα αναστολής της καταβολής του 50% του αμφισβητούμενου ποσού αν ο φορολογούμενος τελεί σε πραγματική οικονομική αδυναμία. Ολες οι αποφάσεις της (με τα πλήρη στοιχεία της υπόθεσης αλλά χωρίς ονόματα για τη διαφύλαξη των απόρρητων προσωπικών δεδομένων) αναρτώνται δημόσια στον διαδικτυακό τόπο της ΑΑΔΕ.