Α. Υπογραφή διαθήκης ενώπιον του Προξενικού Υπαλλήλου στην αλλοδαπή
Στο Προξενείο πρέπει να έχει μαζί του και τρεις μάρτυρες οι οποίοι όμως να μην έχουν καμία συγγένεια με εκείνον ή μεταξύ τους. Οι μάρτυρες αυτοί πρέπει να είναι Έλληνες πολίτες και να έχουν μαζί τους ελληνικό διαβατήριο ή ελληνική αστυνομική ταυτότητα.
Η ιδιόγραφη διαθήκη γράφεται με το χέρι από τον διαθέτη ευκρινώς, χωρίς διορθώσεις και ξύσματα, πρέπει να έχει χρονολογία και υπογράφεται από τον ίδιο τον διαθέτη. Από τη χρονολογία πρέπει να προκύπτει η ημέρα, ο μήνας και το έτος. Από την υπογραφή πρέπει να συνάγεται κατά τρόπο σαφή η ταυτότητα του διαθέτη.
Στην περίπτωση που ο διαθέτης δε γνωρίζει την ελληνική γλώσσα, είναι απαραίτητη η παρουσία διερμηνέα.
Β. Η φύλαξη της ιδιόγραφης διαθήκης στο Ελληνικό Προξενείο στην αλλοδαπή
Η κατάθεση της διαθήκης στο Προξενείο γίνεται με την ταυτόχρονη «σύνταξη πράξης κατάθεσης ιδιόγραφης διαθήκης» από τον αρμόδιο προξενικό υπάλληλο που έχει τον ρόλο του συμβολαιογράφου.
Για να κατατεθεί ιδιόγραφη, μυστική διαθήκη στο Προξενείο, αυτή πρέπει να είναι κλεισμένη σε σφραγισμένο φάκελο.
Σημειώνεται ότι η διαθήκη μπορεί να αναληφθεί από το Προξενείο από το διαθέτη προσωπικά, οποτεδήποτε, χωρίς να αναιρείται η ισχύς της.
Εφόσον ο διαθέτης πέθανε στο εξωτερικό θα πάρουν ληξιαρχική πράξη θανάτου την οποία θα εκδώσει το προξενείο της περιοχής.
Εάν όμως ο διαθέτης πέθανε στην Ελλάδα θα πάρουν πιστοποιητικό από την Ελλάδα (ληξιαρχική πράξη θανάτου)
Επίσης θα χρειαστεί το πιστοποιητικό πλησιέστερων συγγενών για να βεβαιωθεί η εξ αδιαθέτου κληρονομική ιδιότητα των κληρονόμων του αποθανόντος Έλληνα πολίτη, εγκατεστημένου μονίμως, από πενταετίας τουλάχιστον, στην περιφέρεια δικαιοδοσίας του Προξενείου (π.χ. Νέας Υόρκης). Το πιστοποιητικό αυτό εκδίδεται στο Προξενείο, βάσει ένορκης βεβαίωσης τριών (3) Ελλήνων πολιτών εγκατεστημένων στην ίδια περιφέρεια και της ληξιαρχικής πράξης θανάτου του/της αποβιώσαντος/βιούσης. Αυτή είναι η διαδικασία για να εκδοθεί το πιστοποιητικό πλησιέστερων συγγενών από το προξενείο.
Δ. Η καταχώρηση[δημοσίευση της διαθήκης, που συντάχθηκε στο εξωτερικό, πρέπει να γίνει και στο Πρωτοδικείο στην Ελλάδα
Πρέπει να μην ξεχνάμε ότι η διαθήκη που συντάχθηκε στο εξωτερικό θα ακολουθήσει το Ελληνικό Δίκαιο (επειδή τα ακίνητα που κληρονομούνται ευρίσκονται στην Ελλάδα) κι επομένως είναι απαραίτητο να μάθουν όλοι τους κανόνες του Ελληνικού Δικαίου για τις διαθήκες. Χρειάζονται έμπειροι φοροτεχνικοί και δικηγόροι, για να γνωρίζομε τις διαδικασίες και τις υποχρεώσεις των κληρονόμων στο βάθος του χρόνου.
Ε. Τι θα γίνει εάν τα περιουσιακά στοιχεία δεν περιγράφονται στην διαθήκη με πλήρη στοιχεία
Το ιδανικό είναι οι κληρονόμοι να βρουν τα συμβόλαια με τα οποία ο θανών είχε αποκτήσει ένα-ένα τα περιουσιακά του στοιχεία. Εάν αυτό είναι αδύνατο τότε θα πρέπει ο δικηγόρος τους στην Ελλάδα να πάρει ένα αντίγραφο του συμβολαίου από τα οικεία υποθηκοφυλακεία. Εάν στα περιουσιακά αυτά στοιχεία περιλαμβάνονται οικόπεδα, αγροτεμάχια, μονοκατοικίες θα χρειαστεί και ένα τοπογραφικό για καθένα από τα στοιχεία αυτά. Αυτό είναι απαραίτητο επειδή οι διαδικασίες ξεκινάνε στο εξωτερικό.
Ορέστης Σεϊμένης – Αλεξάνδρα Γεράγγελου