Mε στόχο να εξασφαλίσουν υψηλές αποδόσεις στις επενδύσεις τους, οι Κινέζοι την τελευταία δεκαετία κάνουν μεγάλα ανοίγματα στη Νοτιοανατολική Ευρώπη. Αυτό προκαλεί ανησυχία σε πολλούς στα Βαλκάνια, οι οποίοι φοβούνται την άσκηση πολιτικής επιρροής από το Πεκίνο, όπως αναφέρει σε σχετικό δημοσίευμά της η Deutsche Welle. Εντούτοις, το Πεκίνο, το οποίο συνεχώς αυξάνει τις επενδύσεις, ενδιαφέρεται πρωτίστως για το κέρδος.
Το 2009 οι Κινέζοι έκαναν το ντεμπούτο τους στα Βαλκάνια. Η πρώτη μεγάλη επένδυση έγινε το 2009 στην Ελλάδα, όταν η Cosco διέθεσε περισσότερα από 650 εκατ. ευρώ για την αξιοποίηση του λιμανιού του Πειραιά σε ορίζοντα 35 ετών. Επτά χρόνια αργότερα, οι Κινέζοι εξασφάλιζαν με 280 εκατ. την πλειοψηφία των μετοχών του ΟΛΠ (Οργανισμός Λιμένος Πειραιώς).
Δεν είναι λίγοι όσοι προειδοποιούν ότι το Πεκίνο προσπαθεί να ασκήσει και πολιτική επιρροή όπου επενδύει. Κάνουν, μάλιστα, λόγο για κινεζικά «γεωστρατηγικά συμφέροντα». Συχνά, όμως, οι κίνδυνοι που φέρεται να απορρέουν από τον κινεζικό παράγοντα δεν ορίζονται με σαφήνεια. Για την Κίνα, το ζητούμενο στη Νοτιοανατολική Ευρώπη είναι η δημιουργία υποδομών ώστε τα προϊόντα της να φθάνουν ευκολότερα στη Δυτική Ευρώπη. Δεν γίνεται τυχαία λόγος για «Βαλκανικό Δρόμο του Μεταξιού», που συνδέει την Κίνα με τη Δυτική Ευρώπη.
Εν τω μεταξύ, η Κίνα επενδύει και σε άλλες βαλκανικές χώρες. Θα πρέπει, όμως, να ξεχωρίσουμε τις επενδύσεις σε δύο κατηγορίες: τις άμεσες, όπως στο λιμάνι του Πειραιά, και τις έμμεσες, που έχουν τη μορφή χαμηλότοκων πιστώσεων από κινεζικές τράπεζες, σύμφωνα με την Deutsche Welle. Οπως εκτιμά ο οικονομικός αναλυτής Γενς Μπάστιαν, ειδικός σε ζητήματα κινεζικής διείσδυσης στα Βαλκάνια, «για τη χορήγηση των δανείων προβλέπονται όροι όπως, για παράδειγμα, η ανάθεση έργων σε κινεζικές εταιρείες». Η νέα γέφυρα στο Βελιγράδι κατασκευάστηκε με κινεζικά κεφάλαια, κινεζική κατασκευαστική, Kινέζους εργάτες.
Ο κ. Μπάστιαν θεωρεί, ωστόσο, ότι αυτές οι επενδύσεις είναι αρκετά λιγότερες, αν τις συγκρίνουμε με τις αντίστοιχες στη Δυτική Ευρώπη. Οταν, για παράδειγμα, οι Κινέζοι εξαγοράζουν δυτικοευρωπαϊκές εταιρείες υψηλής τεχνολογίας, δαπανούν πολύ περισσότερα απ’ όσα δίνουν για τις επενδύσεις τους στη Νοτιοανατολική Ευρώπη. Η επένδυση στον Πειραιά κόστισε στο Πεκίνο περίπου 1 δισ. ευρώ, ενώ η εξαγορά γερμανικής εταιρείας κατασκευής ρομπότ 4,5 δισ. ευρώ. Γεγονός, πάντως, είναι ότι οι μεγαλύτερες οικονομίες θωρακίζουν αποτελεσματικότερα απ’ ό,τι οι μικρότερες τους στρατηγικούς τομείς τους. Το Βερολίνο απέτρεψε την εξαγορά του κατασκευαστή επεξεργαστών Aixtron και της εταιρείας παροχής ενέργειας 50Hz, επικαλούμενο λόγους εθνικής ασφαλείας.
