Δάνεια προσωπικά, καταναλωτικά, από κάρτες, επαγγελματικά, μικρών, μεσαίων και μεγάλων επιχειρήσεων, ναυτιλιακά, αλλά και στεγαστικά, θα περιλαμβάνουν τα “πακέτα” μη εξυπηρετούμενων δανείων που θα βγάλουν προς πώληση οι τράπεζες.
Μέχρι τα τέλη του έτους, και πολύ περισσότερο από το 2019, οπότε αναμένονται και οι πρώτες πωλήσεις στεγαστικών NPLs, τα πωλητήρια μη εξυπηρετούμενων δανείων θα αποτελούν μια “κανονικότητα” για τις τράπεζες, αλλάζοντας πλήρως τα δεδομένα για τους δανειολήπτες.
Οι τράπεζες θα επισπεύσουν τις πωλήσεις “κόκκινων” δανείων, κυρίως σε δάνεια που έχουν εξασφαλίσεις και σε μικρότερο βαθμό στο καταναλωτικό χαρτοφυλάκιο, προκειμένου να επιτύχουν τους στόχους για τη μείωση των μη εξυπηρετούμενων ανοιγμάτων τους μέχρι τα τέλη του 2019. Με βάση τη μέχρι στιγμής στοχοθεσία τους, οι τράπεζες στοχεύουν σε επιπλέον πωλήσεις ύψους 4,7 δισ. ευρώ, αγγίζοντας τα 11,6 δισ. ευρώ συνολικές πωλήσεις για την περίοδο Ιουνίου 2017 – Δεκεμβρίου 2019.
Ωστόσο η επικείμενη, εντός του Σεπτεμβρίου, ανοδική αναθεώρηση των στόχων για τη μείωση των NPEs δεν αποκλείεται να ενισχύσει κατά περίπου 3 δισ. ευρώ τις πωλήσεις μη εξυπηρετούμενων δανείων μέχρι τα τέλη του 2019, ανεβάζοντάς τες κοντά στα 15 δισ. ευρώ (ονομαστική αξία). Ήδη μέσα στο 2018 οι πωλήσεις μη εξυπηρετούμενων δανείων από τις τράπεζες θα ξεπεράσουν τα 20 δισ. ευρώ, συνυπολογιζομένων των τόκων που έχουν σωρεύσει τα δάνεια αυτά.
Οι αλλαγές για τους οφειλέτες
Τα δάνεια που θα πουληθούν από τις τράπεζες είναι αυτά που βρίσκονται σε καθυστέρηση μεγαλύτερη των 90 ημερών. Αναγκαία προϋπόθεση για να τεθούν προς πώληση είναι, 12 μήνες πριν, η τράπεζα να έχει προσκαλέσει εξωδίκως τον οφειλέτη και τον εγγυητή του δανείου να ρυθμίσουν την οφειλή. Από την προϋπόθεση αυτή εξαιρούνται απαιτήσεις επίδικες ή επιδικασθείσες και απαιτήσεις κατά οφειλετών μη συνεργάσιμων.
Από τη στιγμή που η τράπεζα θα βγάζει προς πώληση τα δάνεια, θα παύει κάθε σχέση της με τους οφειλέτες δανειολήπτες, οι οποίοι πλέον θα έχουν ως αντισυμβαλλόμενο το fund. Αυτό σημαίνει ότι ο κάθε δανειολήπτης θα οφείλει πλέον στο fund το δάνειο και θα υποχρεούται να ακολουθήσει τις επιλογές που θα συμφωνήσει με αυτό για τη ρύθμιση της οφειλής του.
Σημειώνεται, πάντως, ότι η πώληση δανείου στο fund δεν θα χειροτερεύει την ουσιαστική και δικονομική θέση του οφειλέτη και του εγγυητή και δεν θα επιτρέπεται στο fund να προβεί μονομερώς σε τροποποίηση όρου της σύμβασης, καθώς και του επιτοκίου. Έτσι, στην περίπτωση μεταβίβασης δανείου για την εξυπηρέτηση του οποίου έχει συμφωνηθεί κυμαινόμενο επιτόκιο, το fund δεν θα μπορεί να ορίσει περιθώριο επιπλέον του επιτοκίου αναφοράς, υψηλότερο εκείνου που είχε ορίσει η τράπεζα στον δανειολήπτη κατά τον χρόνο καταχώρισης της μεταβίβασης του δανείου, ακόμα και αν τέτοιο δικαίωμα υφίστατο συμβατικά για την τράπεζα.
Μετά την εξαγορά των δανείων, το fund θα απαιτεί από τον δανειολήπτη το σύνολο της οφειλής και όχι τη “ρυθμισμένη” οφειλή που αυτός είχε με την τράπεζα. Κατόπιν αυτού, το “κούρεμα” που θα μπορεί να λάβει στην οφειλή του ο δανειολήπτης δεν θα είναι εκ προοιμίου μεγαλύτερο από αυτό της τράπεζας, αλλά θα διαμορφώνεται κατόπιν ενδελεχούς διερεύνησης του fund για τις πραγματικές δυνατότητες του οφειλέτη να αποπληρώσει την οφειλή.
Εξυπακούεται ότι το fund θα μπορεί να ασκήσει χωρίς χρονοτριβή κάθε ένδικο μέσο για την είσπραξη της οφειλής, συμπεριλαμβανομένου του πλειστηριασμού. Σημειώνεται ότι μέχρι 31/12/2018 προστατεύονται από την πώληση σε funds μόνο τα δάνεια που είναι συνδεδεμένα με προσημείωση ή υποθήκη πρώτης κατοικίας, αντικειμενικής αξίας έως 140.000 ευρώ, καθώς και εκείνα που έχουν την εγγύηση του ελληνικού Δημοσίου. Συγκεκριμένα, προστατεύονται όχι μόνο τα στεγαστικά δάνεια, αλλά και τα καταναλωτικά, τα επισκευαστικά, τα δάνεια ελεύθερων επαγγελματιών, εμπόρων, αγροτών, καθώς και τα δάνεια μικρών και μικρομεσαίων επιχειρήσεων που έχουν διασφάλιση σε πρώτη κατοικία με αντικειμενική αξία μέχρι 140.000 ευρώ και χωρίς κάποιο εισοδηματικό κριτήριο.
Οι πωλήσεις “κόκκινων” χαρτοφυλακίων
Η αγορά αναμένει με ενδιαφέρον την πώληση του χαρτοφυλακίου μικρομεσαίων επιχειρήσεων “Jupiter” της Alpha Bank. Οι δεσμευτικές προσφορές για τo χαρτοφυλάκιο, ονομαστικής αξίας 800 εκατ. ευρώ, αναμένονται αρχές Οκτωβρίου. Μέχρι τέλος του έτους θα ολοκληρωθεί και η πώληση του χαρτοφυλακίου “Mercury”, ανεξασφάλιστων NPLs, ύψους 1,9 δισ. ευρώ.
Γύρω στις 20 Σεπτεμβρίου αναμένονται οι δεσμευτικές προσφορές για το χαρτοφυλάκιο “Zenith” της Eurobank. Πρόκειται για χαρτοφυλάκιο μη εξασφαλισμένων NPLs, ονομαστικής αξίας 1,1 δισ. ευρώ.
Η Eurobank θα βγάλει προς πώληση και χαρτοφυλάκιο NPLs μικρομεσαίων επιχειρήσεων με ενέχυρα σε ακίνητα. Παράλληλα, θα προχωρήσει στην τιτλοποίηση στεγαστικών μη εξυπηρετούμενων δανείων, 2 δισ. ευρώ, η οποία θα έχει ολοκληρωθεί μέσα στο α’ εξάμηνο 2019.
Μετά το “Amoeba” (επιχειρηματικά δάνεια με εξασφαλίσεις, λογιστικής αξίας 1,4 δισ. ευρώ) και το “Arctos” (ανεξασφάλιστα καταναλωτικά και δάνεια από κάρτες, λογιστικής αξίας 400 εκατ. ευρώ), δύο νέα χαρτοφυλάκια NPLs θα βγάλει προς πώληση η Τράπεζα Πειραιώς. Πρόκειται για το χαρτοφυλάκιο “Iris”, ύψους 400 εκατ. ευρώ (ανεξασφάλιστα προσωπικά δάνεια και δάνεια από κάρτες, δάνεια μικρών επιχειρήσεων και ανοίγματα χρηματοδοτικής μίσθωσης), και το χαρτοφυλάκιο ναυτιλιακών δανείων με εξασφαλίσεις “Nemo”, ύψους επίσης 400 εκατ. ευρώ. Οι πωλήσεις θα έχουν ολοκληρωθεί μέχρι το τέλος του α’ εξαμήνου 2019.
Χαρτοφυλάκιο NPLs με εξασφαλίσεις θα βγάλει προς πώληση και η Εθνική Τράπεζα. Πρόκειται για χαρτοφυλάκιο 1 δισ. ευρώ, με δάνεια μικρών ατομικών και μικρομεσαίων επιχειρήσεων, του οποίου η πώληση θα ολοκληρωθεί μέσα στο α’ τρίμηνο 2019. Στο β’ τρίμηνο 2019 η τράπεζα θα έχει ολοκληρώσει και τη δεύτερη πώληση χαρτοφυλακίου NPLs χωρίς εξασφαλίσεις (μετά το χαρτοφυλάκιο “Earth”, ύψους 2 δισ. ευρώ, που πούλησε τον Ιούλιο). Το χαρτοφυλάκιο θα είναι ύψους 700 εκατ. ευρώ και θα περιλαμβάνει δάνεια από κάρτες, καταναλωτικά και ατομικών επιχειρήσεων.
