Γνωμοδότηση που θα επηρεάσει και την Κύπρο, όπως και άλλες χώρες στις οποίες η Μεγάλη Βρετανία διατηρεί στρατιωτικές βάσεις, αναμένεται να λάβει το Διεθνές Δικαστήριο της Χάγης, το οποίο καλείται να αποφασίσει κατά πόσον είναι νόμιμο, με βάση το διεθνές δίκαιο, η χώρα αυτή να κατέχει έδαφος στο νησί Μαυρίκιος στον Ινδικό Ωκεανό, που αποτέλεσε πρώην αποικία της και το οποίο χρησιμοποιεί μέχρι σήμερα ως στρατιωτική βάση. Η διαμάχη αυτή έχει τις ρίζες της στο 1968, όταν δόθηκε η ανεξαρτησία στον Μαυρίκιο από το Ηνωμένο Βασίλειο, ωστόσο εξαιρέθηκαν τα νησιά στο Αρχιπέλαγος Τσάγκος, οι κάτοικοι των οποίων υποχρεώθηκαν βίαια να τα εγκαταλείψουν.
Η εκδίκαση της υπόθεσης, που έφτασε στο Διεθνές Δικαστήριο της Χάγης, μετά από απόφαση της Γενικής Συνέλευσης των Ηνωμένων Εθνών τον Ιούνιο του 2017,θα αρχίσει τη Δευτέρα 3 Σεπτεμβρίου 2018 και αναμένεται να ολοκληρωθεί την Πέμπτη 6 Σεπτεμβρίου 2018.
Ενώπιον του Διεθνούς Δικαστηρίου της Χάγης θα αγορεύσουν σχετικά με το καθεστώς των Βρετανικών Βάσεων στον Μαυρίκιο οι παρακάτω χώρες: Ηνωμένο Βασίλειο, Μαυρίκιος, Βραζιλία, Κύπρος, ΗΠΑ, Γουατεμάλα, Νήσοι Μάρσαλ, Ινδία, Ισραήλ, Νικαράγουα, Σερβία, Νότια Αφρική, Γερμανία, Αργεντινή, Αυστραλία, Μπελίζ, Λιχτενστάιν, Ολλανδία, Γαλλία, Ρωσία, Σεϋχέλλες, Χιλή, Κορέα, Μαδαγασκάρη, Κίνα, Τζιμπουτί, Λεσότο, Κούβα, Βιετνάμ και Ναμίμπια.
Τον λόγο για να αγορεύσει θα πάρει και ο γενικός εισαγγελέας της Κύπρου, Κώστας Κληρίδης, ο οποίος σε δηλώσεις του στο ΡΙΚ είπε ότι «εγείρονται πολύ σοβαρά θέματα αρχής, τα οποία επηρεάζουν και ενδιαφέρουν όλες τις χώρες που βρίσκονται σε παρόμοια θέση, όπως η Κύπρος, όπου η Βρετανία χρησιμοποιεί το 3% του εδάφους της ως στρατιωτική βάση».
Αν και η γνωμοδότηση του Δικαστηρίου της Χάγης θα αφορά τον Μαυρίκιο, «εντούτοις η Κύπρος θα μπορεί να την αξιοποιήσει», πρόσθεσε ο κ. Κληρίδης.
Σύμφωνα με το πρόγραμμα της ακρόασης, η Κύπρος θα ακουστεί την Τρίτη, 4 Σεπτεμβρίου 2018 από τις 5.20 μμ έως τις 6 μμ.
Στις 22 Ιουνίου 2017 η Γενική Συνέλευση του Οργανισμού Ηνωμένων Εθνών υιοθέτησε ψήφισμα με το οποίο ζητά από το Διεθνές Δικαστήριο της Χάγης να γνωμοδοτήσει επί των εξής ερωτημάτων:
-Ήταν νόμιμη η διαδικασία με την οποία μπήκε τέλος στην αποικιοκρατία του Μαυρικίου, όταν η χώρα απέκτησε την ανεξαρτησία της από τη Μεγάλη Βρετανία το 1968, λαμβάνοντας υπόψη το διεθνές δίκαιο, συμπεριλαμβανομένων των υποχρεώσεων που αντικατοπτρίζονται στα ψηφίσματα 1514 (XV) της Γενικής Συνέλευσης της 14ης Δεκεμβρίου 1960, 2066 (ΧΧ) της 16ης Δεκεμβρίου 1965, 2232 (XXI) της 20ής Δεκεμβρίου 1966 και 2357 (XXII) της 19ης Δεκεμβρίου 1967;
– Ποιες είναι οι συνέπειες στο πλαίσιο του Διεθνούς Δικαίου που απορρέουν από τη συνεχιζόμενη διαχείριση από το Ηνωμένο Βασίλειο της Μεγάλης Βρετανίας και της Βόρειας Ιρλανδίας του αρχιπελάγους Τσάγκος, γεγονός που δεν επιτρέπει στον Μαυρίκιο να εφαρμόσει πρόγραμμα για την επανεγκατάσταση των υπηκόων του στα νησιά που βρίσκονται εκεί;
Η ακρόαση της υπόθεσης θα μεταδοθεί ζωντανά μεταξύ άλλων και μέσω live streaming στα αγγλικά και γαλλικά στην ιστοσελίδα του Δικαστηρίου (www.icj-cij.org/en/multimedia-index).
Υπενθυμίζεται ότι οι βάσεις κρατήθηκαν από τους Βρετανούς μετά από την ανεξαρτησία και την μετάβαση της Κύπρου από Αποικία του Στέμματος σε ανεξάρτητο κυρίαρχο κράτος. Το Ηνωμένο Βασίλειο απαίτησε και πέτυχε την κατοχή ενός τμήματος της Κύπρου υπό μορφή στρατιωτικών βάσεων, λόγω της στρατηγικής θέσης της Κύπρου στη Μεσόγειο Θάλασσα, προς όφελος των Βρετανικών συμφερόντων.
Από την 1η Ιανουαρίου του 2004 που η Κύπρος εντάχθηκε στην Ευρωπαϊκή Ένωση, έγινε η δεύτερη χώρα της Ευρώπης της οποίας ένα μέρος ελέγχεται από άλλο μέλος της Ένωσης (μαζί με την Ισπανία, της οποίας το Γιβραλτάρ επίσης ελέγχεται από τη Βρετανία)
Η νομιμότητα των βάσεων στην Κύπρο έχει αμφισβητηθεί νομικά, ως προσβολή του jus cogens δικαιώματος της Κυπριακής Δημοκρατίας για αυτοδιάθεση και ακεραιότητα των εδαφών της. (πληροφορίες από cnn.gr/Wikipedia)
Δείτε το σχετικό έγγραφο του Διεθνούς Δικαστηρίου της Χάγης εδώ
