Διευκρινίσεις σχετικά με την πρόσφατη απόπφαση του Υπουργείου Εργασίας
Με την υπ’ αριθμ. πρωτ. Φ.10043/43602/Δ18.2592/2018 απόφαση της Υπουργού και των Υφυπουργών Εργασίας, Κοινωνικής Ασφάλισης και Κοινωνικής Αλληλεγγύης καθορίστηκαν οι όροι και οι προϋποθέσεις για την καταβολή βοηθήματος ανεργίας από τον ΟΑΕΔ σε αυτοτελώς και ανεξαρτήτως απασχολούμενους – ασφαλισμένους του ΕΦΚΑ – τέως ΕΤΑΑ (τ. ΤΣΜΕΔΕ, τ. ΤΣΑΥ, τ. Τομέας Ασφάλισης Νομικών).
Με νέα εγκύκλιο του ΟΑΕΔ παρέχονται διευκρινίσεις και εφαρμοστικές οδηγίες σχετιά με την Υπουργική Απόφαση.
Ειδικότερα:
Κεφάλαιο Α΄ – Σωρευτικά απαιτούμενες προϋποθέσεις υπαγωγής (Άρθρο 2 ΥΑ Φ.10043/43602/Δ18.2592/2018)
1.(α) Αποδεδειγμένη διακοπή της επαγγελματικής δραστηριότητας.
Σημείωση: Η ως άνω προϋπόθεση δύναται να συντρέχει στην περίπτωση κάθε ασφαλισμένου του τέως ΕΤΑΑ, διαζευκτικά με την προϋπόθεση του κατωτέρω εδαφ. β. Όμως, ειδικά στις περιπτώσεις ασφαλισμένων του πρώην Τομέα Σύνταξης και Ασφάλισης Υγειονομικών [τ. Τ.Σ.Α.Υ.] οι οποίοι υπάγονται υποχρεωτικά στην ασφάλιση του ανωτέρω Τομέα ως μέλη εταιρειών ή μέλη διοικητικών συμβουλίων ανωνύμων εταιρειών, σύμφωνα με τις διατάξεις της παρ. 2 του άρθρου 2 του ν.982/1979, όπως αυτή προστέθηκε με την παρ. 4 του άρθρου 18 του ν.3232/2004, η συγκεκριμένη προϋπόθεση είναι απαραίτητη.
(β) Ετήσιο καθαρό ατομικό φορολογητέο εισόδημα του δικαιούχου από την άσκηση επαγγελματικής δραστηριότητας κατά το φορολογικό έτος που προηγείται του έτους υποβολής της αίτησης για τη χορήγηση του βοηθήματος, που δεν υπερβαίνει το 60% του ποσού που αντιστοιχεί στο βασικό μισθό άγαμου μισθωτού άνω των 25 ετών αναγόμενο σε ετήσια βάση και μη άσκηση επαγγελματικής δραστηριότητας κατά το εξάμηνο που προηγείται του μήνα που υποβάλλεται η αίτηση για τη χορήγηση του βοηθήματος.
Σημείωση 1η: Το άρθρο 8 παρ. 1 του ν. 4172/2013 ορίζει ότι: «Το φορολογικό έτος ταυτίζεται με το ημερολογιακό έτος […]». Συνεπώς, π.χ. για τους αιτούντες το παρόν βοήθημα με βάση τη ως άνω προϋπόθεση (εισοδηματικό κριτήριο) εντός του έτους 2018, το κρίσιμο Εκκαθαριστικό Σημείωμα είναι εκείνο του φορολογικού έτους 2017.
Σημείωση 2η: Το ετήσιο καθαρό ατομικό φορολογητέο εισόδημα του δικαιούχου από την άσκηση επαγγελματικής δραστηριότητας κατά το φορολογικό έτος που προηγείται του έτους υποβολής της αίτησης ανευρίσκεται στο αντίστοιχο Εκκαθαριστικό Σημείωμα, και συγκεκριμένα στον πίνακα «Δ. ΑΝΑΛΥΣΗ ΕΙΣΟΔΗΜΑΤΩΝ, ΕΚΠΤΩΣΕΩΝ ΑΠΟ ΤΟ ΕΙΣΟΔΗΜΑ, ΜΕΙΩΣΕΩΝ ΦΟΡΩΝ…,ΚΤΛ» – ένδειξη «ΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΙΚΗ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑ». Στην προκειμένη περίπτωση, τυχόν εισοδήματα από άλλες πηγές δεν λαμβάνονται υπόψη.
Σημείωση 3η: Σύμφωνα με τον ισχύοντα κατώτατο νόμιμο μισθό υπαλλήλου άνω των 25 ετών (ν.4093/2012), το προαναφερόμενο ανώτατο όριο ετήσιου εισοδήματος ανέρχεται στο ποσό των 4.219,78 € (586,08*60%*12).
Σημείωση 4η: Η μη άσκηση επαγγελματικής δραστηριότητας κατά το ως άνω εξάμηνο θα διαπιστώνεται με βάση το δελτίο παροχής υπηρεσιών και φωτοαντίγραφα των αντίστοιχων δηλώσεων ΦΠΑ (σχετ. Κεφ. Β΄ παρ. 3 της παρούσας Εγκυκλίου).
Παράδειγμα: Μήνας υποβολής αίτησης για χορήγηση του βοηθήματος: Οκτώβριος 2018 Κρίσιμο εξάμηνο για τη διαπίστωση μη άσκησης επαγγελματικής δραστηριότητας: Απρίλιος 2018 – Σεπτέμβριος 201.
2. Συμπλήρωση τριών (3) ετών συνεχούς ή διακεκομμένης ασφάλισης εμμίσθου ή και ελεύθερου επαγγελματία στον πρώην Τομέα του ΕΤΑΑ (πρώην ΤΣΜΕΔΕ, ΤΣΑΥ,Τομέας Ασφάλισης Νομικών), στον οποίο υπάγονται κατά την ημερομηνία υποβολής της αίτησης για τη χορήγηση του βοηθήματος ή κατά την διακοπή της επαγγελματικής δραστηριότητας.
3. Καταβολή της εισφοράς που προβλέπεται από την παρ. 2 του άρθρου 44 του Ν.3986/2011, όπως αντικαταστάθηκε με το άρθρο 50 του Ν.4144/2013 και τροποποιήθηκε με τις παρ. 1 , 2 και 3 του άρθρου 50 του Ν. 4488/2017 υπέρ του Ειδικού Λογαριασμού Ανεργίας Αυτοτελώς και Ανεξαρτήτως Απασχολούμενων – Κλάδος ασφαλισμένων πρώην ΕΤΑΑ, για τουλάχιστον τρία (3) έτη συνεχούς ή διακεκομμένης ασφάλισης στον πρώην Τομέα του ΕΤΑΑ που υπάγονται, μέχρι την ημερομηνία υποβολής της αίτησης για τη χορήγηση του βοηθήματος, ή κατά τη διακοπή της επαγγελματικής δραστηριότητας. Ειδικά, για όσους ήταν ασφαλισμένοι στον κλάδο κύριας ασφάλισης του πρώην ΕΤΑΑ κατά την 1/1/2011 απαιτείται καταβολή της ανωτέρω εισφοράς για ένα (1) τουλάχιστον έτος, εφόσον η διακοπή της επαγγελματικής δραστηριότητας έγινε μέχρι 31/12/2012, ή καταβολή της ανωτέρω εισφοράς για δύο (2) τουλάχιστον έτη εφόσον η διακοπή της επαγγελματικής δραστηριότητας έγινε μέχρι 31/12/2013.
Η διακοπή και στις δύο προαναφερόμενες περιπτώσεις πρέπει να υφίσταται συνεχώς μέχρι την υποβολή της αίτησης για τη χορήγηση του βοηθήματος. Τα ανωτέρω εφαρμόζονται και στις περιπτώσεις ασφαλισμένων που είχαν διακόψει την επαγγελματική τους δραστηριότητα μέχρι 31/12/2010, και ασφαλίζονται εκ νέου στο κλάδο κύριας ασφάλισης του ΕΤΑΑ μετά την 1/1/2011. Στις περιπτώσεις αυτές ο απαιτούμενος χρόνος καταβολής της ειδικής εισφοράς προσδιορίζεται από την ημερομηνία επανεγγραφής στο πρώην ΕΤΑΑ.
Σημείωση: Για τον καθορισμό των ανά ατομική περίπτωση απαιτούμενων χρόνων καταβολής της ειδικής εισφοράς σε περίπτωση επανεγγραφής, εφαρμόζονται αναλογικά οι οδηγίες που περιέχονται στο γεν. έγγραφο της Δ/νσης Ασφ/σης με αριθ. πρωτ. 4514/20.01.2014 (Βοήθημα Ανεργίας ασφ/νων τ. ΟΑΕΕ και τ. ΕΤΑΠ-ΜΜΕ).
4. Μη παροχή εξαρτημένης εργασίας ή αυτοαπασχόληση, στην ημεδαπή ή την αλλοδαπή, εκτός της αυτοαπασχόλησης για την οποία χορηγείται βοήθημα βάσει του εισοδηματικού κριτηρίου της ανωτέρω παρ. 1β.
Σημείωση: Διευκρινίζεται ότι στην περίπτωση της ανωτέρω παρ. 1β ο ασφαλισμένος παραμένει δικαιούχος του βοηθήματος ανεργίας ακόμα και αν αυτοαπασχοληθεί κατά τη διάρκειά του, οπότε και υφίσταται τις μειώσεις του καταβλητέου μηνιαίου ποσού που περιγράφονται στο Κεφ. Γ΄ της παρούσας Εγκυκλίου.
5. Μη υπαγωγή στην υποχρεωτική ή προαιρετική ασφάλιση του ΕΦΚΑ ή άλλου φορέα κύριας ασφάλισης της ημεδαπής ή της αλλοδαπής.
6. Μη λήψη σύνταξης από τον ΕΦΚΑ ή από οποιονδήποτε φορέα κύριας ασφάλισης της ημεδαπής ή της αλλοδαπής, ή μη υποβολή αίτησης για συνταξιοδότηση στους ανωτέρω φορείς, εκτός των περιπτώσεων συνταξιοδότησης ή υποβολής αίτησης για τη συνταξιοδότηση λόγω θανάτου.
7. Μη διακοπή της επαγγελματικής δραστηριότητας των δικαιούχων προκειμένου να υπηρετήσουν τη στρατιωτική τους υπηρεσία ή προκειμένου να μετέχουν σε πανεπιστημιακές ή μεταπτυχιακές ή διδακτορικές σπουδές.
8. Το συνολικό ατομικό καθαρό φορολογητέο εισόδημα από οποιαδήποτε πηγή των δύο φορολογικών ετών που προηγούνται του έτους υποβολής της αίτησης να μην υπερβαίνει αθροιστικά το ποσό των είκοσι χιλιάδων ευρώ (€ 20.000,00) και το συνολικό οικογενειακό καθαρό φορολογητέο εισόδημα από οποιαδήποτε πηγή των δύο φορολογικών ετών που προηγούνται του έτους υποβολής της αίτησης να μην υπερβαίνει αθροιστικά το ποσό των τριάντα χιλιάδων ευρώ (€ 30.000,00).
Σημείωση: Για την ανεύρεση των ανωτέρω εισοδημάτων, εφαρμόζονται αναλογικά οι οδηγίες που περιέχονται στο γεν. έγγραφο της Δ/νσης Ασφ/σης με αριθ. πρωτ. 49142/12.06.2013 και 109072/23.12.2013 (Βοήθημα Ανεργίας ασφ/νων τ. ΟΑΕΕ και τ. ΕΤΑΠ-ΜΜΕ).
9. Ο δικαιούχος να μην έχει μεταβιβάσει την επιχείρησή του ή το μερίδιό του ή τις μετοχές του στην επιχείρηση στην οποία ανήκε, σε σύζυγο ή πρόσωπο α΄ και β΄ βαθμού συγγένειας.
10. Ο δικαιούχος να διαμένει μόνιμα στην Ελλάδα.
Οι ως άνω προϋποθέσεις πρέπει να πληρούνται κατά το χρόνο υποβολής της αίτησης για τη χορήγηση του βοηθήματος και καθ΄ όλη τη διάρκεια χορήγησής του.
Κεφάλαιο Β΄ – Δικαιολογητικά (Άρθρο 4 ΥΑ Φ. 10043/43602/Δ18.2592/2018)
1. Βεβαίωση των αρμόδιων υπηρεσιών του ΕΦΚΑ με την οποία πιστοποιείται:
α. η ημερομηνία της τυχόν διακοπής της ασφάλισης
Σημείωση: Εξυπακούεται ότι η ημερομηνία διακοπής της ασφάλισης δεν θα εμπεριέχεται στη Βεβαίωση του ΕΦΚΑ, στην περίπτωση που ο ασφαλισμένος αιτείται το βοήθημα με βάση την προϋπόθεση που περιγράφεται στο Κεφ. Α΄ παρ. 1β της παρούσας Εγκυκλίου (εισοδηματικό κριτήριο).
β. ο χρόνος ασφάλισης στον ΕΦΚΑ (πρώην Τομέα του ΕΤΑΑ) βάσει του οποίου ο ασφαλισμένος αιτείται το βοήθημα
γ. ο χρόνος καταβολής στον ανωτέρω Τομέα της εισφοράς υπέρ του Ειδικού Λογαριασμού Ανεργίας Αυτοτελώς και Ανεξαρτήτως Απασχολούμενων – Κλάδος ασφαλισμένων πρώην ΕΤΑΑ.
2. Εκκαθαριστικά σημειώματα των δύο (2) τελευταίων φορολογικών ετών που προηγούνται του έτους υποβολής της αίτησης για τη λήψη του βοηθήματος, όπου έχει δηλωθεί το παγκόσμιο εισόδημα (εισόδημα ημεδαπής προέλευσης και τυχόν εισόδημα αλλοδαπής προέλευσης) του/της δικαιούχου, η διεύθυνση κύριας κατοικίας, ο αριθμός Φορολογικού Μητρώου (Α.Φ.Μ.) συζύγου και το εισόδημα συζύγου (αν υφίσταται). Σε περίπτωση που αποκτήθηκε ή μη εισόδημα στην αλλοδαπή κατά τη διάρκεια των δυο προηγούμενων της αίτησης ετών, θα πρέπει να υποβληθεί βεβαίωση της αλλοδαπής φορολογικής αρχής για το ύψος του συγκεκριμένου εισοδήματος, νομίμως επικυρωμένη και μεταφρασμένη.
Σημείωση: Το άρθρο 8 παρ. 1 του ν. 4172/2013 ορίζει ότι: «Το φορολογικό έτος ταυτίζεται με το ημερολογιακό έτος […]». Συνεπώς, π.χ. οι αιτούντες το παρόν βοήθημα εντός του έτους 2018 πρέπει να προσκομίζουν τα Εκκαθαριστικά Σημειώματα των φορολογικών ετών 2016 και 2017.
3. Όταν το βοήθημα χορηγείται με βάση την προϋπόθεση που περιγράφεται στο Κεφ. Α΄ παρ. 1β της παρούσας Εγκυκλίου (εισοδηματικό κριτήριο), δελτίο παροχής υπηρεσιών και φωτοαντίγραφα των δηλώσεων ΦΠΑ για τον έλεγχο της μη ύπαρξης εισοδήματος από επαγγελματική δραστηριότητα κατά το εξάμηνο που προηγείται του μήνα που υποβάλλεται η αίτηση για τη λήψη του βοηθήματος, καθώς επίσης και για τον έλεγχο και προσδιορισμό του καταβαλλόμενου βοηθήματος κατά το διάστημα χορήγησής του.
4. Υπεύθυνη δήλωση του Ν.1599/1986 (Α΄, 75) του δικαιούχου εξαιτίας διακοπής εργασιών, ότι δεν έχει υποβάλει δήλωση έναρξης εργασιών σε οποιαδήποτε Δ.Ο.Υ. και δεν συμμετέχει σε νομικό πρόσωπο ιδιωτικού δικαίου οποιασδήποτε νομικής μορφής ή ένωσης προσώπων.
5. Για την πιστοποίηση της μόνιμης διαμονής στην Ελλάδα απαιτείται:
α) Για τους πολίτες κρατών μελών της Ε.Ε., «Έγγραφο πιστοποίησης μόνιμης διαμονής πολίτη της Ένωσης» του άρθρου 16 του π.δ. 106/2007 (Α, 135) χορηγούμενο από τη Δ/νση Αλλοδαπών του Αρχηγείου της Ελληνικής Αστυνομίας, μετά από 5ετή συνεχή νόμιμη διαμονή.
β) Για τους υπηκόους τρίτων χωρών που διαμένουν νόμιμα στην Ελλάδα απαιτείται «’Αδεια διαμονής επί μακρόν διαμένοντος» του άρθρου 90 του Ν. 4251/2014 (Α, 80), ή άδεια διαμονής γονέα ανηλίκου ημεδαπού του άρθρου 87 του Ν. 4251/2014 , ή άδεια διαμονής δεκαετούς διάρκειας του άρθρου 138 του Ν.4251/2014 , ή άδεια διαμονής συζύγου πολίτη της Ε.Ε. του άρθρου 13 του Π.Δ. 106/2007 .
γ) Ειδικά για τους υπηκόους τρίτων χωρών στους οποίους έχει χορηγηθεί πολιτικό άσυλο απαιτούνται: `Αδεια διαμονής αναγνωρισμένου πολιτικού πρόσφυγα ή μέλους οικογένειας κατόχου τέτοιας άδειας και ταξιδιωτικό έγγραφο (titre de voyage) που εκδίδεται σύμφωνα με το άρθρο 28 της Σύμβασης της Γενεύης.
δ) Για τους ομογενείς από τρίτες χώρες απαιτούνται: ειδικό δελτίο Ταυτότητας Ομογενούς ή Δελτίο ή άλλος τίτλος διαμονής ομογενούς κάθε τύπου ή αυτοτελής άδεια διαμονής επαναπατρισθέντος ή παλλινοστήσαντος ή ομογενούς.
6. Παραστατικό ταυτοπροσωπίας:
α) Για την απόδειξη της ταυτοπροσωπίας Ελλήνων πολιτών Δελτίο Αστυνομικής Ταυτότητας ή σχετική προσωρινή βεβαίωση της αρμόδιας αρχής ή το διαβατήριο ή άδεια οδήγησης ή ατομικό βιβλιάριο υγείας.
β) Για πολίτες Κράτους – Μέλους της Ε.Ε. δελτίο ταυτότητας ή διαβατήριο.
γ) Για υπηκόους τρίτων χωρών διαβατήριο ή άλλο έγγραφο βάσει του οποίου επιτρέπεται η είσοδός του στη χώρα ή τα έγγραφα που έχουν εκδώσει οι αρμόδιες ελληνικές αρχές.
7. Αποδεικτικό διεύθυνσης κατοικίας του ασφαλισμένου (λογαριασμός ρεύματος ή τηλεφώνου ή ύδρευσης).
8. Λογαριασμός (ΙΒΑΝ) οποιασδήποτε εμπορικής τράπεζας δραστηριοποιείται νόμιμα στον ελληνικό χώρο, συμπεριλαμβανομένου του Ταμείου Παρακαταθηκών και Δανείων, στον οποίο είναι ο μόνος δικαιούχος, ή πρώτος στην περίπτωση συνδικαιούχου.
9. Υπεύθυνη δήλωση του Ν. 1599/1986 στην οποία δηλώνεται από τον ασφαλισμένο ότι κατά το χρόνο υποβολής της αίτησης για τη λήψη του βοηθήματος δεν έχει αναλάβει μισθωτή εργασία, δεν αυτοαπασχολείται, δεν λαμβάνει σύνταξη ή δεν έχει υποβάλει αίτηση για συνταξιοδότηση από τον ΕΦΚΑ ή άλλο φορέα κύριας ασφάλισης της ημεδαπής ή της αλλοδαπής, εκτός των περιπτώσεων συνταξιοδότησης ή υποβολής αίτησης για συνταξιοδότηση λόγω θανάτου και δεν έχει μεταβιβάσει την επιχείρησή του ή το μερίδιο του ή τις μετοχές του στην επιχείρηση στην οποία ανήκε σε σύζυγο ή πρόσωπο α΄ και β΄ βαθμού συγγένειας. Στην ίδια υπεύθυνη δήλωση δηλώνει τον πρώην Τομέα του κλάδου κύριας ασφάλισης του ΕΤΑΑ από τον οποίο επιθυμεί να καταστεί δικαιούχος του βοηθήματος στην περίπτωση ταυτόχρονης διακοπής δύο ελεύθερων επαγγελμάτων του.
Δείτε αναλυτικά την εγκύκλιο εδώ.
