Η Ολομέλεια του Συμβουλίου της Επικρατείας (ΣτΕ) θα αποφανθεί, οριστικά, περί του αν στις περιπτώσεις ομαδικών προσφυγών θα πρέπει να καταβάλλεται ένα παράβολο των 150 ευρώ ή αν θα πρέπει ο κάθε προσφεύγων να καταβάλλει 150 ευρώ.
Το θέμα, αναπέμφθηκε, λόγω μείζοντος σπουδαιότητος, στην Ολομέλεια του ΣτΕ από το Β΄ Τμήμα του Ανωτάτου Δικαστηρίου που έκρινε κατά πλειοψηφία ότι θα πρέπει σε περιπτώσεις ομαδικών προσφυγών να μην καταβάλλεται ένα παράβολο των 150 ευρώ, όπως γίνεται μέχρι τώρα, αλλά να καταβάλλονται ξεχωριστά 150 ευρώ από τον κάθε ένα προσφεύγοντα. Δηλαδή εάν οι προσφεύγοντες είναι 100 άτομα, το συνολικό ποσό των παραβόλων θα είναι 15.000 ευρώ!
Νομικοί κύκλοι χαρακτήριζαν την απόφαση του Β΄ Τμήματος ως αισθητό περιορισμό του δικαιώματος πρόσβασης των πολιτών στη Δικαιοσύνη, τονίζοντας ότι προσθέτει ένα ακόμα εμπόδιο για δικαστική προστασία των οικοινομικά ευπαθών κοινωνικών ομάδων.
Το σκεπτικό της πλειοψηφίας του Β΄Τμήματος
Η απόφαση εκδόθηκε από την αυξημένου κύρους 7μελή σύνθεση του Β΄τμήματος του ΣτΕ με πρόεδρο την αντιπρόεδρο Μαίρη Σαρπ και εισηγητή τον πάρεδρο Ιωάννη Δημητρακόπουλο.
Η πλειοψηφία του Τμήματος έκρινε ότι “προκύπτει αβίαστα ότι, σύμφωνα με τις διατάξεις των παραγράφων 1 και 4 του άρθρου 36 του π.δ. 18/1989, σε περίπτωση, όπως η παρούσα, άσκησης αιτήσεως ακυρώσεως από περισσότερα πρόσωπα και ανεξαρτήτως της ύπαρξης δεσμού ομοδικίας μεταξύ τους, οφείλεται, επί ποινή απαραδέκτου, παράβολο χωριστά για καθένα από τα πρόσωπα αυτά. Η υποχρέωση καταβολής παραβόλου (150 ευρώ) χωριστά για καθέναν από τους αιτούντες συνιστά θεμιτό περιορισμό του δικαιώματος ένδικης προστασίας εκάστου εξ αυτών, διότι, εφόσον είναι επιτρεπτή η επιβολή υποχρέωσης καταβολής παραβόλου 150 ευρώ σε περίπτωση αιτήσεως ακυρώσεως που ασκείται από ένα πρόσωπο, επιτρέπεται, κατά λογική αναγκαιότητα, να επιβληθεί και υποχρέωση καταβολής παραβόλου 150 ευρώ χωριστά για καθένα από τα πρόσωπα τα οποία ζητούν από κοινού, με ένα δικόγραφο, την ακύρωση ορισμένης διοικητικής πράξης”.
Η μειοψηφία
Η άποψη της μειοψηφίας (σύμβουλοι Επικρατείας Μιχάλης Πικραμένος και Ιωάννης Σύμπλης, όπως και η πάρεδρος χωρίς όμως δικαίωμα ψήφου Όλγα-Μαρία Βασιλάκη) είναι ότι οι ισχύουσες νομοθετικές διατάξεις “ουδόλως θεσπίζουν υποχρέωση καταβολής παραβόλου για καθένα χωριστά από τους διαδίκους που ενώνονται στο κοινό δικόγραφο στο πλαίσιο του δικονομικού θεσμού της ομοδικίας, εφ’ όσον μάλιστα η ακυρωτική δίκη αφορά την αντικειμενική νομιμότητα μιας διοικητικής πράξης και όχι αυτοτελείς ατομικές αξιώσεις και δίκαια εξ υποκειμένου, η δε ομοδικία (κατ’ αντίθεση προς τις χαλαρότερες προϋποθέσεις που τάσσονται επί αγωγής) προϋποθέτει κοινό έννομο συμφέρον και κοινούς λόγους ακυρώσεως”.