Η ανακοίνωση του Νίκου Κοτζιά για την έναρξη των διαδικασιών επέκτασης των χωρικών υδάτων της χώρας από τα 6 στα 12 ναυτικά μίλια, δεν ήταν κεραυνός εν αιθρία. Κατά τη διάρκεια της θητείας του στο ΥΠΕΞ είχε αναφερθεί στις προετοιμασίες που γίνονταν.
Τι ακριβώς ανακοίνωσε ο Νίκος Κοτζιάς; Τι είναι τα χωρικά ύδατα και το σημαίνει η επέκτασή τους από 6 σε 12 ν.μ;
Χωρικά ύδατα: Θεωρούνται μέρος του εθνικού εδάφους αφού αποτελούν την επέκτασή του στη θάλασσα. Η παράκτια χώρα ασκεί πλήρη εξουσία σ΄ αυτά.
Ποια είναι τα ελληνικά χωρικά ύδατα: Αυτή τη στιγμή η Ελλάδα έχει 6 ναυτικά μίλια από τη φυσική ακτογραμμή εκτός από τις περιπτώσεις όπου η απόσταση της ελληνικής ακτής από την απέναντι τουρκική ακτή είναι μικρή και εφαρμόζεται ο κανόνας της μέσης γραμμής, δηλαδή η μέση απόσταση των ακτών των δύο χωρών. Αυτο συμβαίνει στις ανατολικές ακτές των νησιών του Ανατολικού Αιγαίου και της Δωδεκανήσου. Για την οριοθέτηση στην περιοχή των Δωδεκανήσων ισχύει η Συμφωνία της 4ης Γενάρη 1932 και το Πρωτόκολλο της 28ης Δεκέμβρη 1932 μεταξύ Ιταλίας και Τουρκίας. Η Ελλάδα θεωρείται διάδοχο κράτος της Ιταλίας στη συμφωνία αυτή με βάση τη Συνθήκη Ειρήνης των Παρισίων της 10ης Φλεβάρη 1947, που εκχωρεί την κυριαρχία των Δωδεκανήσων στην Ελλάδα.
Τι γίνεται με τα 12 ν.μ : Σύμφωνα με το Διεθνές Δίκαιο, εθιμικό και συμβατικό, η Ελλάδα έχει το δικαίωμα επέκτασης των χωρικών υδάτων στα 12 ν. μ.
Με το άρθρο 2 του Ν.2321/1995, κυρωτικού της Σύμβασης του Δικαίου της Θάλασσας, προβλέπεται ότι «η Ελλάδα έχει το αναφαίρετο δικαίωμα κατ’ εφαρμογή του άρθρου 3 της κυρουμένης Συμβάσεως να επεκτείνει σε οποιονδήποτε χρόνο το εύρος της χωρικής θάλασσας μέχρι αποστάσεως 12 ν. μιλίων».
Η Ελλάδα έχει αποφύγει μέχρι στιγμής να ασκήσει το δικαίωμά της και λόγω της απειλής πολέμου από την Τουρκία , η οποία με απόφαση της Εθνοσυνέλευσής της (8/6/1995), θεωρεί ως αιτία πολέμου την επέκταση στα 12 μίλια των ελληνικών χωρικών υδάτων.
Η ίδια έχει ασκήσει αυτό το δικαίωμα από το 1964 όταν επέκτεινε τα χωρικά της ύδατα στον Εύξεινο Πόντο και τη Μεσόγειο. Η τουρκική πλευρά υποστηρίζει ότι με την επέκταση των ελληνικών χωρικών υδάτων στα νησιά του Αιγαίου στα 12 ν. μίλια θα αποκλειστούν οι τουρκικές ακτές από την πρόσβασή τους στη θάλασσα.Λέει ψέμματα αφού είναι γνωστό πως της παρέχεται , σύμφωνα με τη νέα Σύμβαση για το Δίκαιο της Θάλασσας, το δικαίωμα της αβλαβούς διέλευσης. Επίσης, υπάρχουν ειδικές ρυθμίσεις περί θαλασσίων στενών, που διευκολύνουν τη ναυσιπλοΐα.
Το άλλο σαθρό επιχείρημα της τουρκικής πλευράς είναι ότι με την επέκταση των ελληνικών χωρικών υδάτων στα 12 μίλια, ανατρέπεται η Συνθήκη της Λοζάνης στο Αιγαίο. Σκοπίμως δεν αναφέρει ότι το πλάτος των χωρικών υδάτων δεν είναι κάτι στατικό αλλά καθορίζεται κάθε φορά με βάση το βεληνεκές των όπλων που μπορούν να προσεγγίσουν μια ακτή. ΄Οταν υπογράφηκε, το 1923, η συγκεκριμένη συνθήκη ίσχυαν διεθνώς τα 3 ν. μίλια ως χωρικά ύδατα. Αργότερα έγιναν τα 6 ν. μίλια και σήμερα έχουν καθιερωθεί τα 12 ν. μίλια.
Γιατί είναι σημαντική η ανακοίνωση Κοτζιά για 12 ν.μ στο Ιόνιο
Η Ελλάδα προχώρησε το 2014 στη Δυτική Ελλάδα και νότια της Κρήτης στον επίσημο καθορισμό των ορίων θαλάσσιων οικοπέδων χωρίς ανακήρυξη ΑΟΖ. Γι΄ αυτό κατέθεσε στον ΟΗΕ τις γεωγραφικές συντεταγμένες των περιοχών παραχώρησης . Γι’ αυτό, η επέκταση των χωρικών μας υδάτωνστα 12 ν.μ. αποτελεί μια κίνηση που αφ’ ενός διασφαλίζει τα κυριαρχικά μας δικαιώματα και αφ’ ετέρου θα επιτρέψει τη διεξαγωγή ερευνών σε μεγάλο τμήμα της επικράτειας. Ξεκινά από το Ιόνιο όπου δεν υπάρχουν σημαντικά προβλήματα με γειτονικά κράτη. Θα προχωρήσει στη περιοχή της Κρήτης. Τι θα γίνει στο Αιγαίο;
