Μαίρης Λαμπαδίτη
Εσοδα από ληξιπρόθεσμες οφειλές αναζητά το οικονομικό επιτελείο προκειμένου να συγκρατήσει σε υψηλό επίπεδο το πλεόνασμα του Προϋπολογισμού το οποίο θα κλυδωνιστεί αν υπερισχύσει το καλό σενάριο της αποφυγής περικοπής των συντάξεων το 2019.
Αλλωστε το πλεόνασμα του ΕΦΚΑ οφείλεται κυρίως στην αιμοδοσία της μισθωτής απασχόλησης και τα αυξημένα έσοδα από ληξιπρόθεσμες οφειλές, ροή που επιδιώκει η κυβέρνηση να συνεχιστεί για να επιτευχθούν οι δημοσιονομικοί της στόχοι. Μάλιστα οι εκπρόσωποι των θεσμών ρώτησαν πρόσφατα πώς επιτυγχάνει το Κέντρο Είσπραξης Ασφαλιστικών Οφειλών (ΚΕΑΟ) την αύξηση των εσόδων, για να λάβουν την απάντηση ότι το αποτελεσματικότερο μέτρο είναι η εφαρμογή ηλεκτρονικών κατασχετηρίων εις χείρας πιστωτικών ιδρυμάτων. Βέβαια, και αυτή η πηγή σταδιακά εξαντλείται καθώς όλο και συχνότερα το ΚΕΑΟ πέφτει πάνω σε άδειους τραπεζικούς λογαριασμούς.
Το οικονομικό επιτελείο διαπιστώνοντας ότι αρκετοί οφειλέτες έχουν πρόθεση να αποπληρώσουν την οφειλή τους αλλά αποκλείονται από το αυστηρό πλαίσιο του εξωδικαστικού μηχανισμού αναζητά εναλλακτική ρύθμιση οφειλών προς τα Ταμεία και την Εφορία.
Ειδικά το υπουργείο Εργασίας, όπως έχει αναφέρει ο αρμόδιος υφυπουργός Τάσος Πετρόπουλος, ψάχνει τρόπους να απεγκλωβίσει τους οφειλέτες ελεύθερους επαγγελματίες, αλλά και να εισπράξει μέρος των ληξιπρόθεσμων οφειλών προς τα Ταμεία που έχουν φτάσει στο δυσθεώρητο ύψος των 33,8 δισ. ευρώ. Ενδεικτικά αναφέρουμε ότι από τον εξωδικαστικό μηχανισμό αποκλείονται οι επαγγελματίες που έχουν διακόψει τη δραστηριότητά τους ή έχουν κλείσει τα βιβλία τους ή δεν εμφανίζουν κέρδη από επιχειρηματική δραστηριότητα την τελευταία τριετία.
Αν και οι συζητήσεις στις διυπουργικές επιτροπές του Κυβερνητικού Συμβουλίου Διαχείρισης Ιδιωτικού Χρέους θα ωριμάσουν τους πρώτους μήνες του 2019, κάποια από τα σενάρια που έχουν πέσει στο τραπέζι είναι τα εξής:
■ Να δοθεί σε όλους τους οφειλέτες η δυνατότητα που παρέχει ο εξωδικαστικός μηχανισμός σε μερίδα επιτηδευματιών για αποπληρωμή σε 36 δόσεις χρεών έως 3.000 ευρώ.
■ Nα επεκταθεί η δυνατότητα ρύθμισης σε έως 120 δόσεις για χρέη από 3.000 έως 50.000 ευρώ ή έως 125.000 ευρώ με κούρεμα προσαυξήσεων αντίστοιχο του εξωδικαστικού -έως 85%- σε πληθυσμιακές ομάδες που σήμερα αποκλείονται από την υπάρχουσα ρύθμιση.
■ Να επανυπολογιστούν οι εισφορές των οφειλετών ελεύθερων επαγγελματιών, αυτοαπασχολουμένων και αγροτών με τη μείωση του συντελεστή στο 13,3% που θα δρομολογηθεί το 2019 προκειμένου να μειωθεί μεγάλο μέρος της οφειλής. Βέβαια σε αυτή την περίπτωση θα είναι και πολύ μικρότερη η σύνταξη που θα περιμένει ο οφειλέτης συγκριτικά με αυτή που θα πάρει ο ασφαλισμένος ο οποίος κατέβαλλε κανονικά τις εισφορές με το προηγούμενο αλλά και με το ισχύον καθεστώς.
Πώς θα γίνει η διαγραφή
αμφισβητούμενων οφειλών
Την ίδια ώρα, στην τελική ευθεία βρίσκονται οι υπουργικές αποφάσεις για την ενεργοποίηση του μέτρου της απαλλαγής από αμφισβητούμενες οφειλές προς τα ασφαλιστικά ταμεία. Θα πρέπει δηλαδή να εκδοθεί υπουργική απόφαση ύστερα από σχετική γνωμοδότηση του Συμβουλίου Κοινωνικής Ασφάλισης για κάθε εξεταζόμενη κατηγορία ασφαλισμένων ή χρεών, ώστε να εξαιρεθεί αυτή από την ασφάλιση και κατ’ επέκταση να απαλλαγεί από οφειλές (βεβαιωμένες και μη), τόκους, προσαυξήσεις, τέλη ή τυχόν άλλες επιβαρύνσεις. Για να πετύχουν οι ασφαλισμένοι την υπαγωγή στην εν λόγω διαδικασία πρέπει να υποβάλουν αίτημα στον ΕΦΚΑ ή στο ΕΤΕΑΕΠ.
Οπως εκτιμούν οι ειδικοί στην ασφάλιση, στην γκρίζα ζώνη της βρίσκονται πάνω από 200.000 άτομα, κυρίως νεοασφαλισμένοι μετά το 1993, οι οποίοι εργάζονταν ως μισθωτοί αλλά λειτουργούσαν και ως ελεύθεροι επαγγελματίες, με αποτέλεσμα να πρέπει να ασφαλιστούν και στον πρώην ΟΑΕΕ. Οι ασφαλισμένοι λόγω άγνοιας δεν προσκόμιζαν ως όφειλαν έγγραφο απαλλαγής ασφάλισης από τον ΟΑΕΕ, με αποτέλεσμα να ανακαλύψουν με την ενοποίηση όλων των Ταμείων στον ΕΦΚΑ ότι οφείλουν υπέρογκα ποσά. Εκτός από τους νεοασφαλισμένους, άλλες κατηγορίες ασφαλισμένων με αμφισβητούμενες οφειλές είναι οι εξής:
■ Ασφαλισμένοι στον ΟΓΑ μικροεπιχειρηματίες και μικροξενοδόχοι που έπρεπε να ασφαλίζονται και στον ΟΑΕΕ για τη δεύτερη δραστηριότητά τους.
■ Μηχανικοί οι οποίοι είχαν παράλληλα και άλλου τύπου εμπορική δραστηριότητα.
■ Παλιοί ασφαλισμένοι (πριν από τις 31/12/1992) στα Ταμεία του Τύπου (κυρίως δημοσιογράφοι, αλλά και τεχνικοί και υπάλληλοι σε ΜΜΕ).
Μέχρι να ολοκληρωθεί η διαδικασία, ο κ. Πετρόπουλος έχει διαβεβαιώσει τους ασφαλισμένους ότι το ΚΕΑΟ θα παγώσει τις διαδικασίες αναγκαστικής είσπραξης οφειλών.