Στοιχεία τα οποία μπορούν να δημιουργήσουν μεγάλα προβλήματα σε χιλιάδες φορολογουμένους έχει στη διάθεσή της η Ανεξάρτητη Αρχή Δημοσίων Εσόδων, τα οποία μάλιστα ανοίγουν τον ασκό του Αιόλου καθώς οι έλεγχοι θα γίνουν σε βάθος 10 περασμένων ετών.
του Προκόπη Χατζηνικολάου
Πρόκειται για στοιχεία τα οποία ελήφθησαν από τη φορολογική διοίκηση στο πλαίσιο της αυτόματης ανταλλαγής πληροφοριών από χώρες της Ευρωπαϊκής Ενωσης και αφορούν καταθέσεις και χρηματοοικονομικά προϊόντα στο εξωτερικό που κατέχουν Ελληνες φορολογούμενοι.
Αυτό που αναφέρουν πηγές από το υπουργείο Οικονομικών είναι ότι τα στοιχεία αυτά προωθούνται στον ελεγκτικό μηχανισμό προκειμένου να διαπιστωθεί εάν έχουν δηλωθεί στην Ελλάδα περιουσιακά στοιχεία που τηρούνται στο εξωτερικό είτε πρόκειται για ακίνητα είτε για λογαριασμούς. Στην περίπτωση που διαπιστωθεί ότι δεν έχουν δηλωθεί, οι φορολογούμενοι θα βρεθούν αντιμέτωποι με ελέγχους σε βάθος και μεγάλα πρόστιμα.
Ειδικότερα:
1. Στην περίπτωση που πρόκειται για χρηματικά ποσά που δεν έχουν δηλωθεί στις φορολογικές αρχές και τα οποία έφυγαν από την Ελλάδα με προορισμό κάποια χώρα του εξωτερικού, ο έλεγχος μπορεί να φθάσει μέχρι πέντε χρόνια πίσω και συγκεκριμένα μέχρι και τη χρήση του 2012.
Αν τα ποσά για παράδειγμα «έφυγαν» από την Ελλάδα το 2010, δεν μπορεί να διενεργηθεί έλεγχος και η υπόθεση μπαίνει στο αρχείο, καθώς ισχύει η πενταετής παραγραφή. Στην περίπτωση όμως που το έμβασμα έγινε εντός του περιθωρίου που έχει το Δημόσιο να κοινοποιήσει φύλλο ελέγχου και συγκεκριμένα το 2012, το Δημόσιο μπορεί να ελέγξει και να επιβάλει πρόστιμα στην περίπτωση που ο φορολογούμενος δεν δήλωσε τα στοιχεία στην Ελλάδα, όπου είναι και η φορολογική του κατοικία.
Σημειώνεται ότι ο έλεγχος στις παραπάνω περιπτώσεις δεν μπορεί να υπερβεί τα 5 χρόνια καθώς δεν προκύπτουν πρόσθετα πληροφοριακά στοιχεία, δεδομένου ότι οι συναλλαγές έγιναν μέσω του ελληνικού τραπεζικού συστήματος στο οποίο είχε πρόσβαση ο ελεγκτικός μηχανισμός.
2. Στην περίπτωση που πρόκειται για χρηματικά ποσά που δεν έχουν δηλωθεί στην Ελλάδα και εμφανίζονται σε λογαριασμούς στο εξωτερικό, χωρίς μάλιστα να έχουν περάσει από το τραπεζικό σύστημα ή γενικότερα από χρηματοοικονομικούς οργανισμούς, ο έλεγχος είναι αναμφισβήτητος και δεν περιορίζεται μόνο στα πέντε χρόνια αλλά στα δέκα (θεωρούνται πρόσθετα πληροφοριακά στοιχεία στα οποία ο ελεγκτικός μηχανισμός δεν μπορούσε να έχει πρόσβαση). Συγκεκριμένα ο έλεγχος επεκτείνεται μέχρι και το 2006, περίοδο που παρά πολλοί διέθεταν και έβγαζαν στο εξωτερικό με διάφορους τρόπους μεγάλα χρηματικά ποσά.
Επί της ουσίας υπάρχει μεγάλος κίνδυνος τα στοιχεία του 2017 που ελήφθησαν από τις φορολογικές αρχές να οδηγήσουν σε έλεγχο δεκαετίας, στην περίπτωση βέβαια που κάποιοι δεν δήλωσαν τα ποσά που διαθέτουν στο εξωτερικό στη φορολογική τους δήλωση.
Αντίθετα, όσοι διαθέτουν χρήματα στο εξωτερικό, τα οποία δικαιολογούνται από τα περιουσιακά τους στοιχεία και έχουν φορολογηθεί, δεν έχουν να ανησυχούν για το παραμικρό.
Ωστόσο, χρήματα που δεν δικαιολογούνται, που αποτελούν προϊόν φοροδιαφυγής ή άλλων παράνομων δραστηριοτήτων, δεν κινδυνεύουν απλά με πρόστιμο, αλλά σχεδόν με αφανισμό.
Με τις νέες διαδικασίες που χρησιμοποιούνται, οι φορολογικές αρχές της Ευρώπης αλλά και τρίτων χωρών έχουν πρόσβαση στα περιουσιακά στοιχεία που διαθέτουν οι φορολογούμενοί τους. Δηλαδή με την εφαρμογή του νέου συστήματος «έπεσαν» τα σύνορα του τραπεζικού απορρήτου καταρρίπτοντας ακόμα και το άβατο των ελβετικών τραπεζών.
Συγκεκριμένα, το νέο σύστημα ανταλλαγής πληροφοριών περιορίζει δραστικά τα περιθώρια να κρύψει κάποιος χρήματα, δεδομένου ότι μετέχουν οι περισσότερες ανεπτυγμένες χώρες, ακόμα και εκείνες με παράδοση στην τραπεζική «διακριτικότητα» (Ελβετία από το 2018) και φορολογικοί παράδεισοι (Λιχτενστάιν, νησιά Κέιμαν, Μπαχάμες).
Σύμφωνα με πληροφορίες, η επεξεργασία των στοιχείων από τον ελεγκτικό μηχανισμό δεν αναμένεται σύντομα.
Είναι ενδεικτικό ότι ακόμα και τα στοιχεία που λαμβάνονται από το ελληνικό τραπεζικό σύστημα για τον έλεγχο φορολογουμένων, και συγκεκριμένα του 2015 και μετά, δεν περνούν από το αυτόματο σύστημα που ξεκαθαρίζει μισθούς, συντάξεις, έσοδα δηλωμένα από ενοίκια ώστε να ζητηθεί στο τέλος να δικαιολογηθούν τα υπόλοιπα ποσά. Τα στοιχεία στέλνονται στις ΔΟΥ μαζικά και καλούνται οι ελεγχόμενοι να δικαιολογήσουν ακόμα και τους μισθούς που έλαβαν τα προηγούμενα χρόνια!