Ευρωπαϊκή πλατφόρμα συναλλαγών μη εξυπηρετούμενων δανείων, προτείνει η Ευρωπαϊκή Επιτροπή για την ταχύτερη μείωση των NPLs.
Παρουσιάζοντας σήμερα την έκθεση προόδου σχετικά με τη μείωση των κινδύνων στην Τραπεζική Ένωση, η Κομισιόν επισημαίνει ότι πανευρωπαϊκά ο δείκτης NPL υποχώρησε περαιτέρω στο 3,4% στα τέλη του β΄ τριμήνου 2018, καταγράφοντας μείωση κατά 1,2% σε ετήσια βάση.
Ο δείκτης NPL συστημικά σημαντικών τραπεζών υποχώρησε στο ίδιο διάστημα κατά περίπου 1%, στο 4,4%. Ο δείκτης κάλυψης από προβλέψεις βελτιώθηκε επίσης το β΄ τρίμηνο 2018, ανερχόμενος στο 59%. Πρόσθετα στατιστικά στοιχεία για τον μακροπρόθεσμο ορίζοντα, παρέχουν ενδείξεις για το ότι ο δείκτης NPL προσεγγίζει τα προ κρίσης επίπεδα.
Παρά ταύτα, όπως αναφέρεται στην Έκθεση προόδου της Κομισιόν, ο συνολικός όγκος μη εξυπηρετούμενων δανείων σε όλη την Ευρωπαϊκή Ένωση παραμένει στα 820 δις. ευρώ, με τους δείκτες NPL να παρουσιάζουν μία μεγάλη γκάμα, από 0,6% έως 44,9%, και την αργή πρόοδο σε κάποιες χώρες – μέλη να παραμένουν εστία προβληματισμού.
Δομικά εμπόδια δυσκολεύουν την ταχύτερη μείωση των NPLs, ενώ οι διαδικασίες αναδιαρθρώσεων χρεών, αφερεγγυότητας και ίασης δανείων παραμένουν πολύ αργές και απρόβλεπτες, σε ορισμένες περιπτώσεις.
Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή διαπιστώνει ότι η δραστηριότητα στη δευτερογενή αγορά NPLs αυξάνεται σε κάποιες χώρες – μέλη, υποστηριζόμενη από δράσεις πολιτικής, αν και ακόμη η δραστηριότητα αυτή δεν είναι επαρκής για να υποστηρίξει τις προσπάθειες δομικής μείωσης των NPLs.
“H συνεχιζόμενη ανάπτυξη της δευτερογενούς αγοράς είναι ενθαρρυντική και αποκτά momentum σε ορισμένες χώρες, με τις τράπεζες να πωλούν μεγάλα χαρτοφυλάκια NPLs. To ενδιαφέρον από τους επενδυτές αυξάνεται, όπως επίσης και ο όγκος των συναλλαγών.
Προς την κατεύθυνση ενίσχυσης της αγοράς των NPLs, λειτουργικές πλατφόρμες συναλλαγών σε μη εξυπηρετούμενα δάνεια, θα μπορούσαν να ενισχύσουν τη ρευστότητα και την αποτελεσματικότητα της δευτερογενούς αγοράς NPLs στην Ευρώπη”, επισημαίνει.
Η ευρωπαϊκή πλατφόρμα NPLs
Στο Πλάνο Δράσης του Ιουλίου 2017, τα κράτη – μέλη προσκλήθηκαν από την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα, την Ευρωπαϊκή Τραπεζική Αρχή (ΕΒΑ) και την Ευρωπαϊκή Επιτροπή να εξετάσουν τη δημιουργία πλατφόρμας για την ενίσχυση της δευτερογενούς αγοράς NPLs. To σημερινό report της Ευρωπαϊκής Επιτροπής συνοδεύεται από το έγγραφο της ομάδας εργασίας των τριών φορέων (Κομισιόν συν ΕΚΤ και EBA), εξερευνώντας τη δυνατότητα ίδρυσης τέτοιας πλατφόρμας και πώς αυτή θα μπορούσε να λειτουργήσει.
Μία ευρωπαϊκή πλατφόρμα συναλλαγών σε NPLs θα ήταν μία ηλεκτρονική αγορά, όπου πωλητές NPLs και ενδιαφερόμενοι επενδυτές θα μπορούν να ανταλλάξουν πληροφόρηση και να κάνουν εμπορικές συναλλαγές.
Μία τέτοια πλατφόρμα έχει τη δυνατότητα να αντιμετωπίσει ορισμένες πηγές αποτυχίας στη δευτερογενή αγορά NPLs, όπως η ασυμμετρία πληροφόρησης μεταξύ πωλητών και αγοραστών, καθώς και τα υψηλά κόστη συναλλαγής.
Ως αποτέλεσμα, θα μπορούσε να βοηθήσει τις τράπεζες να αυξήσουν τις πωλήσεις NPLs αλλά και τα τρέχοντα τιμήματα, θα διευκόλυνε την πρόσβαση επενδυτών στην αγορά NPLs και θα επέτρεπε τελικώς στις τράπεζες, να διαθέσουν NPLs, καθαρίζοντας γρηγορότερα τους ισολογισμούς τους.
Σημειώνεται ότι αυτή η πλατφόρμα θα αποτελούσε ένα μόνιμο κανάλι “διοχέτευσης” NPLs, καθώς θα αφορούσε όχι μόνο τα υφιστάμενα, αλλά και τα μελλοντικά μη εξυπηρετούμενα δάνεια, αποτρέποντας τη συσσώρευση μεγάλων όγκων NPLs στο μέλλον. Με τον τρόπο αυτό, θα ήταν ένα βασικό εργαλείο που θα συνέβαλε σε μία διατηρήσιμη λύση για το πρόβλημα των NPLs στην Ευρώπη.
Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή κάλεσε επίσης σήμερα τους μετόχους της χρηματοπιστωτικής βιομηχανίας σε διάλογο για την έναρξη του σχεδίου πανευρωπαϊκών πλατφορμών για τα NPLs, ζητώντας τους, μέχρι την άνοιξη του 2019, να έχουν καταλήξει σε συγκεκριμένα standards για ευρωπαϊκές πλατφόρμες NPL. Μαζί με την ΕΚΤ και την ΕΒΑ, η Κομισιόν θα συνεχίσει να έχει βασικό ρόλο για τη διευκόλυνση της λήψης μέτρων που θα αναδείξουν το επείγον της δημιουργίας πανευρωπαϊκών πλατφορμών για τα NPLs.
Πακέτο μέτρων για τη φιλόδοξη μείωση των NPLs
Η Κομισιόν υιοθέτησε τον Μάρτιο 2018 ένα φιλόδοξο πακέτο μέτρων για τη μείωση των NPLs, το οποίο συνίσταται από τα εξής βασικά σημεία – κλειδιά:
1) Πρόταση για τροποποίηση του ισχύοντος κανονισμού κεφαλαιακών απαιτήσεων για τις τράπεζες (Capital Requirement Regulation, CRR), με καθορισμό ενιαίων ελάχιστων επιπέδων για τα κεφάλαια που θα πρέπει να παρακρατούν οι τράπεζες για την αντιμετώπιση ζημιών μελλοντικά λόγω μη εξυπηρετούμενων δανείων. Σε περίπτωση που μία τράπεζα δεν πληροί τα ελάχιστα αυτά επίπεδα κεφαλαίων, τότε θα εφαρμόζεται μείωση από τα ίδια κεφάλαιά της.
2) Πρόταση για Οδηγία που θα αφορά τους διαχειριστές απαιτήσεων, τους αγοραστές απαιτήσεων και την ανάκτηση ενεχύρων. Η Οδηγία αυτή θα έχει δύο στόχους:
α) την παροχή πιο αποτελεσματικής αξίας ανακτήσεων ενεχύρων από δάνεια με εξασφαλίσεις, διευκολύνοντας έναν εξωδικαστικό καταναγκασμό ενεργοποίησης ενεχύρων δανείων. Σημειώνεται ότι αυτό θα αφορά αποκλειστικά τα “κόκκινα” επιχειρηματικά δάνεια και αποκλείονται τα καταναλωτικά.
β) την άρση εμποδίων για τις εταιρίες διαχείρισης απαιτήσεων και τη μεταβίβαση NPLs από τις τράπεζες σε τρίτους σε όλη την Ε.Ε. Η προστασία των καταναλωτών είναι εξασφαλισμένη με νομικές δικλίδες ασφαλείας και κανόνες διαφάνειας, έτσι ώστε η μεταβίβαση δανείων να μην επηρεάζει τα δικαιώματα και τα συμφέροντα των δανειοληπτών.
3) Τεχνική καθοδήγηση για το πώς να στηθούν εθνικά σχήματα διαχείρισης ενεργητικού (Asset Management Companies, AMCs) σε συμμόρφωση με τους ευρωπαϊκούς κανόνες περί κρατικών ενισχύσεων (State aid rules).
Το νομοθετικό σκέλος αυτού του πακέτου μέτρων βρίσκεται αυτή τη στιγμή υπό συζήτηση στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο. Το Συμβούλιο έχει συμφωνήσει και η Κομισιόν αναμένει ανάλογη συμφωνία και από το Κοινοβούλιο προκειμένου η τελική συμφωνία να έχει δομηθεί πριν από τη λήξη της τρέχουσα νομοθετικής περιόδου.
