Σημαντικός αναμένεται να είναι ο αριθμός όσων στην τελική φάση κτηματογράφησης σπεύσουν να κατοχυρώσουν τα δικαιώματά τους μέσω χρησικτησίας. Αυτό υποστηρίζει η «Ελληνικό Κτηματολόγιο», βασιζόμενη στην εμπειρία της κτηματογράφησης περιοχών ιδιαίτερα της νότιας και νησιωτικής Ελλάδας. Σύμφωνα με τα στοιχεία που έδωσε στη δημοσιότητα την προηγούμενη εβδομάδα η «Ελληνικό Κτηματολόγιο», τα 10,3 εκατ. από τα 16,5 δικαιώματα ιδιοκτησίας που εκτιμάται ότι θα συλλεγούν στη νέα και τελική φάση κτηματογράφησης είναι σε αγροτικές περιοχές. «Μέχρι σήμερα, όποιες αγροτικές περιοχές έχουμε κτηματογραφήσει στην Κρήτη, την Πελοπόννησο και σε νησιά είχαν πολύ υψηλά ποσοστά χρησικτησίας. Στην Κεντρική και Βόρεια Ελλάδα, αντίθετα, υπάρχουν πολλές διανομές και αναδασμοί, επομένως είχαν κάποτε συνταχθεί κτηματολογικοί πίνακες», εξηγεί η Ελεονόρα Ανδρεδάκη, προϊσταμένη της νομικής διεύθυνσης της «Ελληνικό Κτηματολόγιο».
Τι πρέπει, λοιπόν, να κάνουν οι πολίτες αγροτικών περιοχών που δεν διαθέτουν τίτλους; Κατ’ αρχάς, η ύπαρξη τοπογραφικού διαγράμματος είναι υποχρεωτική για όσους θα επικαλεστούν χρησικτησία, επομένως οι ενδιαφερόμενοι πρέπει να απευθυνθούν άμεσα σε έναν τοπογράφο. «Από εκεί και έπειτα, για τη θεμελίωση έκτακτης χρησικτησίας ο πολίτης πρέπει να προσκομίσει οτιδήποτε μπορεί να αποδείξει τη νομή του ακινήτου για 20 χρόνια. Για παράδειγμα, τη δήλωσή του στο Ε9, υποθήκες ή βάρη, έγγραφα χορήγησης επιδότησης, αποδείξεις οργανισμών κοινής ωφελείας κ.λπ.». Στο κτηματολόγιο γίνεται, επίσης, δεκτή ως αποδεικτικό έγγραφο η πράξη αναγνώρισης των ορίων των όμορων οικοπέδων (όπου οι ιδιοκτήτες των οικοπέδων που γειτνιάζουν αναγνωρίζουν τον πολίτη ως ιδιοκτήτη του διπλανού χώρου). Τέλος, όπως ισχύει γενικώς, ο ενδιαφερόμενος μπορεί να προσκομίσει ένορκη βεβαίωση (συντάσσεται με δύο μάρτυρες στο ειρηνοδικείο ή στον συμβολαιογράφο).
Η «Ελληνικό Κτηματολόγιο» υποστηρίζει ότι υπάρχουν ασφαλιστικές δικλίδες ώστε να μην εκμεταλλευθούν επιτήδειοι την ευκαιρία για να καρπωθούν γη που θεωρούν εγκαταλελειμμένη. «Υπάρχει μηχανισμός για να εντοπίζονται οι απόπειρες καταπάτησης», λέει η κ. Ανδρεδάκη. «Για παράδειγμα, από τη στιγμή που θα γίνει η ανάρτηση του κτηματολογικού πίνακα δεν μπορεί να δηλωθεί ένα “αγνώστου ιδιοκτήτη” οικόπεδο με χρησικτησία, παρά μόνο αν αυτό κοινοποιηθεί πρώτα στο ελληνικό Δημόσιο. Επίσης, αν κάποιος κατά την ανάρτηση διαπιστώσει ότι ένας τρίτος προσπαθεί να καρπωθεί την ιδιοκτησία του μέσω χρησικτησίας, μπορεί να υποβάλει ένσταση για να τον σταματήσει. Αν η χρησικτησία κατοχυρωθεί, τότε θα πρέπει να απευθυνθεί στα δικαστήρια. Γενικώς ο κανόνας είναι ο εξής: η διαδικασία κτηματογράφησης δεν πλήττει τους κανόνες ουσιαστικού δικαίου. Η χρησικτησία είναι μια διαδικασία που καθορίζεται από τον αστικό κώδικα. Απλώς η διαφορά είναι ότι μέσω της κτηματογράφησης θα ξεκαθαρίσουν ιδιοκτησιακά και όλες εκείνες οι περιοχές που δεν θα “εμφανίζονταν” αν απλά ψηφιοποιούσαμε τα βιβλία των υποθηκοφυλακείων».
