Η εξαγγελία αποχώρησης της Α. Μέρκελ από την ηγεσία του CDU, φαίνεται πως δεν έχει ανακόψει τις διορθωτικές κινήσεις στην ευρωπαϊκή αρχιτεκτονική με τις πρώτες αποφάσεις να δρομολογούνται τον Δεκέμβριο.
Σύμφωνα με ασφαλείς πληροφορίες του Capital.gr το βασικό στοιχείο μέσα από το οποίο ο ESM θα αποκτήσει μεγαλύτερο εύρος παρέμβασης έχει να κάνει με δύο παρεμβάσεις:
Θα διατηρηθεί, παρά τις περί του αντιθέτου προθέσεις, ο χαρακτήρας του σαν διακρατικής ευθύνης όργανο και δεν θα ενταχθεί στο ευρωπαϊκό κανονιστικό πλαίσιο (νομοθετικό πλαίσιο ΕΕ).
Για να παρακαμφθεί η δυσκολία παρέμβασης που θα απαιτούσε την κάθε φορά συμφωνία των χωρών μελών, γεγονός χρονοβόρο και κατά συνέπεια επικίνδυνο, θα υιοθετηθεί ένα καθεστώς λειτουργίας, στο πλαίσιο του οποίου κάθε χρόνο η διοίκηση του Ταμείου θα παίρνει την άδεια παρέμβασης όπου χρειασθεί για δώδεκα μήνες, χωρίς να χρειασθεί η έγκριση των χωρών μελών ή των κοινοβουλίων, αλλά μέσα σε προκαθορισμένα όρια οικονομικών μεγεθών και προϋποθέσεων. Η άδεια αυτή θα ανανεώνεται ετησίως.
Με τον τρόπο αυτό διατηρείται ο “εθνικός” έλεγχος στο Ταμείο από τα κράτη μέλη, αλλά ταυτόχρονα αποκτά την ευελιξία να μπορεί να παρεμβαίνει με ταχύτητα όπου και αν χρειασθεί για να ανακόπτει κινδύνους.
Απέναντι στην πρόταση αυτή που κατ’ αρχήν έχει – ανεπισήμως – την υποστήριξη της Γερμανίας και της Γαλλίας, δέκα μικρότερες και “βόρειες” χώρες ζητούν να αυξηθούν σε πολύ υψηλό βαθμό οι δημοσιονομικές προϋποθέσεις ελέγχου επί των οικονομιών που θα χρειασθούν “βοήθεια” από τον ESM…
Παράλληλα παραμένει στο τραπέζι προς συζήτηση μεν, αλλά κυρίως σαν μέσο πίεσης, η πρόταση του Βερολίνου για την αυτόματη αναδιάρθρωση του χρέους. Η πρόταση υποστηρίζει ότι, εάν μία χώρα προσεγγίζει σε σημείο απειλής χρεοστασίου θα πρέπει να μπαίνει αυτόματα σε διαδικασία αναδιάρθρωσης του χρέους της με “κόστος” του ιδιωτικού τομέα, ήτοι με διαγραφή χρέους εις βάρος των ιδιωτών δανειστών της.
Η πρόταση αυτή έχει συναντήσει μεγάλες αντιδράσεις από το τραπεζικό σύστημα, αλλά και από μία σειρά κεντρικών τραπεζών, καθώς και μόνο η “νομιμοποίησή” της ως προοπτική, θα καταδίκαζε στα μάτια των αγορών κάθε χώρα που θα πλησίαζε σε κατάσταση ανάγκης, καθώς οι αγορές θα έσπευδαν να προεξοφλήσουν την αναδιάρθρωση με μαζική απόσυρση κεφαλαίων. Με αποτέλεσμα να επισπεύσουν το χρεοστάσιο, ακόμα και εκεί που αυτό θα μπορούσε να αποφευχθεί…
Σε κάθε περίπτωση οι αλλαγές στον ρόλο του ESM έρχονται να παρακάμψουν αυτούς τους κινδύνους και να διαμορφώσουν έναν διάδρομο “λύσεων” που αναδεικνύουν τον ESM σε καταλύτη για την ασφάλεια του δημόσιου χρέους.
Το θέμα αφορά άμεσα την Ελλάδα, καθώς εκκρεμεί η απόφαση του Eurogroup, σύμφωνα με την οποία το 2032 – εάν και εφ’ όσον χρειασθεί – θα επανεξετασθεί το θέμα της ελάφρυνσής του, μέσα από τα όρια των μελλοντικών δυνατοτήτων του ESM.
