Οριακή αύξηση φορολογικών βαρών λόγω αύξησης εισοδημάτων και μέτρα ελάφρυνσης για το 2019
«Σφικτός» και ισορροπημένος όσον αφορά το σκέλος των εσόδων, στο πλαίσιο των δημοσιονομικών αναγκών και των δεσμεύσεων που έχουν υιοθετηθεί, είναι ο νέος κρατικός προϋπολογισμός του 2019.
Ο πρώτος μεταμνημονιακός προϋπολογισμός δεν περιλαμβάνει σημαντική αύξηση των φορολογικών βαρών, με δεδομένο ότι τα φυσικά πρόσωπα θα κληθούν να πληρώσουν για φόρο εισοδήματος επιπλέον 82 εκατ. ευρώ και τα νομικά 136 εκατ. ευρώ, λόγω αύξησης εισοδημάτων και κερδών αντίστοιχα, ενώ ταυτόχρονα για πρώτη φορά έπειτα από οκτώ χρόνια σκληρής λιτότητας περιλαμβάνονται και μέτρα ελάφρυνσης.
Θα πρέπει ωστόσο να αναφερθεί ότι τα συνολικά φορολογικά έσοδα, τόσο για το τρέχον έτος όσο και για το επόμενο, είναι αρκετά αυξημένα σε σχέση πάντα με τους στόχους του Μεσοπρόθεσμου Προγράμματος, αφού για το 2018 η διαφορά ανέρχεται στο 1,1 δισ. ευρώ και συγκεκριμένα στα 51,250 δισ. ευρώ από 50,168 δισ. ευρώ που είναι ο στόχος, ενώ το 2019 φθάνει στα 935 εκατ. ευρώ αφού υπολογίζονται σε 51,127 δισ. ευρώ από τα 50,192 δισ. ευρώ του στόχου.
Τα μεγέθη του 2019
Θα πρέπει να αναφερθεί ότι τα καθαρά έσοδα του κρατικού προϋπολογισμού, σε δημοσιονομική βάση, μετά την αφαίρεση των επιστροφών φόρων, προβλέπεται να διαμορφωθούν στα 53,806 δισ. ευρώ, παρουσιάζοντας αύξηση κατά 391 εκατ. ευρώ ή 0,7% έναντι του στόχου του ΜΠΔΣ 2019-2022.
Σε ταμειακή βάση τα ανωτέρω έσοδα προβλέπονται στα 53,022 δισ. ευρώ, αυξημένα κατά 435 εκατ. ευρώ ή 0,8% έναντι του στόχου του ΜΠΔΣ 2019-2022.
Επισημαίνεται μάλιστα ότι η προαναφερθείσα αύξηση προβλέπεται να πραγματοποιηθεί, παρά τη σημαντική άνοδο των επιστροφών φόρων κατά 633 εκατ. ευρώ.
– Φόρος εισοδήματος: Το επόμενο έτος αναμένεται να εισπραχθούν έσοδα ύψους 16,796 δισ. ευρώ, παρουσιάζοντας αύξηση κατά 298 εκατ. ευρώ ή 1,8% έναντι του στόχου. Ειδικότερα:
α. Ο φόρος εισοδήματος φυσικών προσώπων προβλέπεται να διαμορφωθεί στα 11,070 δισ. ευρώ, αυξημένος κατά 211 εκατ. ευρώ έναντι του στόχου, ως αποτέλεσμα της δευτερογενούς επίδρασης των συνταξιοδοτικών παρεμβάσεων. Επισημαίνεται πάντως ότι οι εισπράξεις από τον φόρο εισοδήματος θα είναι αυξημένες σε σχέση με φέτος, οπότε και αναμένεται να κλείσουν στα 10.988 δισ. ευρώ, κατά 82 εκατ. ευρώ.
β. Ο φόρος εισοδήματος νομικών προσώπων προβλέπεται να παρουσιάσει αύξηση κατά 162 εκατ. ευρώ σε σχέση με τον στόχο και να διαμορφωθεί στα 4,420 δισ. ευρώ. Σε σχέση πάντως με τον φετινό στόχο, που αναμένεται να ανέλθει στα 4,284 δισ. ευρώ, ο εν λόγω φόρος θα είναι αυξημένος κατά 136 εκατ. ευρώ.
– Τακτικοί φόροι ακίνητης περιουσίας: Από τους τακτικούς φόρους ακίνητης περιουσίας αναμένεται να εισπραχθούν έσοδα ύψους 2,801 δισ. ευρώ, μειωμένα κατά 215 εκατ. ευρώ έναντι του στόχου του ΜΠΔΣ 2019-2022, λόγω της εφαρμογής της δημοσιονομικής παρέμβασης μείωσης του ΕΝΦΙΑ έτους 2019 κατά 10% μεσοσταθμικά ή 260 εκατ. ευρώ.
– Φόροι κεφαλαίου: Οι φόροι κεφαλαίου προβλέπεται να ανέλθουν σε 159 εκατ. ευρώ, αυξημένοι κατά 8 εκατ. ευρώ έναντι του στόχου του ΜΠΔΣ 2019-2022.
– Φόροι επί αγαθών και υπηρεσιών: Από φόρους επί αγαθών και υπηρεσιών προβλέπεται ότι θα εισπραχθούν έσοδα ύψους 27,559 δισ. ευρώ, αυξημένα κατά 682 εκατ. ευρώ ή 2,5% έναντι του στόχου του ΜΠΔΣ 2019-2022. Ειδικότερα:
α. Τα έσοδα από ΦΠΑ αναμένεται να ανέλθουν στα 17,210 δισ. ευρώ, αυξημένα κατά 565 εκατ. ευρώ έναντι του στόχου του ΜΠΔΣ 2019-2022.
β. Οι φόροι κατανάλωσης προβλέπονται στα 7,381 δισ. ευρώ και είναι μειωμένοι κατά 51 εκατ. ευρώ έναντι του στόχου του ΜΠΔΣ 2019-2022.
– Φόροι και δασμοί επί εισαγωγών: Από φόρους και δασμούς επί εισαγωγών προβλέπονται έσοδα 237 εκατ. , αυξημένα κατά 15 εκατ. έναντι του στόχου του ΜΠΔΣ 2019-2022.
– Επιστροφές φόρων: Οι επιστροφές αχρεωστήτως εισπραχθέντων εσόδων προβλέπεται να διαμορφωθούν στα 4,818 δισ. ευρώ, αυξημένες κατά 633 εκατ. ευρώ ή 15,1% έναντι των προβλέψεων του ΜΠΔΣ 2019-2022.
Παρεμβάσεις και μειώσεις
Σε κάθε περίπτωση η αλλαγή του μίγματος δημοσιονομικής πολιτικής για το 2019 θα υλοποιηθεί μέσω των εξής παρεμβάσεων:
- Μείωση ΕΝΦΙΑ: Το μέτρο συνίσταται στη μείωση του ΕΝΦΙΑ κατά 10% μεσοσταθμικά, ενώ το μέτρο θα κοστίσει συνολικά στον προϋπολογισμό ποσό ύψους 260 εκατ. ευρώ.
- Μείωση φόρου εισοδήματος νομικών προσώπων: Το μέτρο συνίσταται στη σταδιακή μείωση του συντελεστή φορολόγησης από 29% σε 25% σε ορίζοντα τετραετίας και θα έχει δημοσιονομική επίπτωση από το 2020 και εφεξής. Η μείωση θα είναι 1% κατ’ έτος.
- Μείωση φορολογίας διανεμόμενων κερδών: Το μέτρο αναφέρεται στη μείωση του φορολογικού συντελεστή επί των διανεμόμενων κερδών κατά 5 ποσοστιαίες μονάδες, από το 15% στο 10%, και θα έχει δημοσιονομική επίπτωση από το 2020 και εφεξής.