Μετά τις πρόσφατες τροποποιήσεις – Οι αλλαγές στα έκτακτα μέτρα για την αποσυμφόρηση των φυλακών
Με το άρθρο 14 του νέου νόμου 4571/2018 τροποποιήθηκε το άρθρο 110Α του Ποινικού Κώδικα σχετικά με την από λυση υπό όρο για λόγους υγείας, ενώ με το άρθρο 13 του ίδιου Νόμου δόθηκε παράταση, με αυστηρότερους όρους, στα έκτακτα μέτρα για την αποσυμφόρηση των φυλακών του νόμου 4489/2017.
Τι αλλάζει στο άρθρο 110Α για την απόλυση υπό όρο για λόγους υγείας
Σύμφωνα με τη σχετική αιτιολογική έκθεση, η τροποποίηση έχει ως στόχο την εξειδίκευση του διαδικαστικού πλαισίου για την υπό όρο απόλυση κατ’ άρθρο 110Α Π.Κ. και την ενίσχυση της δικονομικής αρχής της ηθικής – ελεύθερης απόδειξης του δικαστή.
Διαμορφώνεται για το σκοπό αυτό ένα ειδικότερο διαδικαστικό πλαίσιο, με το οποίο τίθενται όροι διασφάλισης ότι η δικαστική κρίση θα μπορεί:
α) να στηρίζεται σε περισσότερα στοιχεία όσον αφορά την διαπίστωση της αναπηρίας του αιτούντος, δοθέντος ότε εκτός από το πιστοποιητικό από ΚΕΠΑ θα δύναται ο εισαγγελέας να ζητήσει και την διενέργεια πραγματογνωμοσύνης και
β) να παρακολουθεί τυχόν αστοχίες ή παράνομες ενέργειες σχετικά με την πιστοποίηση της αναπηρίας, όταν αυτή έχει στηριχθεί σε ψευδή στοιχειά ή πλαστά έγγραφα, και ακολούθως, να δύναται να λάβει χώρα ανάκληση της απόλυσης. Με τις προτεινόμενες διατάξεις ενισχύεται η σχέση της δικαστικής κρίσης με την υγεία του αιτούντος και του υπό όρο απολυθέντος και διατηρείται σε συνεχή αντιστοιχία με αυτή, στοιχείο που αναβαθμίζει το ρόλο του δικαστή σε αυτές τις περιπτώσεις, ο οποίος θωρακίζεται ακόμη περισσότερο ως προς την εφαρμογή της δικονομικής αρχής της ηθικής – ελεύθερης απόδειξης στην ποινική δίκη.
Παράλληλα, διασφαλίζεται η δημόσια τάξη και ασφάλεια του κοινωνικού συνόλου, το οποίο προστατεύεται πλέον αποτελεσματικά από τυχόν έκνομες ενέργειες σχετικά με την υπό όρο απόλυση κρατουμένων που εμπίπτουν στο άρθρο 110Α Π.Κ, ακόμη και στις περιπτώσεις που έχούν παρέλθει οι νόμιμες προθεσμίες για την άσκηση των ένδικων μέσων της έφεσης και της αναίρεσης.
Οι αλλαγές στο άρθρο 110Α
1. Το δεύτερο εδάφιο της παρ. 4 του άρθρου 110Α του Ποινικού Κώδικα αντικαθίσταται ως εξής:
«Ο εισαγγελέας, μετά την υποβολή της αίτησης, διατάσσει ειδική πραγματογνωμοσύνη για τη διακρίβωση των προϋποθέσεων των προηγούμενων παραγράφων και την πιστοποίηση του ποσοστού αναπηρίας, ιδίως εφόσον αυτό (αντί για “αν αυτό”) δεν έχει βεβαιωθεί από το Κέντρο Πιστοποίησης Αναπηρίας (ΚΕ.Π.Α.).».
2. Μετά την παράγραφο 8 του άρθρου 110Α του Ποινικού Κώδικα προστίθεται παράγραφος 9, ως εξής:
«9. Το δικαστικό συμβούλιο που χορήγησε την υπό όρο απόλυση μπορεί να την ανακαλέσει οποτεδήποτε, μετά από πρόταση του αρμόδιου εισαγγελέα, αν η απόλυση στηρίχθηκε σε ψευδή στοιχεία ή πλαστό έγγραφο. Για την κρίση του δικαστικού συμβουλίου δεν απαιτείται προηγούμενη καταδίκη ορισμένου προσώπου ή άσκηση ποινικής δίωξης.».
3. Η παράγραφος 9 του άρθρου 110Α του Ποινικού Κώδικα, όπως αυτή προστέθηκε με την παράγραφο 2 του παρόντος άρθρου, καταλαμβάνει και τις περιπτώσεις υπό όρο απολύσεων που έχουν ήδη χορηγηθεί κατά τη δημοσίευση του παρόντος νόμου (σ.σ. 30/10/2018).
Δείτε το άρθρο 110Α του Ποινικού Κώδικα, όπως τροποποιήθηκε και ισχύει, εδώ.
Παράταση στα “Έκτακτα μέτρα για την αποσυμφόρηση των καταστημάτων κράτησης”
Με το άρθρο 13 του Ν. 4571/2018 τροποποιούνται οι διατάξεις σχετικά με τα έκτακτα μέτρα για την αποσυμφόρηση των καταστημάτων κράτησης.
Σύμφωνα με την αιτιολογική έκθεση, με τιςνέες ρυθμίσεις επιδιώκεται η διατήρηση εντός των σωφρονιστικών καταστημάτων συνθηκών διαβίωσης που αποτρέπουν τον υπέρμετρο συνωστισμό και εξασφαλίζουν τους αναγκαίους όρους για την εύρυθμη λειτουργία του σωφρονιστικού συστήματος, την υλοποίηση των σημαντικών πρωτοβουλιών που έχουν αναληφθεί για την αντιμετώπιση των δομικών προβλημάτων του σωφρονιστικού συστήματος και την τήρηση των διεθνών κανόνων προστασίας των ανθρωπίνων δικαιωμάτων.
Όπως σημειώνει το Υπουργείο Δικαιοσύνης, εισάγονται αυστηρότεροι όροι για την περίπτωση τέλεσης αδικήματος μετά την αποφυλάκιση, καθώς αν ο απολυθείς τελέσει αδίκημα και τιμωρηθεί με ποινή ενός έτους στα χρόνια που αντιστοιχούν στο υπόλοιπο της ποινής και κατ’ ελάχιστον τρία, θα εκτίεται αθροιστικά όλο το υπόλοιπο της αρχικής ποινής.
Για ορισμένα, ωστόσο, αδικήματα ιδιαίτερης απαξίας και υψηλής επικινδυνότητας για την έννομη τάξη και την ασφάλεια του κοινωνικού συνόλου (π.χ. ανθρωποκτονία, βιασμό, ληστεία, σωματεμπορία, αποπλάνηση κλπ) διατηρείται η εξαίρεση εφαρμογής των διατάξεων αυτών ή ορίζεται ότι είναι δυνατή η κατ’ οίκον έκτιση με ηλεκτρονική επιτήρηση.
Δείτε το άρθρο 43 του Ν. 4489/2017, όπως τροποποιήθηκε και ισχύει, εδώ και το άρθρο 14 του Ν. 4322/2015 εδώ.