Θα δημιουργηθεί bad bank με «προίκα» από τις τράπεζες tax credits αξίας 8 δισ. Η δυνατότητα μόχλευσης για άντληση περίπου 20 δισ. και η αγορά «κόκκινων» δανείων έως 42 δισ. ευρώ. Παρουσιάζεται στις τράπεζες το σχέδιο. Τα καίρια ερωτήματα.
Μια παραλλαγή του σχεδίου παροχής κρατικής εγγύησης στις τιτλοποιήσεις «κόκκινων» δανείων έχει επεξεργαστεί και παρουσιάσει σε SSM, κυβέρνηση και DG Comp η Τράπεζα της Ελλάδος, επιδιώκοντας να βοηθήσει τις τράπεζες να μειώσουν τα μη εξυπηρετούμενα δάνειά τους και τις οριστικές αναβαλλόμενες φορολογικές τους απαιτήσεις ως 50%.
Η βασική ιδέα του προτεινόμενου μηχανισμού, σύμφωνα με επιβεβαιωμένες πληροφορίες, είναι η χρήση ως μέσου εγγύησης για τιτλοποιήσεις «κόκκινων» δανείων των υφιστάμενων οριστικών και εκκαθαρισμένων αναβαλλόμενων φορολογικών απαιτήσεων (Deferred Tax Credits), αντί να παρασχεθούν κρατικές εγγυήσεις, όπως προβλέπει η πρόταση, που επεξεργάστηκε για το ΤΧΣ η Blackrock.
Με βάση το σχέδιο, οι τράπεζες θα εισφέρουν σε εταιρεία ειδικού σκοπού (SPV) ως το 50% των tax credits. Δηλαδή, φορολογικές απαιτήσεις έναντι του Δημοσίου, ονομαστικής αξίας έως περίπου 8 δισ. ευρώ, οι οποίες προσμετρώνται στα εποπτικά κεφάλαια.
Θα ακολουθήσει μόχλευση των κεφαλαίων, που θα πάρει «προίκα» το SPV, μέσω έκδοσης ομολόγων. Στόχος θα είναι να συγκεντρωθούν περί τα 20 δισ. ευρώ, ώστε εν συνεχεία το SPV να αγοράσει από τις τράπεζες μη εξυπηρετούμενα δάνεια, αθροιστικού ύψους ως 42 δισ. ευρώ. Έτσι θα δημιουργηθεί από το… παράθυρο πρακτικά μια bad bank, η οποία, όμως, θα λειτουργεί υπό την πίεση της αγοράς.
Τα τοκομερίδια των ομολόγων προβλέπεται να καλύπτονται από τις εισπράξεις ανάκτησης, που θα έχει η bad bank από τη διαχείριση του χαρτοφυλακίου «κόκκινων» δανείων. Αν οι εισπράξεις δεν επαρκούν και εμφανίζει ζημίες, θα μπορεί να πουλά εκκαθαρισμένες φορολογικές απαιτήσεις σε τρίτους, που έχουν τη δυνατότητα να συμψηφίσουν την απαίτηση με κέρδη χρήσης.
Έτσι, το DTC μετατρέπεται σε μέσο εγγύησης, που επιτρέπει στον μεν δανειστή του SPV να τιμολογήσει χαμηλότερο κίνδυνο, στο δε SPV να αγοράσει μη εξυπηρετούμενα δάνεια από τις τράπεζες σε τιμή που δεν θα συνεπάγεται για τις τελευταίες την εγγραφή σημαντικής ζημίας από τη συναλλαγή. Επιπρόσθετα, δεν υπάρχει κίνδυνος να θεωρηθεί η μεταβίβαση του DTC κρατική ενίσχυση από την DG Comp, καθώς έχει εγγραφεί ως υποχρέωση του Δημοσίου, με βάση το νόμο Χαρδούβελη.
Τα καίρια ερωτήματα
Τα παραπάνω στοιχεία έχουν μεν επιβεβαιωθεί, με δεδομένο, όμως, ότι προς το παρόν οι διαρροές είναι αποσπασματικές, υπάρχουν πλήθος καίριων ερωτημάτων για το πώς θα λειτουργεί ο μηχανισμός.
Για παράδειγμα, σε τι τιμή θα πωληθούν τα μη εξυπηρετούμενα δάνεια στο SPV; Στην τιμή της λογιστικής αξίας (μετά από προβλέψεις) που έχουν οι τράπεζες ή σε χαμηλότερη, υπολογίζοντας και τα κόστη ανάκτησης – διαχείρισης του χαρτοφυλακίου;
Αν τα δάνεια πωληθούν σε τιμή χαμηλότερη της λογιστικής αξίας και αυτό οδηγήσει στην εμφάνιση ζημίας σε μια οικονομική χρήση, θα ενεργοποιηθεί η εγγύηση του Δημοσίου που προβλέπει ο νόμος Χαρδούβελη και επομένως αύξηση κεφαλαίου υπέρ του Δημοσίου ή το σχέδιο προβλέπει, όπως αποκάλυψε η στήλη Χαμαιλέων, την αναστολή για ένα-δύο χρόνια της παραπάνω διάταξης;
Ακόμη και αν οι τράπεζες πωλήσουν τα δάνεια χωρίς ζημία, η απώλεια του DTC από τα εποπτικά τους κεφάλαια θα αντισταθμιστεί εν μέρει μόνο από τη μείωση του σταθμισμένου σε κίνδυνο ενεργητικού. Οι πρώτες ασκήσεις, βασισμένες στις αποσπασματικές διαρροές, δείχνουν ότι ο δείκτης Common Equity Tier I θα υποχωρήσει σημαντικά. Θα υπάρξει πρόνοια στο σχέδιο, ώστε να μη συμβεί εφάπαξ κάτι τέτοιο ή οι τράπεζες θα οδηγηθούν σε αυξήσεις με προίκα το story της ολικής εξυγίανσης των χαρτοφυλακίων τους;
Οι τράπεζες έχουν μια πρώτη προφορική ενημέρωση για το σχέδιο, το οποίο θα τους παρουσιαστεί προς τα τέλη της εβδομάδας, ενώ η δημοσιοποίησή του αναμένεται να γίνει με την έκθεση χρηματοπιστωτικής σταθερότητας της TτΕ στις 22 Νοεμβρίου.
Χρήστος Κίτσιος
