Σε συνέχεια του υπ’ αριθμ. Γ23/7/19.12.2017 εγγράφου του ΕΦΚΑ με το οποίο διαβιβάζεται το υπ’ αριθμ. 609/6.11.2017 έγγραφο της Περιφερειακής Δ/νσης Παροχών Ναυτικών, που αφορά στην εφαρμογή διατάξεων διαδοχικής ασφάλισης, με την εγκύκλιο Φ.1500/Δ17/61562/181/2018 του Υπ. Εργασίας γίνονται γνωστά τα ακόλουθα:
→ Σχετικά με την εφαρμογή του άρθρου 69 του ν. 2084/1992, δηλαδή το όριο ηλικίας του ασφαλισμένου κατά τη συμπλήρωση του οποίου επιβαρύνονται οι συμμετέχοντες πρώην φορείς με τη δαπάνη συνταξιοδότησης [στο όριο ηλικίας του ΚΒΑΕ του πρώην ΙΚΑ-ΕΤΑΜ (62ο) ή στο όριο ηλικίας πλήρους συνταξιοδότησης του συμμετέχοντα φορέα (στην πλειοψηφία των περιπτώσεων στο 67ο)], σας γνωρίζουμε ότι συμφωνούμε με τα αναγραφόμενα στο Γ23/7/19.12.2017 έγγραφο.
→ Σχετικά με το όριο ηλικίας που θεμελιώνεται συνταξιοδοτικό δικαίωμα με τις προϋποθέσεις του πρώην ΝΑΤ, στις περιπτώσεις διαδοχικής ασφάλισης, γίνονται γνωστά τα ακόλουθα:
Σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 14 του π.δ. 913/1978 «περιπτώσεις συνταξιοδοτήσεως ναυτικών και οικογενειών αυτών» όπως έχουν τροποποιηθεί και ισχύουν, χορηγείται σύνταξη γήρατος σε ναυτικό, εφόσον συντρέχουν οι εξής προϋποθέσεις:
α) ηλικία τουλάχιστον 52 ετών
β) συνθετική ναυτική υπηρεσία τουλάχιστον 15 ετών και
γ) τα έτη συνθετικής ναυτικής υπηρεσίας του προστιθέμενα στα έτη της ηλικίας του να δίδουν κατ’ ελάχιστο όριο τον αριθμό 72.
Περαιτέρω, σύμφωνα με τις διατάξεις της παρ. 2 του άρθρου 2 του ν. 1711/1987 «συνταξιοδοτικά θέματα», όπως έχει τροποποιηθεί και ισχύει, επί διαδοχικής ασφάλισης πρέπει να έχει συμπληρώσει ο διαδοχικά ασφαλισμένος, μαζί με την υπηρεσία του πάνω σε
πλοία και το χρόνο ασφάλισης σε άλλους φορείς, 20ετή τουλάχιστον συνθετική ναυτική υπηρεσία. Σύμφωνα με το τελευταίο εδάφιο της παρ. 2, τα παραπάνω (20 έτη) δεν ισχύουν για τους ναυτικούς που έχουν συμπληρώσει συνθετική ναυτική υπηρεσία στο Ν.Α.Τ. 15 ετών μόνο με ναυτική υπηρεσία, έστω και αν έχουν και χρόνο ασφάλισης σε άλλους φορείς.
Επί των δύο ανωτέρω διατάξεων διευκρινίζονται τα εξής:
Οι σωρευτικές προϋποθέσεις του άρθρου 14 του π.δ. 913/1978 περί κατ’ ελάχιστον 52ου έτους της ηλικίας, καθώς και περί αθροίσματος των ετών ασφάλισης και της ηλικίας να δίδουν τον αριθμό 72, ισχύουν και για τις δύο ανωτέρω περιπτώσεις, τόσο της αυτοτελούς συνταξιοδότησης (15 έτη ασφάλισης) όσο και της διαδοχικής ασφάλισης (20 έτη ασφάλισης).
Τούτου δοθέντος, και στις δύο ανωτέρω περιπτώσεις, η προϋπόθεση του αθροίσματος εμπεριέχει την έννοια της διαβάθμισης των ορίων και των μεταξύ τους συνδυασμών, δηλαδή, ο ασφαλισμένος λαμβάνει σύνταξη από τον ΕΦΚΑ με τις προϋποθέσεις του πρώην ΝΑΤ εφόσον είναι τουλάχιστον 52 ετών, ήτοι από 52 ετών και άνω, αρκεί τα έτη ασφάλισής του, με ελάχιστα είτε τα 15 είτε τα 20, προστιθέμενα στην ηλικία του να δίδουν τον αριθμό 72 και άνω.
Επί του τελευταίου εδαφίου της παρ. 2 του άρθρου 2 του ν. 1711/1987, διευκρινίζουμε ότι κατά τη ρητή διατύπωση αυτού, το γεγονός ότι ο ασφαλισμένος έχει διαδοχική ασφάλιση δεν σημαίνει ότι θα εξεταστεί αν έχει συμπληρώσει μόνο την 20ετία. Έτσι, αν ένας ασφαλισμένος έχει διαδοχικό χρόνο ασφάλισης και έχει ζητήσει να εφαρμοστούν στην περίπτωσή του οι διατάξεις της διαδοχικής ασφάλισης, μόνο αν δεν συμπληρώνει την προϋπόθεση των 15 ετών με μόνο χρόνο του ΝΑΤ εξετάζεται η πλήρωση της προϋπόθεσης των 20 ετών.
Παράδειγμα 1: Στο παράδειγμα που τίθεται στο υπ’ αριθμ. 609/6.11.2017 έγγραφο της Περιφερειακής Δ/νσης Παροχών Ναυτικών, διαδοχικά ασφαλισμένος, 54 ετών, έχει πραγματοποιήσει τουλάχιστον 15 έτη ναυτικής υπηρεσίας στο πρώην ΝΑΤ και 3 έτη σε άλλο ενταχθέντα στον ΕΦΚΑ φορέα (15+3=18).
Εφόσον με τις διατάξεις της διαδοχικής ασφάλισης καθοριστεί ότι η σύνταξη θα χορηγηθεί με τις συνταξιοδοτικές προϋποθέσεις του πρώην ΝΑΤ, η σύνταξη θα χορηγηθεί στο 54 ο έτος, διότι:
– ο ασφαλισμένος είναι τουλάχιστον 52 ετών
– έχει τουλάχιστον 15 έτη ναυτικής υπηρεσίας
– το άθροισμα δίδει 54+18= 72.
Παράδειγμα 2: Έστω, διαδοχικά ασφαλισμένος, ετών 54, έχει πραγματοποιήσει 7 έτη ασφάλισης στο πρώην ΝΑΤ και 13 έτη ασφάλισης σε άλλο ενταχθέντα στον ΕΦΚΑ φορέα, θα συνταξιοδοτηθεί με τις προϋποθέσεις του πρώτου εδαφίου της παρ. 2 του άρθρου 2 του ν. 1711/1987 (20ετή συνθετική ναυτική υπηρεσία), γιατί δεν έχει 15 έτη πραγματική ναυτική υπηρεσία.
Εφόσον με τις διατάξεις της διαδοχικής ασφάλισης καθοριστεί ότι η σύνταξη θα χορηγηθεί με τις συνταξιοδοτικές προϋποθέσεις του πρώην ΝΑΤ, η σύνταξη θα χορηγηθεί στο 54 ο έτος, διότι:
– ο ασφαλισμένος είναι τουλάχιστον 52 ετών
– έχει τουλάχιστον 20 έτη διαδοχικό χρόνο ασφάλισης
– το άθροισμα δίδει 54+20=74 (άνω του αθροίσματος 72).
Παράδειγμα 3: Εάν διαδοχικά ασφαλισμένος, ετών 54, έχει πραγματοποιήσει 7 έτη ασφάλισης στο πρώην ΝΑΤ και 11 έτη ασφάλισης σε άλλο ενταχθέντα στον ΕΦΚΑ φορέα, ήτοι 18 διαδοχικά έτη ασφάλισης, δεν θα λάβει σύνταξη με τις συνταξιοδοτικές προϋποθέσεις του πρώην ΝΑΤ, διότι παρόλο που είναι τουλάχιστον 52 ετών και το άθροισμα δίδει 54+18=72, ο ασφαλισμένος δεν έχει τη θεμελιωτική προϋπόθεση των 15 ετών ναυτικής υπηρεσίας, ούτε αυτή των 20 ετών διαδοχικού συνολικού χρόνου ασφάλισης.
Παράδειγμα 4: Αν ο ασφαλισμένος είναι 51 ετών και έχει 21 έτη ναυτικής υπηρεσίας ή, 21 έτη διαδοχικού χρόνου ασφάλισης, δεν θα λάβει σύνταξη με τις προϋποθέσεις του πρώην ΝΑΤ καθώς, παρόλο που έχει πάνω από 15 έτη ναυτικής υπηρεσίας ή, πάνω από 20 έτη διαδοχικό χρόνο ασφάλισης, και το άθροισμα ετών ασφάλισης και ηλικίας δίνει τον αριθμό 72, δεν πληροί τη θεμελιωτική ελάχιστη προϋπόθεση του 52ου έτους της ηλικίας.
→ Σχετικά με τη συνταξιοδότηση λόγω αναπηρίας και θανάτου:
Σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 38 του ν. 1085/1980, προβλέπεται η πραγματοποίηση τουλάχιστον 15 ετών συνθετικής ναυτικής υπηρεσίας, τόσο για τους αυτοτελώς όσο και για τους διαδοχικά ασφαλισμένους.
Ως εκ τούτου, εξακολουθεί να ισχύει το υπ’ αριθμ. 280/251/16.1.1991 έγγραφο του πρώην ΝΑΤ.