Το άλλοτε «δεξί χέρι» του Μεξικανού βαρόνου των ναρκωτικών Χοακίν «Ελ Τσάπο» Γκουσμάν καταδικάστηκε να εκτίσει ποινή ισόβιας κάθειρξης στις ΗΠΑ, δήλωσε στο Γαλλικό Πρακτορείο δικαστική πηγή.
Ο Νταμάσο Λόπες-Νούνιες, 52 ετών, άλλοτε ανώτερος δημόσιος λειτουργός πριν μετατραπεί σε υπαρχηγό του καρτέλ Σιναλόα, καταδικάστηκε από ομοσπονδιακό δικαστήριο στην Αλεξάντρια (Βιρτζίνια, βορειοανατολικά).
Ο Λόπες-Νούνιες, γνωστός στον υπόκοσμο με το προσωνύμιο «El Licenciado» («Ο πτυχιούχος», διότι διαθέτει πανεπιστημιακά πτυχία), ομολόγησε την ενοχή του την 28η Σεπτεμβρίου στην κατηγορία της διακίνησης κοκαΐνης, αφού έκλεισε συμφωνία με τους εισαγγελείς.
Οι λεπτομέρειες της δίκης του παραμένουν πάντως σφραγισμένες, πιθανόν διότι συμφώνησε να συνεργαστεί με τις αμερικανικές αρχές στη δίωξη σε βάρος του «Ελ Τσάπο» («Ο κοντοπίθαρος», αναφορά στο μικρό δέμας του βαρόνου των ναρκωτικών), ο οποίος το τρέχον διάστημα δικάζεται στη Νέα Υόρκη.
Σε δύο περιπτώσεις, ο Νταμάσο Λόπες-Νούνιες βοήθησε το αφεντικό του καρτέλ Σιναλόα να αποδράσει από τις μεξικανικές φυλακές. Έγινε στο μεταξύ ένας από τους βασικούς συνεργάτες του, σε βαθμό που απέκτησε τη φιλοδοξία να τον διαδεχθεί στην ηγεσία της συμμορίας. Το καρτέλ Σιναλόα θεωρείται ένα από τα ισχυρότερα και βιαιότερα του κόσμου.
Συνδέεται με τη δολοφονία, τον Μάιο του 2017, του Χαβιέρ Βαλδές, επί σειρά ετών συνεργάτη του Γαλλικού Πρακτορείου, που είχε καλύψει τον πόλεμο ανάμεσα στον «Ελ Λισενσιάδο» και τους γιους του «Ελ Τσάπο» για τη διαδοχή.
Η Δικαιοσύνη των ΗΠΑ του άσκησε δίωξη τον Δεκέμβριο του 2016 για την παράνομη εισαγωγή στη χώρα «μεγάλων ποσοτήτων ναρκωτικών» ουσιών από το 2003 ως το 2016.
Λίγο καιρό μετά τη σύλληψή του στο Μεξικό, τον Μάιο του 2017, ανώτερος Μεξικανός δικαστικός είχε κρίνει πως ο Λόπες-Νούνιες πιθανόν αποτελούσε «μάρτυρα-κλειδί» στις έρευνες σε βάρος του «Ελ Τσάπο», λόγω της στενής τους συνεργασίας στο παρελθόν.
Το 2001 ο Λόπες-Νούνιες, τότε ακόμη υποδιευθυντής της φυλακής υψίστης ασφαλείας του Πουέντε Γκράντε, στο κεντρικό Μεξικό, είχε βοηθήσει τον Χοακίν Γκουσμάν να αποδράσει κρυμμένος μέσα σε έναν κάδο με άπλυτα.
Τα δεκατρία χρόνια που ακολούθησαν, ο «Ελ Τσάπο» εδραίωσε την ισχύ της αυτοκρατορίας του, πριν συλληφθεί ξανά. Απέδρασε πάλι, με κινηματογραφικό τρόπο, το 2015, αυτή τη φορά χρησιμοποιώντας μια υπόγεια στοά που διάνοιξαν συνεργάτες του μέχρι το κελί του.
Μετά την τρίτη σύλληψή του, το 2016, ο Χοακίν Γκουσμάν κρατείτο υπό πολύ αυστηρά μέτρα ασφαλείας. Εκδόθηκε κατόπιν στις ΗΠΑ, όπου άρχισε την 5η Νοεμβρίου η δίκη του στη Νέα Υόρκη για την παράνομη εισαγωγή στη χώρα 150 και πλέον τόνων κοκαΐνης.
Αμερικανοί εισαγγελείς χαρακτηρίζουν τον «Ελ Τσάπο» τον ισχυρότερο βαρόνο των ναρκωτικών στον κόσμο μετά τον Κολομβιανό Πάμπλο Εσκομπάρ, που πέθανε το 1993.