Ποιος θα φανταζόταν μια συζήτηση για την κλιματική αλλαγή στην ευρύχωρη αίθουσα των γενικών συνελεύσεων μιας κεντρικής τράπεζας; Για πολλούς, τα ενδιαφέροντα των τραπεζών και όσων δραστηριοποιούνται για θέματα περιβάλλοντος μάλλον δεν συναντιούνται. Κι όμως, η χθεσινή παρουσίαση μιας νέας έκδοσης, που πραγματοποιήθηκε στο κεντρικό κτίριο της Τράπεζας της Ελλάδος (ΤτΕ), έδειξε πως δεν αντέχουν τα στερεότυπα σε μια εποχή που η διαδικασία της κλιματικής αλλαγής δεν μπορεί να αγνοηθεί από κανέναν.
Με την έκδοση του βιβλίου «Τα οικονομικά της κλιματικής αλλαγής» (στα αγγλικά), που συνέγραψαν οι καθηγητές Αναστάσιος Ξεπαπαδέας, Γιώργος Οικονομίδης, Ανδρέας Παπανδρέου, Ευτύχιος Σαρτζετάκης και το γενικότερο έργο της Επιτροπής Μελέτης Επιπτώσεων της Κλιματικής Αλλαγής (ΕΜΕΚΑ), που έχει συστήσει εδώ και δέκα χρόνια η Τράπεζα της Ελλάδος, αναδεικνύεται σε ένα από τα ελάχιστα κεντρικά τραπεζικά ιδρύματα που μελετούν την κλιματική διαταραχή. Στον χαιρετισμό του ο διοικητής της ΤτΕ Γιάννης Στουρνάρας υπογράμμισε πως η κλιματική αλλαγή επηρεάζει τα πάντα και γι’ αυτό απαιτούνται οικονομικά μέτρα παρέμβασης, με αξιοποίηση και της νομισματικής πολιτικής. Στο δύσκολο έργο της ΕΜΕΚΑ αναφέρθηκε ο συντονιστής της και ακαδημαϊκός Χρήστος Ζερεφός. Με τη συμβολή 60 μελών και 60 συνεργατών προετοιμάζεται η αναθεωρημένη έκδοση για τις συνέπειες της κλιματικής αλλαγής στην Ελλάδα (η πρώτη το 2011).
Οι προκλήσεις
«Το 2018 οι εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου ανέβηκαν 2,7%! Η κλιματική αλλαγή έρχεται, και έρχεται πολύ γρήγορα», είπε ο κ. Ξεπαπαδέας. «Εάν η θερμοκρασία ανέβει 2° C υπολογίζονται ετήσιες ζημιές 2%-3% του ΑΕΠ. Το πρόβλημα είναι πως τα αναγκαία μέτρα κοστίζουν σήμερα, ενώ τα οφέλη εμφανίζονται σε βάθος χρόνου», σημείωσε. Το επόμενο διάστημα θα υπάρχουν έντονες οικονομικές προκλήσεις. «Ενώ για πολλά έτη η τιμή του δικαιώματος εκπομπής ενός τόνου αερίων του θερμοκηπίου είχε πέσει στα 7 ευρώ, λόγω οικονομικής κρίσης και μεγάλης προσφοράς δικαιωμάτων, φέτος ανέβηκε στα 20 ευρώ. Υπάρχει πρόβλεψη για 40, 60 ακόμα και 100 ευρώ τα επόμενα χρόνια. Τι σημαίνει αυτό για τα τιμολόγια της ΔΕΗ;» τόνισε ο κ. Σαρτζετάκης. Αναφερόμενος στις αντιδράσεις στη Γαλλία εναντίον της φορολογίας στα καύσιμα υπογράμμισε την ανάγκη τα μέτρα για τη μείωση της κατανάλωσης ενέργειας να λαμβάνονται «με τη συμμετοχή της κοινωνίας των πολιτών» και πάντα «με κοινωνικά μέτρα υποδομής» και απόδοση του κοινωνικού πλεονάσματος στους πιο αδύναμους οικονομικά. «Διαφορετικά υπάρχει ο κίνδυνος για κοινωνική αντίδραση στα μέτρα κατά της κλιματικής αλλαγής και σε ενίσχυση των αρνητών της», τόνισε ο καθηγητής.
«Επιχειρούμε να συνδυάσουμε την κλιματική αλλαγή με μακροοικονομικά υποδείγματα», σημείωσε ο κ. Οικονομίδης αναφέροντας πως θα επιφέρει μια μόνιμη διαταραχή και μια περίοδο μετάβασης. Ο κ. Παπανδρέου αναφέρθηκε στα οικονομικά της κλιματικής προσαρμογής, με στόχο τη μείωση των επιπτώσεων και την αξιοποίηση των δυνατοτήτων. «Σε κάποιες περιοχές θα υπάρξουν προβλήματα στον τουρισμό, σε άλλες θα επιμηκυνθεί η τουριστική περίοδος», επισήμανε χαρακτηριστικά.
Πρέπει να μιλήσουμε για τις δυνατότητες που ανοίγονται από τα μέτρα κλιματικής προσαρμογής και όχι μόνο για το κόστος, είπε ο εκπρόσωπος της Greenpeace Νίκος Χαραλαμπίδης. Ο κ. Ζερεφός αναφέρθηκε στις νέες θέσεις εργασίας που μπορεί να δημιουργηθούν από τα κλιματικά μέτρα, για να κλείσει με μια νότα αισιοδοξίας η παρουσίαση.
