Πρόταση οδηγίας για καλύτερες συναλλαγές εξ αποστάσεως (μεταξύ άλλων μέσω διαδικτύου), καθώς και πωλήσεις δια ζώσης
Το Συμβούλιο ενέκρινε τη θέση του σχετικά με την οδηγία για τις πωλήσεις αγαθών, στόχος της οποίας είναι να παρέχει συνεκτικό νομικό πλαίσιο για όλη την ΕΕ, διασφαλίζοντας ταυτόχρονα υψηλό επίπεδο προστασίας των καταναλωτών.
Η οδηγία καλύπτει τις συναλλαγές εξ αποστάσεως (μεταξύ άλλων μέσω διαδικτύου), καθώς και τις πωλήσεις δια ζώσης, προκειμένου να αποφευχθεί ο κατακερματισμός και να παρασχεθεί περισσότερη σαφήνεια για τους καταναλωτές.
Κυριότερα στοιχεία της θέσης του Συμβουλίου
Η οδηγία θεσπίζει κοινούς κανόνες σχετικά με ορισμένες απαιτήσεις που αφορούν τις συμβάσεις πώλησης που συνάπτονται μεταξύ του πωλητή και του καταναλωτή.
Σε αυτούς περιλαμβάνονται κανόνες σχετικά με τη συμμόρφωση των αγαθών με τη σύμβαση (όπως ο ορισμός της συμμόρφωσης με βάση αντικειμενικά και υποκειμενικά κριτήρια), τους τρόπους επανόρθωσης σε περίπτωση έλλειψης συμμόρφωσης, τον τρόπο άσκησής τους και τις εμπορικές εγγυήσεις.
Η οδηγία βασίζεται στην αρχή της μέγιστης εναρμόνισης, γεγονός που σημαίνει ότι τα κράτη μέλη δεν μπορούν να αποκλίνουν από τις απαιτήσεις που περιλαμβάνει το κείμενο. Ωστόσο, για ορισμένες πτυχές, η θέση του Συμβουλίου προβλέπει κάποιο περιθώριο υπέρβασης των απαιτήσεων από τις χώρες της ΕΕ, κυρίως για να διατηρηθεί το επίπεδο προστασίας των καταναλωτών που ήδη ισχύει σε εθνικό επίπεδο. Για παράδειγμα, αυτό ισχύει για:
- τις προθεσμίες για τις περιόδους εγγύησης. Παρότι η οδηγία προβλέπει ελάχιστη περίοδο εγγύησης δύο ετών, τα κράτη μέλη μπορούν να προβλέπουν μεγαλύτερες, αλλά όχι βραχύτερες, περιόδους στην εθνική νομοθεσία τους·
- το βάρος της απόδειξης σε περίπτωση μη συμμόρφωσης του αγαθού: η οδηγία ορίζει ότι εντός ενός έτους από την παράδοση του αγαθού τεκμαίρεται ότι η έλλειψη συμμόρφωσης υφίστατο κατά την παράδοση, χωρίς να χρειάζεται να το αποδείξει ο καταναλωτής. Ωστόσο, για να διατηρηθεί η συνέπεια με την ισχύουσα νομοθεσία σε ορισμένα κράτη μέλη, το Συμβούλιο παρέχει στις χώρες τη δυνατότητα να εφαρμόσουν την αρχή αυτή για δύο έτη αντί για ένα.
Η θέση του Συμβουλίου ορίζει επίσης ότι τα αγαθά με ψηφιακά στοιχεία (π.χ. τα επονομαζόμενα «έξυπνα ψυγεία» ή τα «συνδεδεμένα ρολόγια») θα υπόκεινται στις ρυθμίσεις μόνο της οδηγίας για τις πωλήσεις αγαθών και όχι της οδηγίας για τις ψηφιακές υπηρεσίες. Η επιλογή αυτή αναμένεται να διασφαλίσει τη μεγαλύτερη σαφήνεια και ασφάλεια σε ό,τι αφορά τους κανόνες για τους καταναλωτές.
Σε ό,τι αφορά τους πιθανούς τρόπους επανόρθωσης που έχουν στη διάθεσή τους οι καταναλωτές σε περίπτωση έλλειψης συμμόρφωσης του αγαθού, το Συμβούλιο διατήρησε τον κατάλογο των πιθανών τρόπων επανόρθωσης της πρότασης της Επιτροπής (επισκευή, αντικατάσταση, μείωση του τιμήματος ή καταγγελία της σύμβασης), και συμφώνησε να μην επιβάλει αυστηρή ιεράρχηση των τρόπων επανόρθωσης. Ωστόσο, οι τρόποι επανόρθωσης εξαρτώνται ορισμένες προϋποθέσεις. Επιπλέον, η θέσπιση υποχρέωσης του πωλητή να προτείνει την επισκευή του αγαθού, υπό ορισμένες προϋποθέσεις, αποτελεί σημαντικό βήμα για την καταπολέμηση της προγραμματισμένης απαξίωσης ορισμένων αγαθών.
Επόμενα βήματα
Το Συμβούλιο είναι πλέον έτοιμο να ξεκινήσει διαπραγματεύσεις με το Κοινοβούλιο.
Η σημερινή συμφωνία αναμένεται επίσης να προετοιμάσει το έδαφος για την ταχεία επίτευξη συμφωνίας σχετικά με την σχετική οδηγία για το ψηφιακό περιεχόμενο, για την οποία το Συμβούλιο ενέκρινε τη γενική προσέγγισή του τον Ιούνιο του 2017 και βρίσκονται σε εξέλιξη διαπραγματεύσεις με το Κοινοβούλιο.
Ιστορικό
Και οι δύο οδηγίες εντάσσονται στη «Στρατηγική για την ψηφιακή ενιαία αγορά της Ευρώπης» που παρουσίασε η Επιτροπή τον Δεκέμβριο του 2015. Αρχικά, η οδηγία για τις πωλήσεις αγαθών αφορούσε μόνο τις διαδικτυακές και άλλες εξ αποστάσεως πωλήσεις αγαθών, αλλά τροποποιήθηκε από την Επιτροπή το 2017 ώστε να καλύπτει και τις πωλήσεις δια ζώσης, με στόχο να διασφαλιστούν παρόμοιοι κανόνες για τους καταναλωτές είτε κάνουν τις αγορές στο διαδίκτυο είτε σε καταστήματα.
