Ανεβάζουν ταχύτητα οι τράπεζες στην προσπάθειά τους να πετύχουν μια πιο δραστική μείωση των κόκκινων δανείων, δρομολογώντας επιθετικές κινήσεις που θα περιορίσουν κατά σχεδόν 55 δισ. ευρώ –σε σύνολο 83 δισ. ευρώ σήμερα–τα μη εξυπηρετούμενα ανοίγματα (NPEs) την προσεχή τριετία.
Το σφυροκόπημα των τραπεζικών μετοχών το προηγούμενο διάστημα –παρά την αναχαίτιση που υπήρξε την περασμένη εβδομάδα– ανέδειξε το πρόβλημα και κινητοποίησε αντανακλαστικά, καθώς έγινε σαφές ότι δεν μπορούσε πλέον να κρυφτεί «ο ελέφαντας στο δωμάτιο».
Στην προσπάθεια αναμένεται να τείνει χείρα βοηθείας και η κυβέρνηση, δεδομένου ότι το πρόβλημα των τραπεζών ρίχνει βαριά τη σκιά του στη γενικότερη πορεία της οικονομίας και στις προοπτικές εξόδου της από την κρίση. Μια πρώτη ένδειξη των κινήσεων που δρομολογούνται αναμένεται να υπάρξει κατά την επίσκεψη του υπουργού Οικονομικών Ευκλείδη Τσακαλώτου στο συνέδριο Capital Link, που θα πραγματοποιηθεί στις 10 Δεκεμβρίου στη Νέα Υόρκη. Στο τραπέζι των συζητήσεων βρίσκονται ήδη τα δύο σχέδια, αυτό της Τράπεζας της Ελλάδος και αυτό του Ταμείου Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας, καθένα από τα οποία προϋποθέτει την έγκριση από τη Διεύθυνση Ανταγωνισμού της Ε.Ε. Με δεδομένο πάντως ότι οι οριζόντιες λύσεις απαιτούν και χρόνο, οι τράπεζες επιστρατεύουν ίδια εργαλεία, όπως μαζικές τιτλοποιήσεις και πωλήσεις δανείων, καθώς και μεταβιβάσεις χαρτοφυλακίων σε ειδικά οχήματα που θα δημιουργηθούν γι’ αυτό τον σκοπό, είτε από κάθε τράπεζα ξεχωριστά είτε υπό ενιαία διαχείριση, προκειμένου να αποσυμφορηθούν οι ισολογισμοί των τραπεζών. Με δεδομένο πάντως ότι κάθε τράπεζα έχει διαφορετικό σημείο εκκίνησης, που δεν είναι μόνο το ύψος των κόκκινων δανείων, αλλά και το σχετικά διαφορετικό ύψος του δείκτη κάλυψης με προβλέψεις, του δείκτη κεφαλαιακής επάρκειας και συνεπώς του κεφαλαιακού αποθέματος που διαθέτει, οι λύσεις σε πρώτη φάση αναμένεται ότι θα είναι εξατομικευμένες.
Την περασμένη εβδομάδα, με αφορμή και την ανακοίνωση των αποτελεσμάτων του 9μήνου οι τέσσερις συστημικές τράπεζες ανακοίνωσαν λεπτομέρειες από τα πλάνα για τη μείωση των NPEs με βάση τα οποία:
• Η Alpha Bank δρομολογεί τη μείωση στα 8 δισ. ευρώ από τα 22,5 δισ. ευρώ σήμερα.
• Η Εθνική Τράπεζα στοχεύει σε μείωση στα 6 δισ. ευρώ από το επίπεδο των 16,1 δισ. ευρώ σήμερα.
• Η Eurobank μέσω και της συγχώνευσης με την Grivalia και των δύο τιτλοποιήσεων χαρτοφυλακίων 7 + 2 δισ. ευρώ, αποσκοπεί σε ακόμη πιο επιθετική μείωση, στοχεύοντας στη μείωση των NPEs στα 3 δισ. ευρώ από το σημερινό επίπεδο των 16,9 δισ. ευρώ.
• Η Τράπεζα Πειραιώς, τέλος, που έχει κληρονομήσει και το πιο βαρύ χαρτοφυλάκιο κόκκινων δανείων αποβλέπει στη μείωση των NPEs στα 13 δισ. ευρώ από το σημερινό επίπεδο των 27,6 δισ. ευρώ.
Με τα έσοδα από τόκους, όπως προκύπτει από τα αποτελέσματα του 9μήνου, να παραμένουν ασθενικά και αδύναμα να στηρίξουν τη δημιουργία εσωτερικού κεφαλαίου, το σύνθημα είναι «κεφαλαιοποίηση» εσόδων από κάθε πηγή και με κάθε τρόπο, προκειμένου να καλυφθεί η ζημία που αναμένεται να δημιουργηθεί από τις πωλήσεις ή τις τιτλοποιήσεις. Το επίπεδο της ζημίας είναι σε άμεση συνάρτηση και με το επίπεδο των προβλέψεων που έχει δημιουργήσει κάθε τράπεζα και το οποίο διαμορφώνεται στο 45% για την Alpha Bank, στο 60% για την Εθνική Τράπεζα, στο 53,7% για τη Eurobank και στο 49% για την Τράπεζα Πειραιώς. Οπως φάνηκε από τα στοιχεία που δημοσιεύτηκαν την εβδομάδα που μας πέρασε από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, το ύψος των προβλέψεων των ελληνικών τραπεζών (χωρίς τις εξασφαλίσεις) υπολείπεται του μέσου επιπέδου που έχουν οι άλλες ευρωπαϊκές τράπεζες με αντίστοιχα προβλήματα στο τραπεζικό τους σύστημα, δημιουργώντας πρόσθετο στοιχείο ανησυχίας για την ικανότητα του ελληνικού τραπεζικού συστήματος να απορροφήσει τις ζημίες που θα δημιουργηθούν στα κεφάλαιά του.
Πρόσθετη βοήθεια, εφόσον εγκριθεί, αναμένεται να δώσει το σχέδιο για τη μείωση των κεφαλαιακών επιπτώσεων που θα έχουν οι τράπεζες όταν πωλούν μη εξυπηρετούμενα δάνεια με ζημία. Η πρόταση, που περιλαμβάνεται σε σχέδιο κανονισμού που θα συζητηθεί από τους Ευρωπαίους υπουργούς Οικονομικών στις 4 Δεκεμβρίου, προϋποθέτει η πώληση να υπερβαίνει το 20% του χαρτοφυλακίου των NPEs που έχει μια τράπεζα στον ισολογισμό της.
