Με παλιότερες οφειλές ή μελλοντικές υποχρεώσεις τους προς τα ταμεία θα συμψηφίζονται οι εισφορές τις οποίες κατέβαλλαν χωρίς να χρειάζεται οι επαγγελματίες βάσει του προ του 2017 συστήματος υπολογισμού.
Ο λόγος για τις εισφορές τις οποίες αυτοαπασχολούμενοι μηχανικοί, γιατροί, δικηγόροι, έμποροι, βιοτέχνες και αυτοκινητιστές αλλά και άλλες κατηγορίες αυτασφαλισμένων πλήρωσαν κατά… λάθος με βάση ο,τι τους αναλογούσε, σύμφωνα με τον τρόπο υπολογισμού που ίσχυε έως και την 31η Δεκεμβρίου του 2016 (δηλαδή πριν την έναρξη ισχύος του νόμου Κατρούγκαλου).
Οι εισφορές αυτές καταβλήθηκαν τόσο πριν όσο και μετά το 2017, καθώς η τελευταία τρέχουσα δόση τους πληρώθηκε το Φεβρουάριο του 2017, δεδομένου πως το νέο σύστημα εισφορών τέθηκε σε εφαρμογή από το Μάρτιο του 2017…
Όσες εισφορές καταβλήθηκαν (βάσει του προ του ν. Κατρούγκαλου συστήματος) από τους αυτασφαλισμένους μηχανικούς, δικηγόρους κλπ., χωρίς να χρειάζεται πράγματι (από λάθος είτε δικό τους, είτε των υπηρεσιών των τέως ταμείων τους, δηλαδή του ΟΑΕΕ και του ΕΤΑΑ) και έτσι κατέστησαν “αχρεωστήτως καταβληθείσες”, θα πρέπει να τους τις γυρίσει πίσω ο ΕΦΚΑ (στον οποίο εντάχθηκαν από την 1ην/1/2017 τα παραπάνω ταμεία).
Επισημαίνεται, πιο συγκεκριμένα, ότι:
· Ως αχρεωστήτως καταβληθείσες εισφορές, θεωρούνται τα χρηματικά ποσά που καταβάλλονται στον ΕΦΚΑ για οποιαδήποτε αιτία, και για τα οποία, βάσει της κείμενης νομοθεσίας, δεν προκύπτει υποχρέωση καταβολής τους.
· Δεν θεωρούνται αχρεωστήτως καταβληθείσες ασφαλιστικές εισφορές χρηματικά ποσά που έχουν καταβληθεί σε περιπτώσεις που προκύπτει ακύρωση χρόνου ασφάλισης λόγω δόλιας ή εικονικής ασφάλισης.
Σ’ αυτήν την περίπτωση, θα πρέπει να επιστραφούν από τον ΕΦΚΑ οι εισφορές για τις οποίες η σχετική αξίωση έχει “γεννηθεί” μέχρι την 31η/12/2016 ακόμα και αν γι΄ αυτές τις επιστροφές, εκκρεμούν αιτήσεις, οι οποίες έχουν υποβληθεί στους ασφαλιστικούς οργανισμούς που εντάχθηκαν στον ΕΦΚΑ, δηλαδή μέχρι την παραπάνω ημερομηνία (πχ ΟΑΕΕ, ΕΤΑΑ κλπ.).
Ωστόσο, ο ΕΦΚΑ προβλέπει τρεις τρόπους συμψηφισμού των εισφορών :
1. Σε περίπτωση που ο δικαιούχος των επιστροφών εισφορών που καταβλήθηκαν χωρίς να έπρεπε (δηλαδή των αχρεωστήτως καταβληθεισών εισφορών) έχει υπαχθεί σε καθεστώς ρύθμισης οφειλών, της οποίας οι όροι τηρούνται (σ.σ. πληρώνονται δηλαδή οι δόσεις εμπρόθεσμα και ταυτόχρονα οι τρέχουσες εισφορές), το προς επιστροφή χρηματικό ποσό συμψηφίζεται με τις τρέχουσες δόσεις της ρύθμισης.
Για παράδειγμα, αν ένας επαγγελματίες έχει ρυθμίσει ένα χρέος 1.200 ευρώ σε 12 δόσεις των 100 ευρώ και δικαιούται επιστροφές 300 ευρώ, τότε τρεις δόσεις του θα συμψηφισθούν με τις επιστροφές του.
2. Αν ο δικαιούχος επιστροφών εισφορών δεν έχει ρυθμίσει τις (ληξιπρόθεσμες) οφειλές του, τότε οι επιστροφές αυτές θα συμψηφισθούν με τις οφειλές αυτές. Έτσι, για παράδειγμα, αν ένας επαγγελματίας δικαιούται επιστροφές 500 ευρώ και έχει ληξιπρόθεσμες 1000 ευρώ, τότε τα 500 ευρώ που δικαιούται θα συμψηφισθούν με τις οφειλές των 1000 ευρώ, μειώνοντάς τες στα 500 ευρώ.
3. Εάν, όμως, δεν υφίστανται βεβαιωμένες οφειλές ή τρέχουσα ρύθμιση, συμψηφίζεται με τρέχουσες εισφορές επόμενων μηνών, εφόσον υποβληθεί αίτημα, εντός της προθεσμίας που ορίζεται κατά την εκκαθάριση ασφαλιστικών εισφορών.
Μετά την παρέλευση της ημερομηνίας αυτής και εφόσον δεν έχει υποβληθεί αίτημα, επιστρέφεται άτοκα στους δικαιούχους με πίστωση τραπεζικού λογαριασμού.
Σε περίπτωση που εκείνος που αιτείται επιστροφή εισφορών έχει πραγματοποιήσει χρόνο ασφάλισης στον ΕΦΚΑ, μετά την 1η/1/2017, πραγματοποιείται ασφαλιστικός και οικονομικός έλεγχος προκειμένου να προκύψει αν έχουν καταβληθεί ποσά χωρίς να χρειάζεται (σ.σ. αχρεωστήτως), αφού συμψηφιστούν με ενδεχόμενα καθυστερούμενες οφειλές, βεβαιωμένες ή ρυθμισμένες.
Σύμφωνα με τον ΕΦΚΑ, δύο είναι οι βασικές κατηγορίες δικαιούχων επιστροφών εισφορών :
-Όσοι πραγματοποίησαν χρόνο ασφάλισης μετά την 1η/1/2017 στον ΕΦΚΑ.
-Όσοι δεν έχουν πραγματοποιήσει χρόνο ασφάλισης στον ΕΦΚΑ (σ.σ. δηλαδή πραγματοποίησαν χρόνο ασφάλισης, πριν από την 1η/1/2017 στα ταμεία τα οποία εντάχθηκαν την παραπάνω ημερομηνία στον ΕΦΚΑ, πχ τον ΟΑΕΕ).
