Επιμέλεια: Νένα Π. Διονυσοπούλου, Δικηγόρος
Από 1η Ιανουαρίου 2019 τίθεται σε ισχύ, ο Νόμος 4548/2018 – σύμφωνα με το άρθρο 190 αυτού – που αναμόρφωσε το Δίκαιο των Ανωνύμων Εταιριών. Με σειρά άρθρων μας, θα προσπαθήσουμε να αναδείξουμε τις κυριότερες διαφοροποιήσεις από το προϊσχύσαν καθεστώς (κ.ν. 2190/1920) .
Επιλέγουμε να ξεκινήσουμε από την επιγραμματική και μέσα από χρηστικό πίνακα ανάδειξη των αναφυομένων διαφορών και δωσιδικιών που ισχύουν από 1η Ιανουαρίου 2019 και σχετίζονται με την διοίκηση και λειτουργία της Ανώνυμης Εταιρίας .
Τη νέα διάταξη που ορίζει τα περί αρμοδιότητας των (αστικών) Δικαστηρίων και την ακολουθητέα διαδικασία που εφαρμόζεται σε Δίκες που αρχίζουν από την 1η Ιανουαρίου 2019 και μετά (σε περίπτωση μη επιλογής της λύσης της διαιτησίας ή της διαμεσολάβησης ως τρόπο επίλυσης της ανακύπτουσας διαφοράς), την εντοπίζουμε στο πρώτο τμήμα του Ν 4548/ 2018 που αφορά τις γενικές διατάξεις περί Ανωνύμων Εταιριών.
Συγκεκριμένα, το άρθρο 3 επί λέξει αναφέρει τα ακόλουθα :
Άρθρο 3 : Επίλυση διαφορών
1. Για τις υποθέσεις που, κατά τις διατάξεις του παρόντος νόμου, υπάγονται σε δικαστήριο, αποκλειστικά αρμόδιο είναι το μονομελές πρωτοδικείο της έδρας της εταιρείας, εκτός αν ορίζεται κάτι άλλο στον παρόντα νόμο.
2. Με διάταξη του αρχικού καταστατικού ανώνυμης εταιρείας μπορούν να υπάγονται οι υποθέσεις της παραγράφου 1, καθώς και κάθε άλλη διαφορά που ανακύπτει από την εταιρική σχέση μεταξύ μετόχων ή μεταξύ αυτών και της εταιρείας, σε διαιτησία ή διαμεσολάβηση του ν. 4512/2018 (Α 5). Ρήτρα διαιτησίας εισαγόμενη με τροποποίηση του καταστατικού ισχύει μόνο αν αποφασίστηκε ομόφωνα. Η ρήτρα διαμεσολάβησης μπορεί να παραπέμπει σε οργανωμένη διαδικασία διαμεσολάβησης ή να προβλέπει τον τρόπο και τα κριτήρια επιλογής του διαμεσολαβητή.
Διάσπαρτα στα άρθρα του Ν. 4548/2018 βρίσκουμε παραγράφους ή εδάφια που αφορούν την ακολουθητέα διαδικασία σε περίπτωση παραβίασης των διατάξεων που διέπουν τη νομότυπη λειτουργία, βάσει του Ν 4548/2018 ή των ειδικότερων διατάξεων του καταστατικού, μίας Ανώνυμης Εταιρίας. Με τον τρόπο αυτό, ορίζεται λεπτομερώς, δηλαδή βήμα – βήμα ο τρόπος, το ποιος έχει δικαίωμα να εκκινήσει την προβλεπόμενη διαδικασία, κατά ποίου μπορεί να στραφεί, μέσα σε ποιο χρονικό διάστημα, τι ακριβώς να ζητήσει με την αίτησή/αγωγή του και κυρίως την προθεσμία εντός της οποίας το επιληφθέν Δικαστήριο μπορεί να αποφανθεί και δη με ποιο συγκεκριμένο τρόπο (πχ λαμβάνοντας συγκεκριμένα μέτρα θεραπείας ή τάσσοντας ρητή προθεσμία συμμόρφωσης).
Στις περισσότερες των περιπτώσεων, υπάρχει ρητή πρόβλεψη περί δημοσιότητας του διατακτικού των αποφάσεων (δημοσίευση στο Γ.Ε.Μ.Η. ή αλλού).
| άρθρο |
ΕΙΔΟΣ ΑΓΩΓΗΣ – ΑΙΤΗΣΗΣ |
ΕΝΕΡΓΗΤΙΚΗ ΝΟΜΙΜΟΠΟΙΗΣΗ | ΠΡΟΘΕΣΜΙΑ ΑΣΚΗΣΗΣ | ΚΑΘ΄ΥΛΗ ΑΡΜΟΔΙΟΤΗΤΑ |
| 10 | Αγωγή αποζημίωσης (ευθύνη ιδρυτών) |
Καλόπιστοι τρίτοι (μέτοχοι ή μη) |
5 έτη από την ίδρυση της εταιρίας | |
| 11 Ή 165 |
Κήρυξη ακυρότητας της εταιρίας | Κάθε πρόσωπο που έχει έννομο συμφέρον | 2 έτη από τη σύσταση της εταιρίας(αν ο σκοπός της εταιρίας είναι παράνομος ή αντίθετος στη δημόσια τάξη η αγωγή είναι απρόθεσμη) | |
| 95 | Ελαττωματικές αποφάσεις του ΔΣ (αφορά ΚΑΙ τις περιπτώσεις των άρθρων 27.4, 56.2, 71.1 και 117.2.α,β,ε) |
Τα μέλη του ΔΣ, τρίτοι – μέτοχοι ή μη – (αν έχουν ειδικό έννομο συμφέρον) | Εντός 6 μηνών από την καταχώρηση της απόφασης στο Γ.Ε.Μ.Η.(απρόθεσμα αν η απόφαση είναι αντίθετη σε διατάξεις αναγκαστικού δικαίου ) | |
| 98 | Απαγόρευση ανταγωνισμού | 1 έτος από ανακοίνωση σε ΔΣ ή γνωστοποίηση στην εταιρία Ή 5 έτη από διενέργεια απαγορευμένης πράξης |
||
| 102 | Αξιώσεις της εταιρίας κατά μελών του ΔΣ και προσώπων του άρθρου 87 | Και κατόπιν αιτήματος μειοψηφίας (1/20 καταβεβλημένου κεφαλαίου) – άρθρο 104 ΔΥΝΑΤΟΤΗΤΑ διορισμού ειδικού εκπροσώπου για την άσκηση της αγωγής (§105) |
3 έτη από τέλεση πράξης ή παράλειψης και οριστικά 10 έτη (καθώς αναστέλλεται για το χρονικό διάστημα που είναι μέλος υ ΔΣ ή φέρει την ιδιότητα του 87) |
|
| 165 ΚΑΙ 167 |
Λύση εταιρίας
|
Οποιοσδήποτε έχει έννομο συμφέρον (περιλαμβάνει και την περίπτωση μη υποβολής επί ΔΥΟ τουλάχιστον συνεχόμενων χρήσεων χρημ/κών καταστάσεων) 1/3 του μετοχικού κεφαλαίου (κυρίως επί ίσων συμμετοχών στην εταιρία) |
2 έτη από τη σύσταση της εταιρίας στην περίπτωση του §11.7 | ΕΚΟΥΣΙΑ |
| 167.6 | Διακοπή ή παράλειψη σταδίου εκκαθάρισης και άμεση διαγραφή της εταιρίας από το Γ.Ε.Μ.Η. | Εκκαθαριστής Ή μέτοχος που εκπροσωπούν το 10% του κεφαλαίου |
EΚΟΥΣΙΑ | |
| 168.4 | Δικαστική εκκαθάριση
|
Εκκαθαριστές Μέτοχος ή δανειστής |
ΕΚΟΥΣΙΑ | |
| 170 | Ανάκληση διαγραφής εταιρίας από το Γ.Ε.Μ.Η. | Όποιος έχει έννομο συμφέρον | ΑΣΦ.Μ. | |
| 137 | ΑΚΥΡΩΣΙΑ Αποφάσεων ΓΣ | 2/100 μετόχων αν δεν παρέστη στη ΓΣ ή αντιτάχθηκε στην απόφαση Ή Κάθε μέλος του ΔΣ ξεχωριστά(ενδέχεται να χρειασθεί ΚΑΙ διορισμός ειδικού εκπροσώπου ) |
4 μήνες από λήψη απόφασης ή από καταχώρησή της στο Γ.Ε.Μ.Η. | Αν ζητηθούν ΑΣΦ.Μ. προσοχή στην προθεσμία του §137.11 |
| Μέτοχοι με ποσοστό ΛΙΓΌΤΕΡΟ ΤΟΥ 2/100 μπορούν ν΄ αξιώσουν αποκατάσταση της ζημίας | 4 μήνες από λήψη απόφασης ή από καταχώρησή της στο Γ.Ε.Μ.Η. | Αν ζητηθούν ΑΣΦ.Μ. προσοχή στην προθεσμία του §137.11 | ||
| 138 | Ακυρότητα αποφάσεων ΓΣ(περιλαμβάνει και αυτές που λαμβάνονται κατά τις διατάξεις των άρθρων 135 και 136) | Όποιος έχει έννομο συμφέρον, Μέτοχος ή τρίτος
|
1 έτος από λήψη της απόφασης ή καταχώρησης στο Γ.Ε.Μ.Η.(απρόθεσμα αν αφορά διατάξεις αναγκαστικού δικαίου) | Αν ζητηθούν ΑΣΦ.Μ. προσοχή στην προθεσμία του §138.7 |
| 141.7 | Αμφισβήτηση βάσιμου ή μη αιτιολογίας εκ μέρους του ΔΣ για παροχή πληροφοριών | Οποιοσδήποτε μέτοχος για παρ.6 και 1/10 για παρ.7 | ΑΣΦ.Μ. | |
| 142 | Έκτακτος έλεγχος της εταιρίας * Αν οι μέτοχοι εκπροσωπούν του 1/5 του κεφαλαίου, δύνανται να ζητήσουν και τα οριζόμενα στην παρ.3 |
Μέτοχοι που εκπροσωπούν το 1/20 του τουλάχιστον του καταβεβλημένου κεφαλαίου Ή η Επιτροπή Κεφαλαιαγοράς |
3 έτη από έγκριση χρημ/κων καταστάσεων της χρήσης εντός της οποίας τελέστηκαν οι καταγγελλόμενες πράξεις | ΕΚΟΥΣΙΑ |
| 184.5 | Παράλειψη ονομαστικοποίησης μετοχών μέχρι την 31/12/2019 | ΜΕΤΟΧΟΙ | ΑΣΦ.Μ. | |
| 79.3 | Ανάκληση απευθείας διορισμένου μέλους | Μέτοχοι που εκπροσωπούν το 1/10 του καταβεβλημένου μετοχικού κεφαλαίου | ΕΚΟΥΣΙΑ | |
| 105.2 | Διορισμός ειδικού εκπροσώπου για άσκηση αγωγής κατά μέλους του ΔΣ | Εντός 2 μηνών από κοινοποίηση αρνητικής απόφασης ή απράκτου παρέλευσης της προθεσμίας λήψης σχετικής απόφασης | ||
| 109.5 | Μείωση χορηγηθείσας αμοιβής (εξαιρούνται οι συμβάσεις εργασίας, έργου, εντολής κλπ) | Μέτοχοι που εκπροσωπούν το 1/10 του καταβεβλημένου κεφαλαίου και αντιτάχθηκαν στην απόφαση | Εντός 2 μηνών από λήψη απόφασης ΓΣ | ΕΚΟΥΣΙΑ |
| 19.4 | Μεταγενέστερη απόκτηση στοιχείων του ενεργητικού | Όποιος έχει έννομο συμφέρον | Εντός διετίας από παρέλευση έτους κατά το οποίο αποκτήθηκαν τα στοιχεία |
Για τις ήδη ανοιχθείσες Δίκες, σύμφωνα με τα οριζόμενα στις παραγράφους 14 και 15 του άρθρου 187 (μεταβατικές διατάξεις) του Ν 4548/2018 θα χρειασθεί να ανατρέξουμε στις σε αυτές αναφερόμενες διατάξεις του ΕισΝΑΚ κυρίως για θέματα που αφορούν τις παραγραφές, τις προθεσμίες και την ευθύνη των μελών του Διοικητικού Συμβουλίου .
________________________
Υ.Γ. Καλή χρονιά σε όλους ! Να έχουμε υγεία, σωματική και ψυχική. Για να το πετύχουμε, φρονώ πως πρέπει επιτέλους να βρούμε τη χρυσή εκείνη τομή ποιοτικής διαχείρισης του επαγγελματικού και προσωπικού μας χρόνου.
