Πολλαπλές παρεμβάσεις στο πεδίο της έκδοσης και καταγραφής φορολογικών στοιχείων προκειμένου να καταπολεμηθεί η φοροδιαφυγή, αλλά και να μειωθεί το διοικητικό κόστος για τη συμμόρφωση των φορολογούμενων, νομικών και φυσικών προσώπων, με τις φορολογικές υποχρεώσεις, έχει σχεδιάσει και προωθεί η Ανεξάρτητη Αρχή Δημοσίων Εσόδων.
Οι παρεμβάσεις αναμένεται να ξεκινήσουν να ξετυλίγονται εντός του 2019, αρχικά σε πιλοτική βάση και στη συνέχεια σε γενικευμένη εφαρμογή. Οι παρεμβάσεις που έχουν δρομολογηθεί περιλαμβάνουν:
– Την εκκίνηση σε πιλοτική βάση της ηλεκτρονικής τιμολόγησης. Η εφαρμογή θα λειτουργεί μέσω του taxis και οι επιχειρήσεις και οι επαγγελματίες θα εκδίδουν αυτόματα τα τιμολόγιά τους αποκλειστικά σε ψηφιακή μορφή. Η αξία κάθε τιμολογίου θα καταχωρείται αυτόματα στα βιβλία του εκδότη ως έσοδο και στα βιβλία του παραλήπτη ως δαπάνη. Τα βιβλία σε φυσική μορφή, όπως τα γνωρίζουμε σήμερα, σχεδιάζεται να καταργηθούν ενώ παράλληλα θα καταργηθεί εκ των πραγμάτων και η χειρόγραφη καταχώρηση των φορολογικών στοιχείων. Η ηλεκτρονική τιμολόγηση, στην πλήρη ανάπτυξή της, θα έχει σαν αποτέλεσμα να εκλείψει η έκδοση πλαστών τιμολογίων αλλά και να περιοριστεί δραστικά η έκδοση εικονικών φορολογικών στοιχείων. Στην πράξη, θα αποτελεί αιτία έκδοσης εντολής φορολογικού ελέγχου η έκδοση ή λήψη φορολογικών στοιχείων τα οποία εμφανίζουν υψηλή επικινδυνότητα για εικονικότητα (π.χ. μεγάλης αξίας στο τέλος του έτους για λήψη υπηρεσιών). Η ηλεκτρονική τιμολόγηση θα έχει σαν αποτέλεσμα και τη μερική αυτοματοποίηση της διαδικασίας υπολογισμού του οφειλόμενου ΦΠΑ (αυτόματος υπολογισμός του ΦΠΑ εισροών και εκροών).
– Η επαναφορά σε ηλεκτρονική μορφή των βιβλίων πελατών από συγκεκριμένους επαγγελματικούς κλάδους που φέρονται να αποκρύπτουν σημαντικό μέρος του πραγματικού τους εισοδήματος. Τα βιβλία πελατών τηρούνταν χειρόγραφα και χρησιμοποιούνταν για αρκετές δεκαετίες σε πολλούς επαγγελματικούς κλάδους. Σε αυτά καταγράφονταν όλοι όσοι εισέρχονταν στις επαγγελματικές εγκαταστάσεις συγκεκριμένων επιχειρήσεων. Με την αναγραφή ενός πελάτη σε αυτά καθίστανται ουσιαστικά και υποχρεωτική η έκδοση απόδειξης παροχής υπηρεσιών, δηλαδή η όλη διαδικασία αποτελούσε ένα ανάχωμα στην απόκρυψη εισοδημάτων και τη φοροδιαφυγή. Με την καθιέρωση του νέου Κώδικα Φορολογικών Διαδικασιών το 2014 καταργήθηκε ο Κώδικας Βιβλίων και Στοιχείων και στο πλαίσιο της απλοποίησης καταργήθηκαν και τα πρόσθετα βιβλία. Το βιβλίο πελατών θα είναι αυτή τη φορά σε ηλεκτρονική μορφή. Ουσιαστικά πρόκειται για λογιστικό πρόγραμμα που θα είναι ανοικτό κατά τη διάρκεια λειτουργίας της επαγγελματικής εγκατάστασης και θα είναι διασυνδεδεμένο με το taxisnet προκειμένου να μην μπορεί να παραβιαστεί και να αλλοιωθούν τα δεδομένα. Τα πρόσθετα βιβλία πελατών σχεδιάζεται να επιστρέψουν για συγκεκριμένους κλάδους (π.χ. ιατρικές υπηρεσίες, φροντιστήρια, γυμναστήρια κ.λπ.) αλλά σε ηλεκτρονική μορφή αφού θα τηρούνται μέσω taxis.
– Η πλήρης διασύνδεση όλων των ταμειακών μηχανών με το taxis. Με τη διασύνδεση όλων των ταμειακών μηχανών με το taxis και την πλήρη ηλεκτρονικοποίηση της έκδοσης αποδείξεων θα επιτραπεί στους ελεγκτικούς μηχανισμούς του υπουργείου Οικονομικών να ελέγχουν την “εκδοτική” δραστηριότητα κάθε επιχείρησης και να επεμβαίνουν με προληπτικό έλεγχο ή τακτικό έλεγχο όταν παρατηρείται συμπεριφορά που είναι ασυνήθιστη, όπως η αδικαιολόγητη “σίγαση” της ταμειακής (π.χ. κατά τη διάρκεια τουριστικής περιόδου, σαββατόβραδων κ.λπ.).
– Αύξηση της χρήσης πλαστικού χρήματος μέσω της αύξησης του ελάχιστου απαιτούμενου ποσοστού δαπάνης με ηλεκτρονικό χρήμα για μισθωτούς και συνταξιούχους προκειμένου να τους αποδοθεί η έκπτωση φόρου που οδηγεί στο αφορολόγητο όριο. Σήμερα ένας μισθωτός ή συνταξιούχος θα πρέπει εφόσον έχει εισόδημα έως 10.000 ευρώ να δαπανήσει το 10% του εισοδήματός του με πλαστικό χρήμα, για εισόδημα από 10.001 έως 20.000 ευρώ θα πρέπει να δαπανήσει το 15% και για εισόδημα πάνω από 20.000 ευρώ θα πρέπει να δαπανήσει το 20%. Τα ποσοστά αυτά ισχύουν προοδευτικά, δηλαδή ανά κλιμάκιο. Το βασικό σενάριο που έχει πέσει στο τραπέζι προβλέπει ότι για εισόδημα έως 10.000 το ποσοστό θα αυξηθεί στο 15%, για εισόδημα από 10.001 έως 20.000 θα αυξηθεί στο 20% και για εισόδημα πάνω από 20.000 θα αυξηθεί στο 25%. Ωστόσο, υπάρχει και εισήγηση για μεγαλύτερη αύξηση με ποσοστά 20%, 25% και 30% αντίστοιχα. Αυτό που σημειώνουν πηγές του υπουργείου Οικονομικών είναι ότι τα σημερινά ποσοστά είναι πολύ χαμηλά και οι φορολογούμενοι πραγματοποιούν τις σχετικές δαπάνες με κάρτα μέσα στους πρώτους δύο ή τρεις μήνες του έτους.