Κλιµατική αλλαγή και υπερθέρµανση ανοίγουν νέους θαλάσσιους δρόµους, που οι υπερδυνάµεις του πλανήτη σπεύδουν να εκµεταλλευτούν εµπορικά
Η άνοδος της θερµοκρασίας του πλανήτη και το λιώσιµο των πάγων στην Αρκτικήέχουν οδηγήσει σε ανάλογη άνοδο του γεωπολιτικού θερµοµέτρου στον Βόρειο Πόλο.
Θαλάσσιες περιοχές που παρέµεναν µέχρι πρότινος «µπλοκαρισµένες» από γιγάντιους -σε µέγεθος ηπείρων- όγκους πάγου µετατρέπονται πλέον σε θαλάσσιους δρόµους που οι υπερδυνάµεις του πλανήτη σπεύδουν να εκµεταλλευτούν εµπορικά, δηµιουργώντας µια νέα πολιτική και στρατιωτική πραγµατικότητα σε µια περιοχή στον Βόρειο Πόλο που «µοιράζεται» µεταξύ οκτώ χωρών.
ΚΑΝΤΕ CLICK ΓΙΑ ΝΑ ΜΑΘΑΙΝΕΤΕ ΠΡΩΤΟΙ ΤΙΣ ΤΕΛΕΥΤΑΙΕΣ ΕΙΔΗΣΕΙΣ
Στο Συνέδριο Αρκτικών Συνόρων που έλαβε χώρα αυτήν την εβδοµάδα στη Νορβηγία, εκπρόσωποι των λεγόµενων «αρκτικών χωρών», επιστήµονες και καθηγητές γεωπολιτικής συγκεντρώθηκαν για να συζητήσουν τις γεωπολιτικές προκλήσεις µε τις οποίες έρχεται αντιµέτωπη η περιοχή λόγω κλιµατικής αλλαγής. Η Ρωσία επαναλειτουργεί και ενισχύει τις ψυχροπολεµικές βάσεις στη Χερσόνησο Κόλα (στα βορειοδυτικά) και η Νορβηγία ενισχύει τη στρατιωτική της παρουσία στην Αρκτική. Τον περασµένο Οκτώβριο το ΝΑΤΟ πραγµατοποίησε τη µεγαλύτερη στρατιωτική άσκηση στη Νορβηγία εδώ και 10 χρόνια και έναν µήνα νωρίτερα η Βρετανία ανακοίνωσε µια νέα «αρκτική αµυντική στρατηγική», που περιλαµβάνει την ανάπτυξη 800 κοµάντος στη Νορβηγία και τεσσάρων µαχητικών Typhoon για την περιπολία του ισλανδικού εναέριου χώρου.
Ανάπτυξη πεζοναυτών εξετάζουν και οι ΗΠΑ, αν και το αµερικανικό πολεµικό ναυτικό φαίνεται να έχει µείνει πίσω σε σύγκριση µε άλλες υπερδυνάµεις, όπως η Ρωσία και η Κίνα, η οποία έχει αυτοχαρακτηριστεί ως «σχεδόν αρκτική χώρα» και εξερευνά τα αρκτικά ύδατα. Σηµειώνεται ότι σήµερα οι µεταφορικές εταιρείες που χρησιµοποιούν τις βόρειες γραµµές ναυσιπλοΐας πληρώνουν «εισιτήριο διέλευσης» στη Ρωσία, ωστόσο αυτό θα αλλάξει σύντοµα, καθώς µειώνονται οι πάγοι και ανοίγουν διαδροµές σε διεθνή ύδατα.
Εµπορικός κόµβος
«Αυτήν τη στιγµή οι λόγοι για τους οποίους βλέπουµε µεγαλύτερη στρατιωτική δραστηριότητα είναι οι ανησυχίες των χωρών για την προοπτική της ανοιχτής θάλασσας» δήλωσε στον «Guardian» ο καθηγητής Γεωπολιτικών Σπουδών στο Πανεπιστήµιο του Λονδίνου, Κλάους Ντοντς, ένας εκ των συνέδρων στο Τρόµσο της Νορβηγίας, το οποίο από ένα ασήµαντο εµπορικό σηµείο έχει µετατραπεί σήµερα σε έναν σηµαντικό εµπορικό κόµβο.
«Οδεύουµε σε µια νέα και αβέβαιη Αρκτική, µε επιπτώσεις για τη φύση και την πολιτική» σχολίασε ο Τόρε Φούρεβικ, καθηγητής στο Πανεπιστήµιο του Μπέργκεν. «Πρέπει να παλέψουµε να είµαστε λιγότερο καχύποπτοι, λιγότερο επιθετικοί και πιο ανοιχτόµυαλοι, αν πρέπει να αντιµετωπίσουµε ένα πρόβληµα που έχουµε τόσο αλόγιστα προκαλέσει».
Έως το 2035 οι ειδικοί προβλέπουν ότι οι πάγοι της Αρκτικής θα λιώνουν πλήρως κατά τους καλοκαιρινούς µήνες. Η περιοχή θερµαίνεται µε διπλάσια ταχύτητα από τον υπόλοιπο πλανήτη (χάνονται 10.000 τόνοι πάγου ανά δευτερόλεπτο), οδηγώντας σε συρρίκνωση των παγωµένων όγκων και καθιστώντας προσβάσιµα µεγαλύτερα τµήµατα της θάλασσας αλλά και της στεριάς. Παρά τη στρατιωτική επαγρύπνηση, η ένταση -µε εξαίρεση κάποια µικροεπεισόδια (κατηγορίες για ρωσική παρέµβαση στις νορβηγικές επικοινωνίες και για κατασκοπεία της Ρωσίας από Νορβηγό πολίτη)- δεν συγκρίνεται µε την περίοδο του Ψυχρού Πολέµου και οι «αρκτικές χώρες» συνεργάζονται σε µια σειρά από τοµείς. Νορβηγοί πολιτικοί υποβάθµισαν στο Συνέδριο Αρκτικών Συνόρων τη σηµασία των στρατιωτικών προετοιµασιών, µε τον υπουργό Αµυνας της χώρας Εσπεν Μπαρθ Αϊντε να σηµειώνει ότι «δεν υπάρχει άµεση σχέση ανάµεσα στην κλιµατική αλλαγή και σε συγκρούσεις». Η στρατιωτική κλιµάκωση «δεν συµβαίνει λόγω άµεσης απειλής. Αλλά επειδή η περιοχή γίνεται πιο σηµαντική, είναι φυσικό να έχεις ενισχυµένη στρατιωτική παρουσία» προσέθεσε.
