Τα πλασματικά έτη που εξαγοράζονται φέρνουν νωρίτερα στη συνταξιοδότηση και επηρεάζουν το ποσό της σύνταξης. Εκτιμάται ότι το 2019 περίπου 50.000 ασφαλισμένοι είναι αυτοί που μπορούν να προχωρήσουν στην εξαγορά πλασματικών ετών και να βγουν νωρίτερα στη σύνταξη.
Οι 10 ερωτήσεις- απαντήσεις για την εξαγορά πλασματικών ετών είναι:
1. Ποιες είναι οι πιο συνηθισμένες περιπτώσεις αναγνώρισης εξαγοράς πλασματικών ετών;
Είναι η στρατιωτική θητεία ασφαλισμένου, γονική άδεια, εκπαιδευτική άδεια, στρατιωτική θητεία υποψήφιου συνταξιούχου, στρατιωτική θητεία ασφαλισμένου -30% (θεμελίωση 2011 -2014), στρατιωτική θητεία υποψήφιου συνταξιούχου -30% (θεμελίωση 2011-2014), χρόνος σπουδών, αναγνώριση τέκνων, κενός χρόνος.
2. Ποια νέα πρόσωπα δικαιούνται να αναγνωρίσουν πλασματικά έτη ασφάλισης;
Πρόκειται για την κατηγορία των νέων ασφαλισμένων οι οποίοι θεμελιώνουν συνταξιοδοτικό δικαίωμα λόγω γήρατος με τη συμπλήρωση του 62ου έτους της ηλικίας και την πραγματοποίηση 40 ετών ή 12.000 ημερών ασφάλισης.
3.Μέχρι πότε μπορεί να υποβάλει ένας ασφαλισμένος αίτηση αναγνώρισης πλασματικών ετών;
Η σχετική αίτηση μπορεί να υποβληθεί στις αρμόδιες υπηρεσίες ΕΦΚΑ, οποτεδήποτε, προγενέστερα ή μεταγενέστερα του έτους τις προϋποθέσεις του οποίου επιθυμεί να κατοχυρώσει ο ασφαλισμένος, ακόμα και ταυτόχρονα με την αίτηση συνταξιοδότησης, σε καμία όμως, περίπτωση μετά την ημερομηνία της εν λόγω αίτησης ή σε χρόνο μεταγενέστερο εκείνου που ο ασφαλισμένος κατέστη συνταξιούχος.
4. Καταργείται το δικαίωμα αναγνώρισης στρατιωτικής υπηρεσίας από ασφαλισμένους και συνταξιούχους;
Καταργείται το δικαίωμα αναγνώρισης στρατιωτικής υπηρεσίας μόνο από τους ήδη συνταξιούχους και σε περίπτωση θανάτου, από τα μέλη της οικογένειας του θανόντος.
5. Πώς γίνεται η αναγνώριση των πλασματικών ετών;
Η αναγνώριση γίνεται με την καταβολή από τον ασφαλισμένο του συνόλου των εισφορών κλάδου σύνταξης για κάθε μήνα αναγνωριζόμενου χρόνου ασφάλισης στο ποσοστό που ισχύει κατά τον χρόνο υποβολής της αίτησης εξαγοράς (π.χ. ΙΚΑ- ΕΤΑΜ σε όλα τα έτη 20%, ΤΑΠ-ΟΤΕ/ΟΤΕ 25,99%, για το 2017, 24% για το 2018)
6. Με βάση ποιες αποδοχές υπολογίζονται οι εισφορές;
Με βάση τις αποδοχές του ασφαλισμένου κατά τον τελευταίο μήνα απασχόλησης που προηγείται του μήνα υποβολής της αίτησης εξαγοράς. Στην περίπτωση που η απασχόληση δεν είναι πλήρης, τότε ανάγεται σε πλήρη απασχόληση και υπολογίζεται στις αποδοχές που αντιστοιχούν σε αυτή.
7. Με ποιους τρόπους γίνεται η καταβολή του ποσού της εξαγοράς;
Η καταβολή του ποσού γίνεται:
α) Εφάπαξ, μέσα σε τρεις μήνες από την κοινοποίηση της απόφασης αναγνώρισης με έκπτωση 2% για κάθε έτος εξαγοράς. Εξαγορά χρόνου που υπολείπεται του ενός έτους δεν τυγχάνει έκπτωσης.
β) Σε ισόποσες μηνιαίες δόσεις, ανάλογα με τον αριθμό των μηνών που αναγνωρίζονται. Σε περίπτωση εκπρόθεσμης καταβολής δόσης το ποσό αυτής επιβαρύνεται με τα προβλεπόμενα πρόσθετα τέλη.
γ) Σε περίπτωση θεμελίωσης συνταξιοδοτικού δικαιώματος ή προσαύξησης του ποσού της σύνταξης, το ποσό εξαγοράς παρακρατείται κάθε μήνα από τη σύνταξη και μέχρι την εξόφληση, ποσό ίσο με το 1/4 του ποσού της σύνταξης.
8. Από πότε έχουν εφαρμογή οι νέες διατάξεις σχετικά με την αναγνώριση πλασματικών ετών;
Οι νέες διατάξεις έχουν εφαρμογή από 13/5/2016. Συνεπώς οι αιτήσεις αναγνώρισης πλασματικών ετών που έχουν υποβληθεί μέχρι και τις 12/5/2016 αντιμετωπίζονται σύμφωνα με τις προϊσχύουσες διατάξεις και διεκπεραιώνονται σύμφωνα με τις οδηγίες που έχουν δοθεί από τους προϋφιστάμενους φορείς.
9. Τι ισχύει για τους ελεύθερους επαγγελματίες και τους αγρότες;
Από 1η Ιανουαρίου 2019 μειώνεται το κόστος εξαγοράς πλασματικών ετών για ελεύθερους επαγγελματίες και αγρότες, μετά τη μείωση του ασφάλιστρου για κύρια σύνταξη υπέρ ΕΦΚΑ από το 20% στο 13,33%. Πρόκειται για το κόστος εξαγοράς πλασματικών ετών ασφάλισης που αφορούν στο στρατιωτικό, τις σπουδές ή την ανατροφή παιδιών και μπορούν να αναγνωρισθούν από μη μισθωτούς. Έτσι, ελεύθεροι επαγγελματίες, αυτοαπασχολούμενοι και αγρότες μπορεί να οδηγηθούν έως και επτά χρόνια νωρίτερα στη σύνταξη αν αξιοποιήσουν έξι κατηγορίες πλασματικών ετών ασφάλισης.
10. Τι ισχύει για τους δημοσίους υπαλλήλους;
Αυξημένο κατά 25% θα είναι φέτος το κόστος εξαγοράς πλασματικών ετών από τους δημοσίους υπαλλήλους, καθώς αυξάνονται οι εισφορές εργοδότη κατά 3,33 ποσοστιαίες μονάδες. Στην πράξη δημόσιοι υπάλληλοι που επιθυμούν εντός του έτους να κάνουν χρήση πλασματικών χρόνων ασφάλισης θα υπολογίσουν το κόστος με βάση το συνολικό ασφάλιστρο εργαζόμενου και εργοδότη που ισχύει για το τρέχον έτος, δηλ. 16,67%. Το 2020 το ποσοστό θα οριστεί στο 20%, όπως ισχύει και για όλους τους υπόλοιπους μισθωτούς.
