Παραθέτουμε τις σημαντικότερες αλλαγές και προσθήκες του εντύπου Ε1 του φορολογικού έτους 2018 σε σχέση με το αντίστοιχο του έτους 2017 [Το νέο έντυπο Ε1 μπορείτε να το δείτε στην απόφαση Α.1041/2019].
1) Στον πίνακα 1 προστίθεται πεδίο το οποίο συμπληρώνεται με τον ΑΦΜ του έτερου συζύγου, από όποιον έγγαμο φορολογούμενο έχει επιλέξει να υποβάλει χωριστή δήλωση από τον άλλο σύζυγο.
Σχετικά με τις χωριστές δηλώσεις:
Οι σύζυγοι δύνανται να υποβάλουν χωριστή δήλωση, κατά τα οριζόμενα στην περ. β’ της παρ. 4 του άρθρου 67 του ν. 4172/2013, με την διαδικασία που περιγράφεται στην Α.1017/2019 απόφαση του Διοικητή ΑΑΔΕ (Β’ 63).
Οι σύζυγοι υποβάλλουν χωριστή φορολογική δήλωση, χωρίς να απαιτείται γνωστοποίηση στην ειδική ηλεκτρονική εφαρμογή, ο καθένας για τα εισοδήματά του, εφόσον έχει διακοπεί η έγγαμη συμβίωση κατά τον χρόνο υποβολής της δήλωσης ή ο ένας από τους δύο συζύγους είναι σε κατάσταση πτώχευσης ή έχει υποβληθεί σε δικαστική συμπαράσταση. Το βάρος της απόδειξης για τη διακοπή φέρει ο φορολογούμενος.
Απαραίτητη προϋπόθεση αποτελεί η ενημέρωση του Τμήματος Διοικητικής και Μηχανογραφικής Υποστήριξης της αρμόδιας Δ.Ο.Υ με τις παραπάνω μεταβολές.
Στις περιπτώσεις που έγγαμοι φορολογούμενοι ή Μ.Σ.Σ. έχουν επιλέξει να υποβάλλουν χωριστές δηλώσεις και έχουν από κοινού εξαρτώμενα τέκνα με αναπηρία τουλάχιστον εξήντα επτά τοις εκατό (67%) και εφόσον δεν υποβάλλουν ατομικές δηλώσεις τα εξαρτώμενα τέκνα, η μείωση πραγματοποιείται άπαξ, σε κάθε περίπτωση μόνο σε έναν σύζυγο/ Μ.Σ.Σ, χωρίς να μεταφέρεται το δικαίωμα πίστωσης φόρου στον άλλο σύζυγο/ Μ.Σ.Σ. Στις περιπτώσεις αυτές διενεργείται διασταύρωση και εφόσον διαπιστωθεί από τον έλεγχο ότι το τέκνο με αναπηρία δηλώθηκε και από τους δύο συζύγους/ Μ.Σ.Σ, η μείωση φόρου γίνεται στον σύζυγο/ΜΣΣ με τον μεγαλύτερο φόρο εισοδήματος.
Στις κοινές δηλώσεις έγγαμων, υποχρεωτικά δηλώνουν διεύθυνση e-mail και οι δύο σύζυγοι. Στις χωριστές δηλώσεις έγγαμων, κατά την επιβεβαίωση των στοιχείων τους στην Α.Α.Δ.Ε., εμφανίζονται αποκλειστικά τα ατομικά τους στοιχεία.
Προσοχή: Οι κωδικοί 007-008 στον πίνακα 2 δεν συμπληρώνονται από τους έγγαμους φορολογούμενους που έχουν γνωστοποιήσει την επιλογή τους για υποβολή χωριστής δήλωσης, προκειμένου να δηλώσουν τον έτερο σύζυγο με τον οποίο συνοικούν και ο οποίος δεν έχει ποσοστό συνιδιοκτησίας στην κύρια κατοικία ή στη δωρεάν παραχωρημένη ή δεν συμμετέχει ως μισθωτής στη μισθωμένη κύρια κατοικία.Προσοχή: Στις περιπτώσεις έγγαμων φορολογούμενων που έχουν γνωστοποιήσει την επιλογή τους για υποβολή χωριστής δήλωσης και ο ένας εκ των δύο συζύγων δεν έχει ποσοστό συνιδιοκτησίας στην κύρια κατοικία, είτε είναι ιδιόκτητη, είτε δωρεάν παραχωρημένη, ούτε συμμετέχει ως μισθωτής στη μισθωμένη κύρια κατοικία, συμπληρώνει τον κωδικό 801 με τον ΑΦΜ του συζύγου και τον κωδικό 092 που αφορά στη φιλοξενία, επιλέγοντας, κατά την ηλεκτρονική υποβολή, την ένδειξη που έχει προστεθεί «συνοίκηση με σύζυγο».
2. Αποσαφηνίζεται η περίπτωση 1 (κωδ. 327-328) του πίνακα 2 και διορθώνεται το λεκτικό:
Οι κωδ. 327-328 συμπληρώνονται από όσους φορολογούμενους υποβάλλουν δήλωση με εισόδημα από επιχειρηματική δραστηριότητα για πρώτη φορά, προκειμένου να υπολογιστεί η προκαταβολή μειωμένη κατά 50%.Στις δηλώσεις του φορολογικού έτους 2018 και επόμενες, θα περιορίζεται η προκαταβολή στο μισό σε όσους αναγράφουν για πρώτη φορά εισοδήματα, ημεδαπής ή αλλοδαπής προέλευσης από επιχειρηματική δραστηριότητα, στους υποπίνακες Γ1 και Γ2 του έντυπου Ε1. Πιο συγκεκριμένα, θα περιορίζεται στο μισό, σε όσους δηλώσουν για πρώτη φορά εισόδημα αγροτικής ή επιχειρηματικής δραστηριότητας υπόχρεων σε υποβολή εντύπου Ε3 (φυσικά πρόσωπα με έναρξη στο Μητρώο), εισόδημα επιχειρηματικής δραστηριότητας μη υπόχρεων σε υποβολή εντύπου Ε3 (φυσικά πρόσωπα χωρίς έναρξη στο Μητρώο, μη επιτηδευματίες, όπως δημόσιοι υπάλληλοι αυτοεκδότες βιβλίων ή εισηγητές σεμιναρίων), καθώς επίσης και εισόδημα της παρ. 3 του άρθρου 21 του ΚΦΕ (φυσικά πρόσωπα που έχουν πραγματοποιήσει μεμονωμένη πράξη με σκοπό την επίτευξη κέρδους ή συστηματική διενέργεια πράξεων, 3 ομοειδείς, κλπ.). Ομοίως, θα περιορίζεται η προκαταβολή στο μισό και όταν προκύπτει για πρώτη φορά προστιθέμενη διαφορά τεκμηρίων, η οποία φορολογείται ως εισόδημα από επιχειρηματική δραστηριότητα.
3) Απαλείφθηκαν οι κωδικοί 025-026 λόγω κατάργησης των διατάξεων της παρ. 5 του άρθρου 73 του ν. 3842/2010.
4) Συμπληρώνονται οι κωδικοί 325-326 με τις αμοιβές διαχείρισης (ΕΠΕ,ΙΚΕ,ΟΕ) που χορηγήθηκαν μέσα στο 2018.
Οι κωδικοί 325-326 έχουν συμπληρωθεί από τη Φορολογική Διοίκηση βάσει του αρχείου βεβαιώσεων που αποστέλλουν ηλεκτρονικά οι εκκαθαριστές αποδοχών (Α. 1009/2019 απόφαση Διοικητή) και αφορούν τις κάτωθι περιπτώσεις:
i) Αμοιβές μελών Δ.Σ. για παροχή υπηρεσίας που σύμφωνα με την περ. δ’ της παρ.2 του άρθρου 12 του ν. 4172/2013 αποτελούν εισόδημα από μισθωτή εργασία, μετά την αφαίρεση των ασφαλιστικών κρατήσεων που τους διενεργήθηκαν για την ιδιότητά τους αυτή, χωρίς να αναγράφεται κανένα ποσό στους κωδικούς 351-352.
ii) Αμοιβές διαχειριστών ΕΠΕ και IKE. Οι αμοιβές αυτές αναγράφονται μικτές, εφόσον οι αντίστοιχες εισφορές καταβλήθηκαν από τους ίδιους τους φορολογούμενους και για αυτές τις αποδοχές οι αντίστοιχες εισφορές που καταβλήθηκαν αναγράφονται στους κωδικούς 351-352, ενώ οι φορολογούμενοι οδηγούνται στη Δ.Ο.Υ. για έλεγχο δικαιολογητικών.
iii) Αμοιβές εκπροσώπων και εταίρων O.E. και Ε.Ε. για τις υπηρεσίες που παρέχουν με βάση την ιδιότητά τους αυτή προς τις υπόψη εταιρίες, οι οποίες είναι απαραίτητες για την εύρυθμη και αποτελεσματική λειτουργία της εταιρίας (ΔΕΑΦ Α 1064780 ΕΞ 2015/11.5.2015 έγγραφο). Οι αμοιβές αυτές αναγράφονται μικτές, εφόσον οι αντίστοιχες εισφορές καταβλήθηκαν από τους ίδιους τους φορολογούμενους και κανένα ποσό δεν συμπληρώνεται στους κωδικούς 351-352, διότι οι εισφορές αυτές εκπίπτουν από τα ακαθάριστα έσοδα της εταιρίας που συμμετέχουν, αν οι εταίροι αυτοί δεν ασκούν ατομική επιχειρηματική δραστηριότητα.
Στους κωδικούς αυτούς δεν αναγράφονται οι τυχόν αμοιβές των πιο πάνω προσώπων που προέρχονται από διανομή κερδών, διότι αποτελούν μέρισμα.
5) Πίνακας 4α. Τροποποιείται η περίπτωση 11 (φόρος που παρακρατήθηκε στους μισθούς – Συντάξεις, κ.λπ.) και συμπληρώνεται ανάλογα η περίπτωση 10 .
Λόγω της κατάργησης από 1.1.2018 της μείωσης σε ποσοστό 1,5% κατά την παρακράτηση του φόρου που διενεργούταν σύμφωνα με τις διατάξεις της παρ. 3 του άρθρου 60 του ν. 4172/2013 στο εισόδημα από μισθωτή εργασία και συντάξεις (παρ. 2 άρθ. 69 ν.4472/2017), από τον Πίνακα 4Α απαλείφονται πλέον οι επιλογές των κωδικών που αφορούν τον φόρο που αναλογεί (313- 314 και 345-346) και αναγράφονται μόνο οι φόροι που παρακρατήθηκαν.
6) Στους κωδικούς 257-258, 259-260 του Πίνακα 4Β που αφορούν τις αμοιβές αξιωματικών και κατώτερου πληρώματος εμπορικού ναυτικού, αναγράφεται μόνο ο φόρος που παρακρατήθηκε με βάση τις βεβαιώσεις αποδοχών.
7. Προστίθενται νέοι κωδικοί 607-608 «Φόρος που προσδιορίστηκε με τις διατάξεις του άρθρου 5 του ν.δ. 1146/1972» για να αναγραφεί διακεκριμένα ο αυτοτελής φόρος που προκύπτει βάσει των διατάξεων της παρ. 2 του άρθρου 5 του ν.δ.1146/1972, όπως ισχύει, κατά την πώληση αυτοκινήτου που αποτελεί πάγιο στοιχείο επιχείρησης, όταν η πωλήτρια επιχείρηση επιθυμεί σύμφωνα με τα οριζόμενα στις ανωτέρω διατάξεις να συμπεριλάβει το υπερτίμημα από την εν λόγω πώληση στα λοιπά της εισοδήματα, προκειμένου αυτό να φορολογηθεί με τις γενικές διατάξεις φορολογίας εισοδήματος.
8) Προσθήκη λεκτικού. Το ακαθάριστο εισόδημα που αποκτά ο εκμισθωτής από την εκμίσθωση κατοικίας η οποία στη συνέχεια υπεκμισθώνεται από τον μισθωτή μεταφέρεται από το Ε2 στους κωδικούς 105-106.Επίσης το ακαθάριστο εισόδημα που αποκτά ο εκμισθωτής από την εκμίσθωση κατοικίας η οποία υπεκμισθώνεται βραχυχρόνια στο πλαίσιο της οικονομίας του διαμοιρασμού μέσω ψηφιακής πλατφόρμας από τον μισθωτή. Το εν λόγω εισόδημα μεταφέρεται από το Ε2 στους κωδικούς 105-106.
Προσοχή: Αναφορικά με το θέμα της επιβολής χαρτοσήμου στις περιπτώσεις υπεκμίσθωσης, δείτε την εγκύκλιο με θέμα: Διευκρινίσεις για τον υπολογισμό ή μη τελών χαρτοσήμου σε εισοδήματα από ορισμένες κατηγορίες μισθωμάτων.
9) Προστίθενται νέοι κωδικοί 435-436, στους οποίους συμπληρώνονται μερίσματα πλοιοκτητριών εταιρειών του ν. 27/1975 που δεν εισάγονται στην Ελλάδα, τα οποία καλύπτουν δαπάνες απόκτησης περιουσιακών στοιχείων αποκτηθέντων στην αλλοδαπή.
10. Προστίθεται λεκτικό. Στους κωδικούς αυτούς αναγράφονται και οι καταβολές που πραγματοποιούνται για τα ασφαλιστικά επενδυτικά συμβόλαια, κατά το μέρος που αποτελούν επενδυτικό προϊόν
11) Οι περιπτώσεις 6 και 7 του πίνακα 7 αντικαθίστανται.
Στους κωδικούς 663-664 αναπροσαρμόστηκε η περιγραφή, διότι οι διατάξεις των περιπτώσεων α ή β της παραγράφου 9 του άρθρου 73 του ν. 3842/2010 έχουν ενσωματωθεί στον ΚΦΕ, στο άρθρο 71Ε, με την παράγραφο 1 του άρθρου 116 του ν. 4549/2018. Οι κωδικοί θα παραμένουν ανενεργοί για το φορολογικό έτος 2018 (σχετ. η Α.1007/2019 κοινή υπουργική απόφαση, ΦΕΚ 38 Β).
Σημαντικές παρατηρήσεις σχετικά με την υποβολή της δήλωσης
Χωριστή βεβαίωση φόρου στις κοινές δηλώσεις
Σε περίπτωση που οι ετήσιες δηλώσεις φορολογίας εισοδήματος φορολογικού έτους 2018 των συζύγων υποβάλλονται ως κοινές με βάση τα οριζόμενα στην περ. α’ της παραγράφου 4 του άρθρου 67 του ν.4172/2013, δεν απαιτείται καμία επιπλέον ενέργεια από τους συζύγους. Σε αυτή την περίπτωση διενεργείται ξεχωριστή βεβαίωση του φόρου και εκδίδονται δύο πράξεις προσδιορισμού φόρου, μία για κάθε σύζυγο. Πιστωτικά ποσά του ενός συζύγου δεν συμψηφίζονται με τυχόν χρεωστικά του άλλου και στην περίπτωση που έχουν και οι δύο πιστωτικά ποσά επιστρέφονται στον κάθε δικαιούχο χωριστά.
Οι φορολογούμενοι θα εκτυπώνουν, από το Taxisnet, την Πράξη Διοικητικού ή Διορθωτικού Προσδιορισμού Φόρου, χρησιμοποιώντας τους κωδικούς πρόσβασης που διαθέτουν, στην οποία αναγράφεται ότι αποτελεί ακριβές αντίγραφο αυτής και φέρει ημερομηνία έκδοσης και ημερομηνία έκδοσης αντιγράφου και τη σήμανση για την εγκυρότητα της Πράξης Διοικητικού ή Διορθωτικού Προσδιορισμού Φόρου, μέσω του www.aade.gr.
Την εκτύπωση των δύο (2) πράξεων προσδιορισμού φόρου δύνανται να την πραγματοποιούν και οι δύο σύζυγοι, στην περίπτωση κοινής δήλωσης έγγαμων ο καθένας με τους δικούς του κωδικούς πρόσβασης. Στην περίπτωση που η σύζυγος δεν διαθέτει κωδικούς πρόσβασης, οι πράξεις προσδιορισμού φόρου θα εκτυπώνονται με τους κωδικούς πρόσβασης του συζύγου.
Επίσης, μπορούν να εκτυπώνουν την ταυτότητα οφειλής για την τρέχουσα δόση κάθε μήνα, στην οποία συμπεριλαμβάνονται τυχόν μη καταβληθείσες προηγούμενες δόσεις και οι αναλογούσες για αυτές προσαυξήσεις, από την Προσωποποιημένη Πληροφόρηση. Η εκτύπωση αυτή μπορεί να χρησιμοποιηθεί στα πιστωτικά ιδρύματα, για την εξόφληση της οφειλής.
Η πρόσβαση στις συγκεκριμένες υπηρεσίες γίνεται μέσω του δικτυακού τόπου www.aade.gr. Η Δ/νση Ηλεκτρονικής Διακυβέρνησης, μετά την ανάρτηση των Πράξεων Προσδιορισμού Φόρου στο λογαριασμό των φορολογουμένων, αποστέλλει ηλεκτρονική ειδοποίηση στη δηλωθείσα διεύθυνση ηλεκτρονικού ταχυδρομείου.
Δόσεις φόρου
Η καταβολή του φόρου γίνεται σε τρεις (3) ισόποσες διμηνιαίες δόσεις, από τις οποίες η πρώτη καταβάλλεται μέχρι την τελευταία εργάσιμη ημέρα του μηνός Ιουλίου και η καθεμία από τις επόμενες μέχρι την τελευταία εργάσιμη ημέρα των μηνών Σεπτεμβρίου και Νοεμβρίου, από την προθεσμία υποβολής της δήλωσης.
Η καταβολή του φόρου που προσδιορίζεται από δηλώσεις φορολογούμενων που συμμετέχουν σε νομικά πρόσωπα και νομικές οντότητες που τηρούν απλογραφικά βιβλία, οι οποίοι μπορούν να υποβάλουν δήλωση φορολογίας εισοδήματος μέχρι το πρώτο δεκαπενθήμερο του επόμενου μήνα από τη λήξη της προθεσμίας υποβολής της δήλωσης φορολογίας εισοδήματος νομικών προσώπων και νομικών οντοτήτων, πραγματοποιείται σε δύο (2) ισόποσες διμηνιαίες δόσεις, από τις οποίες η πρώτη καταβάλλεται μέχρι την τελευταία εργάσιμη ημέρα του Σεπτεμβρίου 2019 και η δεύτερη μέχρι την τελευταία εργάσιμη ημέρα του Νοεμβρίου 2019.Δαπάνες απόκτησης περιουσιακών στοιχείων
Για τους κωδικούς 719 έως 728, οι οποίοι αφορούν σε δαπάνες απόκτησης περιουσιακών στοιχείων, υπάρχει διάκριση αν πρόκειται για δαπάνη που πραγματοποιήθηκε στην ημεδαπή ή στην αλλοδαπή (σ.σ. δείτε τη σχετική εγκύκλιο Ε.2008/2019 Διευκρινίσεις για θέματα απόκτησης περιουσιακών στοιχείων στην αλλοδαπή από φορολογικούς κατοίκους Ελλάδας
Τέλος επιτηδεύματος
Σύμφωνα με τις διατάξεις της παρ. 2 του άρθρου 17 του ν. 4577/2018 (Α’ 199), που τροποποίησαν την παρ. 3 του άρθρου 31 του ν. 3986/2011, εξαιρούνται από την υποχρέωση καταβολής τέλους επιτηδεύματος,οι αγρότες – μέλη αγροτικών συνεταιρισμών που πληρούν τις προϋποθέσεις του άρθρου 8 του ν. 4384/2016 (Α’ 78), καθώς και όσοι έχουν πραγματοποιήσει έναρξη επιχειρηματικής δραστηριότητας αλλά βρίσκονται σε κατάσταση πτώχευσης ή αδράνειας. Σε περίπτωση που η αδράνεια δεν καταλαμβάνει ολόκληρο το φορολογικό έτος, το τέλος επιτηδεύματος περιορίζεται ανάλογα με τους μήνες λειτουργίας.
Τροποποιητικές δηλώσεις λόγω εκπρόθεσμης έκδοσης βεβαίωσης.
Οι τροποποιητικές δηλώσεις που υποβάλλονται εκπρόθεσμα εξαιτίας εκπρόθεσμης έκδοσης ή διόρθωσης της βεβαίωσης αποδοχών του εργοδότη ή του ταμείου κοινωνικής ασφάλισης και όχι λόγω υπαιτιότητας του δικαιούχου των αποδοχών ή συντάξεων, θεωρούνται εμπρόθεσμες και υποβάλλονται χωρίς κυρώσεις εντός του φορολογικού έτους που εκδόθηκαν από τον εκκαθαριστή οι διορθωτικές βεβαιώσεις αποδοχών – συντάξεων (ΠΟΛ.1083/2018). Όταν αποστέλλεται ηλεκτρονικά στην Α.Α.Δ.Ε. εκπρόθεσμα ή διορθώνεται αρχική βεβαίωση αποδοχών από τον φορέα, τότε ο φορολογούμενος ενημερώνεται ταυτόχρονα από τον φορέα ότι έχει εκδοθεί βεβαίωση αποδοχών και συνεπώς έχει υποχρέωση να υποβάλει νέα δήλωση.
Τροποποιητικές αναδρομικών
Για τις τροποποιητικές δηλώσεις φορολογίας εισοδήματος που υποβάλλονται από μισθωτούς ή συνταξιούχους με αναδρομικά μισθών ή συντάξεων προηγουμένων ετών, αναδρομικά επιδομάτων ανεργίας, αμοιβών ιατρών του ΕΣΥ από απογευματινά ιατρεία νοσοκομείων του ΕΣΥ, αυτές παραλαμβάνονται χωρίς πρόστιμα και τόκους μέχρι το τέλος του φορολογικού έτους στο οποίο εκδόθηκαν, κατά περίπτωση, οι βεβαιώσεις αποδοχών ή συντάξεων. Οι παραπάνω δηλώσεις υποβάλλονται αποκλειστικά χειρόγραφα στη Δ.Ο.Υ., εκτός από τις δηλώσεις που αφορούν αναδρομικές αποδοχές ή συντάξεις φορολογικών ετών 2015 και εφεξής, οι οποίες υποβάλλονται ηλεκτρονικά. Ο φόρος που προσδιορίζεται από τις δηλώσεις αυτές καταβάλλεται σύμφωνα με την παρ. 6 του άρθρου 67 του ΚΦΕ μέχρι την τελευταία εργάσιμη ημέρα του πρώτου μήνα του επόμενου έτους, ενώ αν η πράξη προσδιορισμού φόρου εκδοθεί το επόμενο έτος, η καταβολή γίνεται μέχρι την τελευταία εργάσιμη ημέρα του επόμενου μήνα από την έκδοση της πράξης προσδιορισμού φόρου.
Αμειβόμενοι με μπλοκάκι και παροχές σε είδος
Στην απόφαση Α.1041/2019 αναφέρονται και τα ακόλουθα,
«[…] δ. Όταν αποκτάται εισόδημα από την άσκηση επιχειρηματικής δραστηριότητας, για την οποία συντρέχουν οι προϋποθέσεις που αναφέρονται στην περίπτωση στ’ της παραγράφου 2 του άρθρου 12 και παράλληλα αποκτάται και εισόδημα από παροχή σε είδος, σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 13 του ΚΦΕ, τότε το εισόδημα που προέρχεται από την άσκηση της επιχειρηματικής δραστηριότητας εντάσσεται για τη φορολόγηση του στο εισόδημα από μισθωτή εργασία και συντάξεις […]».
Τα ανωτέρω, ουσιαστικά ταυτίζονται με μια πρόσφατη απάντηση που δόθηκε από την επιστημονική ομάδα «ΕΠΙΛΥΣΙΣ», αναφορικά με την Παραχώρηση οχήματος από εταιρεία σε αμειβόμενο με «μπλοκάκι».
