Tην… πλάτη στο Κτηµατολόγιο εξακολουθούν να γυρνούν οι ιδιοκτήτες ακινήτων, µε τον µέσο όρο της συµµετοχής των πολιτών στη διαδικασία στις υπό κτηµατογράφηση περιοχές να µην ξεπερνά το 1,49% (!). Αυτό επεσήµανε χθες, κατά τη διάρκεια συνέντευξης Τύπου, ο πρόεδρος του Πανελληνίου Συλλόγου Τοπογράφων Μηχανικών, Μιχάλης Καλογιαννάκης:
«Εάν η συµµετοχή των πολιτών δεν προσεγγίσει έστω το 50%, επί της ουσίας δεν θα υπάρχει “κτηµατολόγιο”» υπογράµµισε. Ο ίδιος απέδωσε την απροθυµία των ιδιοκτητών σε µια σειρά λόγων, µεταξύ των οποίων η οικονοµική συγκυρία, η χαµηλή αξία των δηλούµενων ακινήτων, η έλλειψη τίτλων, η καθυστέρηση έναρξης της εφαρµογής για την ηλεκτρονική υποβολή δηλώσεων και των γραφείων συλλογής σε Αθήνα και Θεσσαλονίκη.
Ώθηση στις δηλώσεις έδωσε, πάντως, η πλατφόρµα ηλεκτρονικής υποβολής, αφού η χρήση της στα νέα προγράµµατα κυµαίνεται από 0,72% µέχρι 20,34%, µε µέσο ποσοστό το 6,52%, όταν µε την προηγούµενη εφαρµογή µόλις το 2,75% των δηλώσεων είχε υποβληθεί ηλεκτρονικά. Η σωστή δήλωση του ακινήτου προϋποθέτει τέσσερα βασικά βήµατα:
- σωστό εντοπισµό και δήλωση των στοιχείων του,
- υποβολή τοπογραφικού διαγράµµατος όπου κρίνεται απαραίτητο,
- συγκέντρωση των εγγράφων που θα αποδεικνύουν χρησικτησία σε περίπτωση απουσίας τίτλων
- σωστή χρήση της ηλεκτρονικής εφαρµογής για όσους την επιλέξουν.
Για την προώθηση του έργου ο Σύλλογος κατέθεσε δέσµη προτάσεων, µε βασικά σηµεία τη χρονική επιµήκυνση των παρατάσεων της προθεσµίας υποβολής δηλώσεων και την απλοποίηση της διαδικασίας δήλωσης των γεωτεµαχίων, για τα οποία δεν υπάρχουν τίτλοι. Συγκεκριµένα προτείνουν:
- Νοµοθετική πρωτοβουλία για την παράταση της συλλογής δηλώσεων πέραν του συνηθισµένου διαστήµατος, που φτάνει το 6µηνο.
- Νοµοθετική αλλαγή ώστε για την επίκληση στην έκτακτη χρησικτησία να αρκεί η προσκόµιση ενός όχι πρόσφατου Ε9. Θα γίνεται «προσωρινή δήλωση σε εκκρεµότητα» και θα προκρίνονται όσες προσκοµίζουν τίτλους ιδιοκτησίας. Η αλλαγή της κατάστασης ιδιοκτησίας σε «οριστική δήλωση» θα γίνεται µε την προσκόµιση τίτλων, όπως π.χ. η αποδοχή κληρονοµιάς. Με την αλλαγή αυτή, επισηµαίνουν οι τοπογράφοι, οι πολίτες δεν θα έχουν την αγωνία απώλειας της περιουσίας τους, ενώ η συµµετοχή τους θα αυξηθεί.
- ∆υνατότητα εισαγωγής στην πλατφόρµα ηλεκτρονικής δήλωσης χωρίς τους κωδικούς Taxisnet, όπως γίνεται και στην κατάθεση αντιρρήσεων δασικών χαρτών, και επέκταση του µέτρου ώστε να γίνεται ηλεκτρονικά και η κατάθεση ενστάσεων Κτηµατολογίου.
- Αµεση έκδοση νέου οδηγού δηλώσεων Κτηµατολογίου. Χάνουν το δικαίωµα ένστασης Τελευταία ευκαιρία για να δηλωθούν οι 700.000 ιδιοκτησίες του ∆ήµου Αθηναίων αλλά και αυτές στις πόλεις της Λαµίας, του Βόλου και της Λιβαδειάς έχουν οι ιδιοκτήτες τους, καθώς σε περίπου δύο µήνες θα γίνει η προανάρτηση της κτηµατογράφησης του 2008.
Όσοι δεν έχουν δηλώσει τα ακίνητά τους στον ∆ήµο της Αθήνας θα πρέπει να το κάνουν άµεσα στο γραφείο του αναδόχου στην οδό Πατησίων 48, καθώς σε διαφορετική περίπτωση µπορεί να µην έχουν δικαίωµα ένστασης. Στη φάση της προανάρτησης θα µπορούν να ενηµερωθούν ηλεκτρονικά για πρόδηλα σφάλµατα που διορθώνονται µε µία απλή αίτηση εξέτασης που δεν περνά από επιτροπή ενστάσεων εντός 45 ηµερών. Θα ακολουθήσει η ανάρτηση κατά την οποία δίνεται προθεσµία 2 µηνών (4 για τους κατοίκους του εξωτερικού) για την υποβολή ενστάσεων.
«Πονοκέφαλος» ο εντοπισµός, πότε απαιτείται τοπογραφικό
Ο σωστός εντοπισµός του ακινήτου αποτελεί έναν από τους µεγάλους «πονοκεφάλους» των δηλώσεων. Και αυτό γιατί ο απλός εντοπισµός εντοπίζει το ακίνητο µόνο ως προς τη θέση του και η ακρίβεια από την ηλεκτρονική εφαρµογή δηλώσεων ενέχει πιθανότητα σφάλµατος από µισό έως αρκετά µέτρα. Η ηλεκτρονική δήλωση προϋποθέτει τη χρήση των κωδικών του Taxisnet, µε αποτέλεσµα συχνά οι δηλώσεις να γίνονται από επαγγελµατίες άλλου κλάδου (λογιστές, γεωπόνους κ.λπ.), οι οποίοι όµως δεν έχουν γνώση του αντικειµένου:
«Αποτέλεσµα είναι ο αυξηµένος αριθµός µη ορθών δηλώσεων, η διόρθωση των οποίων θα επιβαρύνει σηµαντικά τους πολίτες» σηµειώνει ο κ. Καλογιαννάκης στο ethnos.gr, προσθέτοντας ότι είναι υποχρεωτική η καταχώριση e-mail, το οποίο αρκετοί δεν διαθέτουν, ενώ δεν είναι υποχρεωτική η… συµπλήρωση του αριθµού της διεύθυνσης. Αν και ο κάθε πολίτης µπορεί να δηλώσει µόνος του την περιουσία του, συχνά παρατηρούνται σηµαντικά σφάλµατα, εξηγεί ο κ. Καλογιαννάκης.
Ο ίδιος συνιστά τον εντοπισµό του ακινήτου χωρίς τη σύνταξη τοπογραφικού διαγράµµατος, µόνο για τα ακίνητα χαµηλής αξίας που δεν µας απασχολεί η ακρίβεια της δήλωσης των χωρικών στοιχείων. ∆ηλαδή µόνο σε περιπτώσεις όπου το σφάλµα ακόµα και µερικών µέτρων και η αλλαγή/µετατόπιση των ορίων δεν αλλάζει την αξία του ακινήτου. Εντός οικισµού Ωστόσο για ακίνητα εντός οικισµού ή σχεδίου ή που κρίνουµε ότι είναι αξιοποιήσιµα, οι τοπογράφοι θεωρούν µονόδροµο την προσκόµιση εξαρτηµένου τοπογραφικού διαγράµµατος.
«Μόνο έτσι αποφεύγονται µελλοντικές διορθώσεις (χωρικές µεταβολές, ενστάσεις Κτηµατολογίου) κατά τη διάρκεια µεταβίβασης ή έκδοσης οικοδοµικής άδειας µε πολλαπλάσιο κόστος» σηµειώνει. Το τοπογραφικό κρίνεται απαραίτητο και στις περιπτώσεις που το καθεστώς του ακινήτου είναι περίπλοκο (αµφισβήτηση ορίων, διεκδικήσεις κ.λπ.).
Επιπλέον σε περίπτωση διαφορών στο σχήµα, και το εµβαδόν των ακινήτων εκτός των αποδεκτών ορίων απόκλισης κατά τη διαδικασία ανάρτησης των κτηµατολογικών πινάκων αποτελεί αναπόσπαστο κοµµάτι της ένστασης. Το ακίνητο, σύµφωνα µε τους τοπογράφους, µπορεί να περιγραφεί ορθά (συντεταγµένες, διαστάσεις, σχήµα, εµβαδόν) µόνο µε τη σύνταξη εξαρτηµένου τοπογραφικού διαγράµµατος, κάτι το οποίο όµως κοστίζει περίπου 500 ευρώ κατά µέσο όρο. Η κτηµατογράφηση αυτής της περιόδου αφορά κυρίως σε οικισµούς, αγροτικές περιοχές και εκτάσεις χαµηλής αξίας, γεγονός που εντείνει την αποχή των πολιτών.
Το φαινόµενο επιδεινώνεται από την ανυπαρξία τίτλων στις περιοχές αυτές, δεδοµένου ότι πολλά ακίνητα έχουν δοθεί «διά λόγου», και την αυστηρή αντιµετώπιση της έκτακτης χρησικτησίας. Ειδικά για ακίνητα που δεν είναι ηλεκτροδοτούµενα, κυρίως αγροτεµάχια, είναι υπερβολικά δύσκολο να προσκοµιστούν τα απαραίτητα έγγραφα τα οποία αποδεικνύουν την 20ετή νοµή και κατοχή του ακινήτου. Σε αυτές τις περιπτώσεις δεν γίνεται αποδεκτή η δήλωση του Κτηµατολογίου. Για τις περιπτώσεις αυτές προτείνεται από τους τοπογράφους η προσωρινή δήλωση.
Σύµφωνα µε τα στοιχεία του ethnos,gr, η έως τώρα συµµετοχή των πολιτών κυµαίνεται από 0,71% έως 10,50%, όταν στα προηγούµενα προγράµµατα κτηµατογράφησης η τελική συµµετοχή έφτασε από 35,31% έως 130,50% (σε περιοχές που είχαν προϋπολογιστεί λιγότερα από τα υφιστάµενα δικαιώµατα), µε µέση συµµετοχή 71,61%