Διαφορετικές ταχύτητες διεκδικήσεων διαμορφώνουν τον χάρτη των αναδρομικών στις συντάξεις. Στο “κάδρο” μπαίνουν τα κομμένα δώρα και οι περικοπές του 2012 που κρίθηκαν αντισυνταγματικά το 2015 από το ΣτΕ, με αποτέλεσμα να προκύπτουν… τυχεροί και άτυχοι, σε μια ιστορία που έχει έντονα στοιχεία δικαστικού θρίλερ και απειλητικό παρασκήνιο δημοσιονομικής περιπέτειας. Ενδεικτικό είναι ότι περίπου 1,5 εκατ. αιτήσεις έχουν υποβληθεί στην πλατφόρμα του ΕΦΚΑ. Και μπορεί ο αριθμός των αιτήσεων να έχει πέσει, όμως, η αγωνία παραμένει.
Βασικοί παράγοντες επί των οποίων διαμορφώνονται σενάρια αντιμετώπισης της δημοσιονομικής βόμβας των αναδρομικών είναι:
– Οι δικαστικές αποφάσεις που έχουν ήδη εκδοθεί ή επίκεινται για τις επίμαχες ασφαλιστικές διατάξεις
– Οι δημοσιονομικές δυνατότητες των Ταμείων και του κρατικού προϋπολογισμού
Σύμφωνα με πληροφορίες, περισσότερες από 50 δικαστικές αποφάσεις Πρωτοδικείων έχουν εκδοθεί επί προσφυγών συνταξιούχων για τις περικοπές του 2012, οι οποίες δικαιώνουν τους προσφεύγοντες. Νομικοί κύκλοι κάνουν λόγο για περίπου 80 αποφάσεις, ενώ πληροφορίες αναφέρουν ότι έχουν αρχίσει να εκδίδονται και οι πρώτες εφετειακές.
Κι ενώ το δικαστικό θρίλερ συνεχίζεται, τα στοιχεία που έρχονται στο φως για το θηριώδες κόστος των διεκδικούμενων αναδρομικών “δείχνουν” την καρδιά του προβλήματος. Αρκεί να αναφερθεί ότι το μηνιαίο κόστος των διεκδικούμενων αναδρομικών – εφόσον επιστραφούν σε όλους – υπολογίζεται στα 175 εκατ. ευρώ δηλ. 2,1 δισ. ευρώ τον χρόνο.
Σημαντικές ερωτήσεις:
1. Τα αναδρομικά αφορούν σε όλους τους συνταξιούχους;
Δεν αφορούν όλους τους συνταξιούχους, αλλά την πλειονότητα. Οι διεκδικήσεις κινούνται σε δύο ταχύτητες, με διαχωριστική γραμμή το συνταξιοδοτικό εισόδημα, όπως είχε διαμορφωθεί το 2012 πριν από τις περικοπές σε δώρα και συντάξεις. Συνταξιούχοι με εισόδημα από κύριες, επικουρικές και μερίσματα κάτω από 1.000 ευρώ μεικτά το 2012, θα μπορούσαν να διεκδικήσουν μόνο τα “ψαλιδισμένα” από το 2010 δώρα και τις περικοπές στην επικουρική. Προσοχή, οι συνταξιούχοι που έχασαν τελείως ήδη από το 2010 όλα τα δώρα, λόγω ηλικίας ή εισοδήματος, δεν μπορούν να διεκδικήσουν τώρα κάτι. Επίσης, συνταξιούχοι με εισόδημα από κύριες, επικουρικές και μερίσματα πάνω από 1.000 ευρώ μεικτά, θα μπορούσαν να διεκδικήσουν τα “ψαλιδισμένα” δώρα, τις απώλειες 5%- 20% στο άθροισμα κύριας και επικουρικής, τις “έξτρα” μειώσεις στην επικουρική και το πρόσθετο “ψαλίδι” 12% για όσους λάμβαναν μηνιαία σύνταξη άνω των 1.300 ευρώ. Οι εν λόγω περικοπές που κρίθηκαν αντισυνταγματικές το 2015 από το ΣτΕ, αφορούσαν οριζόντια όλους, Δημόσιο, ΙΚΑ, ΟΑΕΕ, ΕΤΑΑ.
2. Ποιοι συνταξιούχοι δεν μπορούν να διεκδικήσουν αναδρομικά;
Δύο κατηγορίες συνταξιούχων από όλα τα πρώην Ταμεία δεν μπορούν να τα διεκδικήσουν:
– Συνταξιούχοι με άθροισμα εισοδήματος από κύριες, επικουρικές και μερίσματα κάτω από 1.000 ευρώ μεικτά το 2012 και ταυτόχρονα κάτω από 60 ετών. Καταρχάς κλειδί είναι ο συνταξιούχος να ήταν κάτω από 60 ετών το 2010. Προσοχή, αν η ηλικία των 60 ετών συμπληρώθηκε από το 2012 έως το 2016 τότε ενδέχεται να προκύψει δικαίωμα για την περίοδο από το 2015 και μετά αλλά είναι κάτι που μένει να διευκρινισθεί.
– Συνταξιούχοι με συνολικό μηνιαίο εισόδημα από συντάξεις από 2.500 ευρώ και πάνω δεν μπορούν να διεκδικήσουν τα κομμένα δώρα.
