ΣΥΝΗΓΟΡΟΣ ΤΟΥ ΠΟΛΙΤΗ
∆ΕΛΤΙΟ ΤΥΠΟΥ
Φορολογική ισότητα των φύλων
Ο Συνήγορος του Πολίτη χαιρετίζει την απόφαση του Υπουργείου Οικονοµικών να προβλέψει τη δυνατότητα υποβολής χωριστής φορολογικής δήλωσης εκ µέρους των συζύγων, εφόσον το επιλέξει ένας τουλάχιστον εκ των συζύγων µε ανέκκλητη δήλωσή της/του για κάθε φορολογικό έτος µέχρι την 28η Φεβρουαρίου του έτους υποβολής της δήλωσης (άρθρο 59 παρ. 5 ν.4583/2018).
Η διαδικασία πρόκειται να εφαρµοστεί για πρώτη φορά όσον αφορά τις δηλώσεις που θα υποβληθούν το έτος 2019 (φορολογικό έτος 2018).
Η σχετική εφαρµογή του Taxis (https://www.aade.gr/polites/eisodema/gnostopoiese-choristesdeloses) άνοιξε στις 16 Ιανουαρίου 2019 και θα παραµείνει ανοιχτή έως και 28 Φεβρουαρίου 2019. Στην εφαρµογή οι έγγαµες (-οι) ενδιαφερόµενες (-οι) µπορούν να γνωστοποιούν την επιλογή τους για υποβολή χωριστής δήλωσης συζύγων Φορολογίας Εισοδήµατος φορολογικού έτους 2018.
Μετά την προθεσµία αυτή δεν είναι δυνατή η ανάκληση της επιλογής υποβολής χωριστής δήλωσης.
Η εξέλιξη αυτή είναι άκρως ικανοποιητική για την Ανεξάρτητη Αρχή η οποία ήδη στην Ετήσια Έκθεση της για το έτος 2002 είχε περιλάβει ειδικό κεφάλαιο για τα «Ζητήµατα ισότητας των δύο Φύλων στην Φορολογία της Συζυγικής Οικογένειας», όπου τονιζόταν ότι η υποχρέωση του συζύγου να υποβάλει την δήλωση και για τα εισοδήµατα της συζύγου, εισάγει αντισυνταγµατική ρύθµιση. Ο Συνήγορος του Πολίτη είχε προτείνει να καταργηθεί η υποχρέωση υποβολής κοινής φορολογικής δήλωσης των συζύγων (Αρθ. 67 παρ. 4 Κ.Φ.Ε), ως εισάγουσα άµεση διάκριση λόγω φύλου, και να καταστεί κάθε φορολογούµενος/η έγγαµος/η, νοµικά υπεύθυνος/η για την υποβολή και το περιεχόµενο της φορολογικής δήλωσης, τονίζοντας ότι οι διακρίσεις αυτές δεν εξυπηρετούν ούτε τον σκοπό της εύρυθµης λειτουργίας της φορολογικής διοίκησης ούτε τον στόχο της αποτελεσµατικότερης είσπραξης των δηµοσίων εσόδων.
Την πρότασή της αυτή η Αρχή επανέλαβε και πρόσφατα στην Ανεξάρτητη Αρχή ∆ηµοσίων Εσόδων (ΑΑ∆Ε), ωστόσο δεν έτυχε αρχικά θετικής ανταπόκρισης. Ως αποτέλεσµα, η Ελλάδα είχε παραµείνει µεταξύ των ελαχίστων χωρών της ΕΕ, όπου η έγγαµη γυναίκα δεν αποτελούσε ξεχωριστό φορολογικό υποκείµενο.
Ωστόσο, όταν το Συµβούλιο Επικρατείας (330/2018 Απόφαση του Β΄ Τµήµατος) έκρινε ότι δεν συντρέχει λόγος δηµοσίου συµφέροντος που να δικαιολογεί την υποχρεωτική υποβολή κοινής δήλωσης φόρου εισοδήµατος των συζύγων, η Ανεξάρτητη Αρχή ∆ηµοσίων Εσόδων και το Υπουργείο Οικονοµικών προέβησαν στις αναγκαίες νοµοθετικές, διοικητικές και τεχνικές αλλαγές.
Συνήγορος του Πολίτη θεωρεί ότι η εξέλιξη αυτή, η οποία ανάγει την έγγαµη γυναίκα σε αυτοτελές φορολογικό υποκείµενο δικαιωµάτων και υποχρεώσεων, σηµατοδοτεί µια σηµαντική µεταστροφή της αντίληψης της δηµόσιας διοίκησης περί της ισότητας των φύλων στο δηµόσιο χώρο.
Επιπλέον, ευελπιστεί ότι όλα τα ζητήµατα που θα προκύψουν από την ρύθµιση αυτή θα επιλυθούν και πάλι µε γνώµονα την ίση µεταχείριση και την ισότιµη αντιµετώπιση γυναικών και ανδρών φορολογούµενων.
